Kromstand van de penis of Ziekte van Peyronie
dossier
De ziekte van Peyronie is een goedaardige afwijking van de penis. In ernstige gevallen ontstaat kromstand die vrijen onmogelijk maakt. Naar schatting zou zowat 3 à 5 op 100 mannen hiermee te maken krijgen, meestal tussen 40 en 60 jaar. De oorzaak van deze aandoening is onbekend.
De ziekte is genoemd naar François de la Peyronie, hofarts van Lodewijk XIV en Lodewijk XV.
Wat is de ziekte van Peyronie?
De aandoening wordt gekenmerkt door de vorming van harde bindweefselknobbels in de wand van de zwellichamen (de tunica albuginea) van de penis. Daardoor wordt de penis korter (ca. 1 cm) en vervormd, met een wisselende mate van erectiestoornis.
De aandoening verloopt typisch in twee fasen.
• De eerste, actieve ontstekingsfase gaat gepaard met pijn, toenemende kromming en eventueel verkorting van de penis.
Meestal verdwijnt de pijn na enkele maanden. De kromming van de penis kan verergeren of stilaan spontaan verbeteren. Spontane verbetering wordt vooral gezien bij jongere mannen waarbij waarschijnlijk een trauma de oorzaak is.
• De tweede, stabiele fase kenmerkt zich door een blijvende maar pijnloze kromstand van de penis. Na 1 jaar is het onwaarschijnlijk dat de kromstand nog spontaan verdwijnt. In deze fase kan alleen een operatie helpen.
Symptomen
• Een voelbare verharding in de wand van de penis;
• Verkromming van de penis, vooral tijdens de erectie;
• Pijn tijdens de erectie;
• Erectiestoornissen (bij ongeveer de helft van de patiënten): kwaliteit en duur van de erectie.
Die kunnen een gevolg zijn van de scheefstand van de penis of een verstoorde bloedcirculatie in de zwellichamen, maar ook psychisch (angst voor de pijn, angst om niet te kunnen presteren…).
Oorzaak: Hoe ontstaat de ziekte van Peyronie?
De exacte oorzaak van de ziekte van Peyronie is niet bekend.
• Soms is het een gevolg van kleine beschadigingen van de penis (micro-traumata), bijvoorbeeld als de penis bij seksueel contact bruusk geplooid werd.
• Een andere mogelijke oorzaak is een afwijking van de bloedvaten in de penis door arteriosclerose (bv. bij diabetes).
• Ook infecties worden als oorzaak genoemd.
• Na een radicale prostatectomie (verwijdering van de prostaat) ontstaat soms een vorm van peyronie.
• De aandoening komt meer voor bij mensen met de ziekte van Dupuytren. Dit is een gelijkaardig probleem ter hoogte van de handpalm. 3% van de Dupuytren patiënten hebben ook de ziekte van Peyronie, en zowat 20% van de Peyronie patiënten hebben ook Dupuytren. Dat zou kunnen wijzen op een erfelijke factor.
Lees ook: Ziekte van Dupuytren: bult in handpalm en kromme vingers
Diagnose: hoe wordt de de ziekte van Petronie vastgesteld?
• Bij lichamelijk onderzoek is er bijna altijd een langwerpige knobbel voelbaar aan de rugzijde van de penis. Tijdens een erectie is er duidelijk kromstand van de penis.
Eventuele zal de arts een kunstmatige erectie opwekken door een vaatverwijdend middel in te spuiten.
• Echo en Doppler-onderzoek om een beeld te krijgen van de verharding (plaque) en van de bloedcirculatie in de zwellichamen
Behandeling
Ontstekingsremmers
Diverse medicamenten worden met wisselend succes gebruikt om het ontstekingsproces stil te leggen en zo de verdere evolutie te stoppen: vitamine C of E, cortisone (in pilvorm of ingespoten in de penis), Colchicine (een medicament dat wordt gebruikt bij jichtaanvallen), Carnitine, Tamoxifen, enzovoorts. Meestal hebben die een zeer beperkt effect.
Ook bestraling (radiotherapie) blijkt weinig effect te hebben.
ESWL-behandeling
Tijdens de acute ontstekingsfase kan een ESWL-behandeling (extracorporele shockwave lithotrypsie) worden toegepast. Dit is een behandeling met schokgolven zoals bij nierstenen veelvuldig wordt toegepast. Dit verbetert vooral de pijnklachten bij erectie. De kromstand van de penis wordt weinig beïnvloed.
Chirurgische behandeling
Eens de aandoening gestabiliseerd is (na ongeveer één jaar) en indien de kromstand en/of de erectieproblemen hinderlijk zijn, kan een operatie uitgevoerd worden.
Er wordt gestreefd naar een correctie van de kromstand van de penis en, indien nodig en mogelijk, een verbetering van de erectie.
Volledig herstel van de normale anatomie is meestal niet mogelijk: de penis zal altijd iets korter zijn, en er zal ook altijd een besnijdenis moeten uitgevoerd worden.
Er bestaan twee operatietechnieken.
• Nesbitt-plicaturatie (cavernoplicatie)
Dit is een relatief eenvoudige en veilige techniek die wordt toegepast wanneer de kromming relatief beperkt is en er nog een goede spontane erectie is.
Bij deze ingreep wordt een kleine insnede in de penis gemaakt aan de tegenovergestelde zijde van de kromming om de penis met enkele draadjes ‘op te fronsen’ en zo recht te trekken.
Hierbij treedt altijd een zekere verkorting van de penis op (ca. 1 cm). Soms is de penis gevoeliger of kunnen er erectieproblemen ontstaan.
• Verwijderen van het harde stuk uit de zwellichamen (cavernoplastiek)
Dit is een ingewikkelder techniek die wordt toegepast wanneer de verharding of plaque vrij groot is en/of wanneer de ziekte gepaard gaat met erectiestoornissen.
Bij deze operatie wordt de verharding ingesneden zodat de spanning ten gevolge van de kromstand verdwijnt. Eventueel wordt de verharding helemaal verwijderd en vervangen door een stukje huid of kunststof.
Belangrijkste nadeel van deze techniek is de kans op achteruitgang van de kwaliteit van de erectie en/of beschadiging van de bezenuwing van de penis.
• Penisprothese
Tijdens de operatie kan eventueel een penisprothese aangebracht worden wanneer de hardheid van de erectie blijvend verminderd is. Er zijn buigbare en opblaasbare protheses.
Na de operatie mag u wel douchen, maar de eerste weken geen bad nemen of zwemmen. Gedurende 6 weken mag u absoluut geen seks hebben.
Bronnen: