Blind door diabetes: Maria vertelt

mijn-verhaal 12 april luidt opnieuw de ‘Week van de Brailleliga’ in: een sensibiliseringscampagne die het grote publiek wijst op het belang van begeleiding op maat voor personen met een visuele handicap, een belangrijke hoeksteen op de weg naar inclusie en zelfstandigheid. Een van hen is Maria Van Rymersdael (70). Zij werd op 65-jarige leeftijd blind door diabetes, maar engageert zich desondanks voor een rist aan vrijwilligersprojecten. Ook met haar getuigenis hoopt ze iets te betekenen voor de gemeenschap van blinden en slechtzienden.

Ze legt meteen de vinger op de wonde: “Heeft jullie website het AnySurfer-label?” Websites met een dergelijk label blijken toegankelijk te zijn voor mensen met een visuele beperking. Via toetsen kunnen ze dan door de pagina gaan in plaats van met muisklikken. “Dat zijn dingen waar niet zo vaak aan gedacht wordt. Ook scherpe contrasten zijn belangrijk voor slechtzienden. En plaats liever geen teksten op foto’s, want een slechtziende heeft daar veel moeite mee.”

Door welke aandoening ben je slechtziend geworden?

“Door diabetes. Ik ben nu 5 jaar blind en voordien was ik 25 jaar slechtziend. Diabetes geeft kans op vele complicaties. Je kan problemen krijgen met zenuwen in je voeten. Ook kan je wondes aan voeten en benen krijgen die moeilijk of niet genezen, waardoor er amputaties volgen. Je hebt kans op hartproblemen, nierproblemen, pancreasproblemen en oogproblemen. Oogproblemen zijn een van de minst levensbedreigende complicatie van diabetes.”

Mag ik dan stellen dat je ermee kan leven dat je niet meer kan zien, als je weet dat ook een andere complicatie kon optreden?

“Ja, het slechtziend worden gaf problemen in die zin dat ik niet meer kon gaan werken, niet door het slechtziend zijn op zich. In de jaren 87-88 waren er niet die aanpassingen voor blinden die er nu zijn.”

Intussen is de technologie er met rasse schreden op vooruit gegaan.

“Inderdaad. Hoor je dat? (Laat via computer een mail voorlezen). Daar kan ik dan gewoon met sneltoetsen op antwoorden. Dankzij de spraakondersteuning kan ik ook ledenlijsten opstellen en verslagen maken van vergaderingen.”

Ik kan me voorstellen dat de coronacrisis extra zwaar is als je een visuele beperking hebt. Hoe ervaar jij dat?

“Voor de coronacrisis ging ik altijd met mijn broer mee winkelen. Dat doe ik nu niet meer. Ik vind het al fijn dat hij boodschappen doet voor mij. Als hij dan ook nog constant op mij moet letten, zodat ik niet op minder dan anderhalve meter van iemand sta, dan voel ik me beter als ik thuisblijf. Ook op mijn vrijwilligerswerk heeft de coronacrisis invloed: ik voer administratief werk uit voor een wandelclub, maar dat staat nu op non-actief. Voor blindenzorg Licht en Liefde geef ik normaal vormingen in een lokaal dienstencentrum in Lanaken. Daarnaast zit ik in de Raad van Bestuur van de Blindengeleidehondenschool in Genk, maar die vergaderingen staan daar nu op een heel laag pitje. Dus vrijwilligerswerk wordt heel hard genekt door corona. Maar ik probeer actief te blijven. Ik heb nog steeds chronisch tijd tekort.”

Heb je een goed netwerk om je te ondersteunen?

“Eigenlijk wel ja. Je moet leren accepteren dat je hulp moet vragen en dat je dat ook geld zal kosten. Je krijgt natuurlijk geld van de overheid: een BOB (basisondersteuningsbudget). En met dat geld kan je die hulp betalen. Ook aan mijn broer heb ik heel veel. Zoals ik al zei doet hij mijn boodschappen en mijn schoonzus helpt me met allerlei klusjes: ze hangt bijvoorbeeld de paasdecoratie op, want ik hou er wel van dat mijn huis er fleurig uitziet, niet strak en kaal."

Geluk schuilt in de kleine dingen

"Ja, die kleine dingen kunnen me heel gelukkig maken. Ik heb verleden week voor al mijn buren en alle helpende handen een paaskaartje gemaakt op de computer. Dat geeft me zoveel voldoening en plezier. Je kan heel veel als je het zelf wil. Enkel om de afbeelding op de juiste plaats te krijgen, heb ik hulp nodig. Gelukkig kan ik beroep doen op een 18-jarige student die me bij zulke zaken ondersteunt.”

Is er een misverstand over slechtzienden dat je graag de wereld wil uithelpen?

“Het is niet omdat je de mensen niet ziet, dat je ze ook niet hoort. Soms sta ik in mijn tuin voor de brievenbus, en fietst er iemand van de buren langs zonder me te begroeten. Als ik dan wel goeiendag zeg, schrikken ze even. De meeste mensen beseffen ook niet dat je, ondanks dat je niet kan zien, nog heel veel zelf kan. Ik schil ’s morgens mijn kiwi zelf bijvoorbeeld. Door te voelen, leer je andere dingen beheersen. Een knoopje losmaken: ik ga het het veel geduldiger doen, maar het lukt me. Onlangs voelde ik dat de tuinman met open mond naar mij stond te kijken, naar hoe ik een pakje openmaakte (lacht). Maar je vloekt ook regelmatig eens als iets niet lukt. Ik heb geregeld blauwe plekken bijvoorbeeld, omdat ik mijn draai te kort neem en tegen dingen aanbots. Maar met wat wilskracht en doorzettingsvermogen, kan je wel veel als blinde.”

Foto: Ward Vanmuysen

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist

Laatst bijgewerkt: april 2021

Delen Whatsapp Tweet Mail