Moet u schrik hebben van hoogspanningskabels?

nieuws Bijna 16.000 Vlaamse gezinnen, 66 scholen, 103 kinderopvangcentra en vijf rust- en verzorgingstehuizen worden via de hoogspanningslijnen in hun buurt blootgesteld aan meer dan 0,4 microtesla, een internationaal bepaalde kritieke stralingsgrens. Deze stralingsnorm is jaren geleden door het Internationaal Centrum voor Kankeronderzoek (IARC) uit tal van wetenschappelijke studies gedistilleerd.

Dat blijkt uit een nieuw rekenmodel van het Departement Leefmilieu, Energie en Milieu. Het rekenmodel werd niet beperkt tot hoogspanningslijnen, ook blootstelling in de buurt van elektriciteitscabines of transformatorsites kan bepaald worden. Dat zijn ook bronnen van magnetische velden. Aan de hand van dit model kan berekend worden hoeveel mensen blootgesteld worden aan magnetische velden. Hiermee kan rekening gehouden worden bij de inplanting van woningen, sportterreinen en jeugdverblijven. Het rekenmodel wordt daarom ook gebruikt bij advisering van ontwikkelingsplannen in de buurt van hoogspanningslijnen of bij de beoordeling van verschillende scenario’s bij de aanleg van nieuwe hoogspanningsljnen.

Woont u dicht bij een hoogspanningslijn (minder dan 40m) en wilt u graag een berekening van de blootstelling aan magnetische velden, mail dan naar milieu.gezondheid@lne.vlaanderen.be.

Geen bewijs van gezondheidsrisico
Bewijzen dat die stralingsniveaus van meer dan 0,4 microtesla schadelijk zijn, zijn er echter niet, beklemtoont de Vlaamse overheid, ondanks jarenlange onderzoeken. Men kan zich dan ook afvragen wat het nut is van het nieuwe rekenmodel om te gebruiken bij de inplanting van bijvoorbeeld scholen of sportterreinen.

• Er werd bij bevolkingsonderzoeken een statistisch verband gevonden tussen wonen in de buurt van hoogspanningslijnen en het meer voorkomen van kinderleukemie. Het magneetveld zou de kans op leukemie dan verdubbelen. Er zijn ongeveer 40 gevallen van leukemie per jaar in Vlaanderen op 1 miljoen kinderen. Dat komt overeen met 1 op 25.000 per jaar. Voor kinderen tot 15 jaar wordt het totale risico dan 15 op 25.000 of ongeveer 1 op 2.000. Het gecumuleerd risico over 15 jaar is dan ongeveer 1 op 2.000. Verdubbelen van de kans zou betekenen dat het gecumuleerd risico over 15 jaar gelijk is aan 1 op 1.000 voor kinderen in de buurt van hoogspanningslijnen.

• Het gaat hier echter om een statistisch verband, dat wil niet zeggen dat magnetische velden de oorzaak zijn van het meer voorkomen van leukemie (dan is het een oorzakelijk verband). Onderzoek op proefdieren heeft nooit kunnen aantonen dat de velden de oorzaak van het meer voorkomen van kinderleukemie zijn.
De meest recente wetenschappelijke studies kunnen het statistisch verband bovendien ook niet of bijna niet meer terugvinden wat het verband tussen kinderleukemie en magnetische velden verzwakt.

• Op dit moment zijn er geen wetenschappelijk onderbouwde studies die wijzen op andere mogelijke gezondheidseffecten.