- dossierWaarom verkleurt boter bij het bakken en … is dit gevaarlijk?
- nieuwsIs rode zalm gezonder dan roze zalm?
- dossierIs koolzaadolie gezond?
- dossierDe zin en onzin van omega 3-vetzuren
- boeken/interviewsBruin vet, wit vet... en beige vet?
Verband tussen verzadigd vet en hartziekten niet bewezen
nieuws
De huidige aandacht voor verzadigde vetzuren in de voeding is fel overdreven. Er bestaat geen bewijs dat verzadigde vetten het risico op hart- en vaatziekten verhogen, noch dat omega 3 en omega 6 meervoudig onverzadigde vetten beschermen tegen hart- en vaatziekten. Dat blijkt uit een aantal recente studies.
In de meeste voedingsadviezen, ook in ons land, wordt aangeraden om minder verzadigde vetten (dat zijn vooral dierlijke vetten in bijvoorbeeld vlees, boter, kaas enz.) te consumeren en meer meervoudig onverzadigde vetten (uit vis, noten en sommige planten). Maar voor die adviezen bestaat volgens die studies onvoldoende wetenschappelijk bewijs. Transvetzuren verhogen mogelijk wel de kans op hart- en vaatziekten. Dat zijn vetten die ontstaan bij het ‘verharden’ van vloeibare plantaardige vetten en die vooral in gebak en veel bereide producten worden gebruikt.
• Dat blijkt onder meer uit een recent overzichtsartikel in de Annals of Internal Medicine waarin 32 wetenschappelijke studies over het verband tussen voedingsvetten en hart- en vaatziekten worden geanalyseerd in een zogenaamde meta-analyse. Het besluit van deze analyse: de huidige wetenschappelijke inzichten ondersteunen de aanbeveling niet om minder verzadigd vet en meer polyonverzadigde vetzuren te consumeren. De onderzoekers raden aan naar de gehele voeding te kijken in plaats van te focussen op één of enkele voedingsstoffen zoals verzadigd vet.
http://annals.org/article.aspx?articleid=1846638
• Een standpunt in het vakblad Open Heart komt tot een gelijkaardige conclusie: de aanbevelingen om vetarm te eten en om verzadigde vetten te vervangen door omega 6 poly-onverzadigde vetzuren of door koolhydraten, worden niet ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Verzadigde vetten verhogen het cholesterolgehalte in het bloed niet en zijn geen oorzaak van zwaarlijvigheid en obesitas. Omgekeerd verminderen diëten met weinig verzadigde vetzuren de kans op hart- en vaatziekten niet en helpen evenmin om langer of gezonder te leven. Wanneer verzadigde vetzuren vervangen worden door koolhydraten, stijgt zelfs de kans op obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten. Ook de vervanging van verzadigde vetten door omega 6 onverzadigde vetten (zonder tegelijk een verhoging van omega 3 vetten) leidt tot een verhoogde kans op overlijden door onder meer kanker en hart- en vaatziekten.
http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full
• Volgens een studie in The American Journal of Medicine verlaagt een vetarm dieet mogelijk wel het cholesterolgehalte in het bloed, maar is er geen overtuigend bewijs dat dit ook leidt tot minder hart- en vaatziekten. Uit een analyse van de beschikbare wetenchappelijke literatuur blijkt daarentegen dat een globale aanpak van het dieet, die focust op een mediterrane voeding met veel groenten en fruit, vis, granen, noten en olijfolie, en met weinig vlees, wél een aangetoond gunstig effect heeft op overlijden door hart- en vaatziekten.
www.amjmed.com/article/S0002-9343%2813%2901111-X/fulltext
• Volgens een artikel in het Britsh Medical Journal hebben de voedingsadviezen om minder verzadigde vetten te consumeren, om op die manier het cholesterolgehalte te verminderen, paradoxaal genoeg geleid tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Volgens dit artikel blijken sommige verzadigde vetzuren, bijvoorbeeld de verzadigde vetten en de transvetzuren in zuivelproducten, zelfs te beschermen tegen hart- en vaatziekten. Omgekeerd blijken vetarme voedingswaren, waarin de vetten vervangen worden door koolhydraten (suikers) een negatief effect te hebben op het risico op hart- en vaatziekten. “Het is de hoogste tijd om de mythe over de rol van verzadigd vet in haryziekten te ontmaskeren”, zo besluit het artikel.
www.bmj.com/content/347/bmj.f6340?ijkey=ed9d9f081be532fd7b77e76de223f3e6d8ea87d6&keytype2=tf_ipsecsha
• In een artikel ‘Het faillissement van de verzadigd vethypothese van cardiovasculaire ziektes’ in het Nederlands Tijdschrift voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde argumenteren Nederlandse wetenschappers dat vervanging van verzadigde vetten door onverzadigde vetten en linolzuur het aantal hart- en vaatziekten niet zal verlagen.
Sterk bewijs dat verzadigde vetten als zodanig ongunstige effecten hebben is er volgens hen niet. De auteurs stellen daarom dat de huidige aandacht voor verzadigde vetzuren overdreven is en dat beperking van koolhydraten meer aandacht verdient. Vervanging van verzadigde vetzuren door koolhydraten verhoogt het risico op cardiovasculaire aandoeningen. Er is geen bewijs voor de vermeende ongunstige effecten van het vetgehalte en de hoeveelheid verzadigde vetten in onze voeding en evenmin voor de vermeende ongunstige effecten van de verzadigde vetten in melk en melkproducten. Ook het advies in voedingsrichtlijnen voor vervanging van verzadigde vetzuren door hun onverzadigde tegenhangers en het gebruik van linolzuur moet volgens hen opnieuw tegen het licht worden gehouden. Meer aandacht is volgens de auteurs nodig voor de onvoldoende consumptie van vis, groente en fruit, en ons gebrek aan beweging.