Stervenden kunnen ons nog horen in hun laatste uren

Als mensen bij het sterfbed van een geliefde zitten, wordt hen vaak aangeraden om te blijven praten tegen de stervende, zelfs wanneer deze al in een toestand van bewusteloosheid is geraakt. Canadees onderzoek bekrachtigt nu dit advies, want het lijkt erop dat ons gehoor zelfs in onze laatste uren nog blijft werken,. Het is wel onduidelijk of stervende patiënten nog kunnen begrijpen wat ze horen. 

Vele mensen verliezen in de laatste uren voor hun dood het bewustzijn, waarbij ze dus niet meer kunnen reageren op de woorden van de geliefden aan hun sterfbed. Maar intuïtief voelen vele mensen aan dat de stervende hen toch nog kan horen. Wetenschappers van de Canadese Universiteit van Brits-Columbia brengen nu het troostende nieuws dat een stervend brein wel degelijk nog reageert op geluiden van buitenaf. Ze trokken die conclusie na een studie uitgevoerd in het St. John Hospitaal in Vancouver, die voor de eerste keer onderzocht of palliatieve patiënten dicht bij de dood nog kunnen horen.

Voor de studie lieten de wetenschappers vijf mensen in de laatste uren van hun leven bepaalde geluidstonen horen, waarbij ze nagingen of de geluiden bepaalde hersenactiviteit veroorzaakten. Om de reactie in het brein te meten, gebruikten ze de zogenaamde elektro-encefalografie (EEG) techniek, die elektrische activiteit in de hersenen registreert. De reactie op de geluiden in hun hersenen bleek gelijkaardig te zijn als die in het brein van jonge, gezonde mensen die dezelfde geluiden te horen kregen. 

De studie kwam onder meer tot stand op vraag van een ervaren palliatieve zorgverlener van het St. John Hospitaal, Romayne Gallagher. “Dit onderzoek schenkt geloofwaardigheid aan de ervaring van verplegers en artsen dat de geluiden van geliefden helpen om troost te bieden aan mensen terwijl ze stervende zijn”, verklaarde Gallagher. “Het voegt ook aanzienlijke betekenis toe aan de laatste dagen en uren van het leven en toont dat het belangrijk is om aanwezig te zijn, zij het in persoon of aan de telefoon. Het biedt ook troost om afscheid te kunnen nemen en je liefde te uiten.”

Dat stervenden kunnen horen, betekent wel niet automatisch dat ze nog voldoende bewustzijn bezitten om te begrijpen wat men tegen hen zegt. “De hersenen reageerden op auditieve prikkels, maar we kunnen onmogelijk weten of ze nog herinnerden, stemmen herkenden of taal begrepen”, stelde leidende auteur Elizabeth Blundon. “Er zijn nog zoveel vragen die beantwoord moeten worden. Dit eerste inzicht  ondersteunt het idee dat we moeten blijven praten tegen mensen wanneer ze sterven, want er gebeurt nog van alles in hun hersenen.”