Eén Vlaming op de drie zal ooit kanker krijgen

nieuws Gemiddeld zal één Vlaming op de drie ooit kanker krijgen. Zo blijkt uit cijfers van het Vlaams Kankerregistratienetwerk dat gecoördineerd wordt door de Vlaamse Liga tegen Kanker. In 2000 kregen in Vlaanderen 30.690 mensen te horen dat ze kanker hadden. Dat zijn gemiddeld 84 Vlamingen per dag. Kanker komt vaker voor bij mannen (16.952) dan bij vrouwen (13.738).
Het aantal nieuwe kankergevallen of de incidentie van kanker hangt zeer nauw samen met de leeftijd. De ziekte treft vooral oudere personen: ongeveer twee derde van alle vrouwen en drie kwart van alle mannen bij wie kanker werd vastgesteld, is 60 jaar of ouder op het ogenblik van de diagnose.

Vlaanderen

In vergelijking met 1999 zijn er 6,5% meer kankers geregistreerd. Dat verschil wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een verbeterde registratie en de toenemende vergrijzing.
Borstkanker is met 4879 nieuwe gevallen de meest voorkomende kanker bij vrouwen in Vlaanderen. Een derde van alle kankers bij vrouwen is borstkanker. Na borstkanker volgen dikkedarmkanker (14%) en kanker van het baarmoederlichaam (5,4 %).
De meest voorkomende tumor bij mannen is prostaatkanker (29% van de nieuwe gevallen). Prostaatkanker wordt bij mannen gevolgd door longkanker (18%) en dikkedarmkanker (14%).
In vergelijking met andere Europese landen heeft Vlaanderen de hoogste kankerincidentie. Vooral prostaat-, long- en dikkedarmkanker bij mannen en borstkanker bij vrouwen behoren tot de hoogste in Europa.

Provincies

In de provincies Vlaams-Brabant en Antwerpen werden beduidend meer vrouwen met borstkanker geregistreerd dan in de andere provincies. Vooral vrouwen tussen 50 en 69 jaar scoren hoog. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat men in deze provincies al langer bezig is met borstkankerscreening (het systematisch opsporen van borstkanker bij vrouwen in de leeftijdscategorie 50-69).
Prostaatkanker komt dan weer opvallend veel voor in West-Vlaanderen en Limburg. In bepaalde regio’s in deze provincies wordt prostaatkanker actiever opgespoord dan elders en dit kan het verhoogde aantal gevallen verklaren.
Nog in West-Vlaanderen maar ook in Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant wordt er meer kanker in het hoofd-halsgebied (o.a. mondholte en keel) bij mannen vastgesteld dan in de andere provincies. Kanker in het hoofd-halsgebied wordt voor het merendeel veroorzaakt door de combinatie van roken en hoog alcoholverbruik. Dit risicogedrag is een mogelijke verklaring voor de hogere incidentie van deze kanker in bepaalde regio’s. De hogere opname en sterfte door chronische leveraandoeningen in deze regio’s lijken deze veronderstelling te ondersteunen.
Longkanker bij vrouwen komt in de provincie Antwerpen meer voor dan in andere provincies en scoort vooral in de stad Antwerpen hoog. De cijfers voor Antwerpen benaderen die van Nederland, waar men de laatste 10 tot 15 jaar een continue stijging van longkanker bij vrouwen vaststelt. Voor heel Vlaanderen is er trouwens een belangrijke verschuiving op het vlak van risico voor longkanker bij vrouwen merkbaar. Uit de gegevens blijkt dat vrouwen jonger dan 50 evolueren naar eenzelfde risico op het ontwikkelen van longkanker als mannen. Eind jaren’80 was het risico voor vrouwen jonger dan 50 nog 6 keer lager dan voor mannen, terwijl dit voor 2000 nog slechts 2 keer lager ligt.
De longkankerincidentie bij mannen behoort nog altijd tot de hoogste in Europa. Toch is er een dalende trend merkbaar in het aantal longkankers bij mannen. In Nederland tekent zich een vergelijkbare tendens af. Een en ander is mogelijk te verklaren door een daling van het aantal mannelijke rokers sinds de jaren ’70. Toen werden namelijk de schadelijke effecten van roken bekend.
Bij de minder vaak voorkomende vormen van kanker is het opvallend dat maligne melanomen (meest kwaadaardige tumor van de huid) voor het eerst in de top 5 van meest frequente kankers bij vrouwen in West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant voorkomen. De belangrijkste oorzaak van maligne melanoom is blootstelling aan de zon en meer bepaald zonnebrand op jonge leeftijd. Bij vrouwen tussen 15 en 29 jaar is het de meest voorkomende tumor.

Alle cijfers voor 2000 zijn te downloaden van www.tegenkanker.be/kankerregistratie