13 weken zwanger

dossier Dit is de laatste week van het eerste trimester. Tijdens deze eerste drie maanden is er ontzettend veel gebeurd.

Alle onderdelen van het lichaam van je baby zijn nu aanwezig en zullen in de komende weken en maanden verder groeien en ontwikkelen.

Mama tijdens week 13

• Veel vrouwen voelen bij het begin van het tweede trimester een golf van energie. Ze hebben geen last meer van misselijkheid, de vermoeidheid is veel minder en hun huid straalt. Veel vrouwen krijgen nu ook weer meer zin om te vrijen. De verhoogde bloedtoevoer in het bekken kan de opwinding vergemakkelijken en zo het verlangen voeden. In deze periode is het seksueel verlangen soms groter dan voor de zwangerschap. Vrijen tijdens de zwangerschap is absoluut niet schadelijk voor de baby.
• Je baarmoeder zou je nu goed moeten kunnen voelen. Deze zit ongeveer 10 centimeter onder je navel. Ze voelt aan als een soort gladde maar zachte bal. Omdat je baarmoeder nu je gehele bekken vult, zal ze vanaf nu meer naar boven groeien, waardoor het nog sneller lijkt te gaan.
• De verloskundige of gynaecoloog kan nu uitwendig controleren of de baby goed groeit. Dat gebeurt door de handen om je buik te leggen en zo te berekenen hoe groot de afstand tussen de bovenkant van de baarmoeder en je schaambeen is. Aan die afstand kan gezien worden of de grootte van je baby overeenkomt met de zwangerschapsduur.
• Heb je nog geen buikje of ben je nog niet aangekomen? Dat wil niet zeggen dat je kindje niet goed groeit. Als je veel aankomt, betekent dat ook niet dat je baby hard groeit. Alle baby’s groeien tijdens de eerste 16 weken ongeveer even hard. Pas daarna ontstaan individuele verschillen.
• Blijf bewegen tijdens je zwangerschap. Zorg er wel voor dat u niet te veel van jezelf vraagt. Wandelen en zwemmen zijn goede alternatieven.

• Tegen het einde van deze week zouden de misselijkheid en de vermoeidheid normaal sterk moeten afgenomen zijn. Al zijn er vrouwen die tot ver in het tweede trimester last blijven hebben van misselijkheid. Dat betekent echter niet dat alle zwangerschapsongemakken en -kwaaltjes voorbij zijn. Er kunnen er zelfs nieuwe opduiken.
• Ongeveer 70 procent van alle zwangere vrouwen heeft wel eens last van brandend maagzuur. Dat ontstaat doordat de baarmoeder tegen de onderwand van je maag drukt waardoor er maagzuur in de slokdarm terecht komt. Door het hormoon progesteron sluit de maagklep de maag tijdens de zwangerschap ook minder goed af. Hierdoor kan het maagzuur makkelijk ontsnappen. Slik niet zomaar maagzuurremmers maar overleg met je verloskundige of arts.
• Rond 13 weken kan je last krijgen van zwangerschapsacne. Onder invloed van zwangerschapshormonen zijn de talgkliertjes in je huid actiever. Heb je normaal een droge huid, dan zal je huid gladder en stralender zijn. Heb je van nature een vrij vette huid, dan heb je kans dat die nog iets vetter is, waardoor puistjes de kop op kunnen steken. Gelukkig gaat zwangerschapsacne na je zwangerschap weer gewoon weg.
• Geef zoveel mogelijk toe aan je behoefte aan rust en slaap. Zoek zo nodig hulp in het huishouden.
  
  

Lees ook: Tips tegen brandend maagzuur tijdens je zwangerschap

Lees ook: Zwangerschapsacne: wat is het en wat kan je eraan doen?

Je baby tijdens week 13

• De placenta weegt nu ongeveer net zo veel als de foetus zelf. Deze zorgt ervoor dat de foetus voeding en zuurstof binnenkrijgt. Wat jij eet en drinkt komt in je bloed terecht en via je bloed in de placenta en dus bij je baby. De placenta is met de baby verbonden via de navelstreng. In de placenta zit een vlies dat bepaalde stoffen wel en andere stoffen niet doorlaat. Daarom zijn bijvoorbeeld sommige medicijnen schadelijk omdat ze je kindje kunnen bereiken en andere niet.
• De hoeveelheid vruchtwater neemt steeds meer toe. Het vruchtwater zorgt ervoor dat de foetus zich kan bewegen en het werkt ook als een stootkussen. Het vruchtwater zorgt ook voor een constante temperatuur. Verder neemt de foetus af en toe een slokje vruchtwater, zo leert hij slikken en drinken. Doordat het vruchtwater sneller toeneemt dan dat je baby groeit, heeft de foetus deze weken veel ruimte om te bewegen.
• De lever, de milt en het beenmerg hebben de taak van de dooierzak overgenomen. De lever scheidt gal af en in het beenmerg worden witte en rode bloedcellen aangemaakt.
• De maag ontwikkelt zich snel en begint met het produceren van spijsverteringssappen. De darmen, die gedeeltelijk in de navelstreng hebben gezeten, hebben zich nu teruggetrokken in de buik. Heel soms loopt dat fout en bevinden de darmen zich gedeeltelijk buiten de plek waar ze moeten zitten en kunnen ze beklemd raken. Dit noemen we een navelbreuk. Vaak lost een navelbreuk vanzelf op, maar als dat niet het geval is of als de navelbreuk te ernstig is, moet er geopereerd worden.
• De nieren vormen urine om afvalstoffen af te voeren. De plasjes van de baby komen in het vruchtwater terecht. Het vruchtwater wordt de hele dag door ververst, waardoor de afvalstoffen steeds worden afgevoerd.
• De foetus kan zijn mond open- en dichtdoen en is begonnen met slikken. Hij kan nu vruchtwater doorslikken. Dit wordt opgenomen door zijn spijsverteringskanaal en als urine uitgescheiden door zijn nieren, die sinds kort volledig functioneren.
• Bij jongetjes zakken de zaadballen rond deze tijd naar het lieskanaal af. De testikels beginnen vanaf nu het mannelijk hormoon testosteron aan te maken.