Hoofdpijn en migraine bij kinderen

dossier

Als een kind klaagt dat het hoofdpijn heeft, hebben we vaak de neiging te denken dat het gewoon een excuus is om niet naar school te gaan. Maar wanneer de klachten niet verdwijnen met wat paracetamol of steeds vaker voorkomen, is dat een reden tot bezorgdheid en kan je beter raad vragen aan een arts.

Artsen vinden het vaak moeilijk om in eerste instantie een diagnose te stellen: zij wijten de hoofdpijn doorgaans aan indigestie, sinusitis of een oogheelkundig of zelfs psychologisch probleem. De kans is echter reëel dat het om migraine gaat, een van de meest voorkomende hersenaandoeningen onder kinderen. Die diagnose wordt echter nog te weinig gesteld, waardoor een efficiënte behandeling alleen maar vertraging oploopt. 

Lees ook: Misvattingen over migraine zorgen voor laattijdige diagnose

123-migraine-kind-17-01-22.jpg
Migraine bij kinderen is een realiteit: tussen de 5 en 10% van de kinderen lijdt aan de aandoening. De gevolgen voor het emotioneel welzijn, het gezin, de sociale contacten en de schoolprestaties kunnen aanzienlijk zijn. Bij 90% begint de migraine voor de leeftijd van 10 jaar, bij één op de drie kinderen zelfs al voor de leeftijd van 6 jaar. Migraine zou zelfs al kunnen optreden vanaf de leeftijd van twee jaar. 

Is er een vermoeden van migraine? Ga dan langs bij een huisarts, een kinderarts of een neuroloog, op voorwaarde dat zij met deze aandoening vertrouwd zijn. Veel artsen weten nog niet voldoende over de aandoening, omdat men lang heeft gedacht dat kinderen niet aan migraine konden lijden. Vervolgens kan het kind naar een psycholoog worden doorverwezen die hem of haar ontspannings- en zelfhypnosetechnieken zal aanleren. Het is namelijk van essentieel belang het kind te helpen bij het beheersen van zijn angst, want angst is een versterkende factor bij migraine.
 

Lees ook: Migraine: klachten, oorzaken en behandeling

Symptomen migraine bij kind

Migraine is een hevige hoofdpijn die gekenmerkt wordt door bonzende hoofdpijn, meestal aan een kant van het voorhoofd, maar het kan ook aan beide kanten voorkomen. De hoofdpijn is zodanig hevig dat het kind niet meer kan spelen. Soms is er sprake van migraine met aura, daarbij krijg het kind flikkeringen te zien net voor de hoofdpijn opkomt. Soms gaat het om tintelingen of krachtsverlies. Migraine kan ook gepaard gaan met duizeligheid of verlamming van een lichaamsdeel. In zeldzame gevallen krijgt het kind hevige buikpijn in plaats van hoofdpijn, dan spreken we van abdominale migraine.

Tijdens een migraine aanval hebben kinderen vaak last van misselijkheid en braken, en kunnen ze geluid en licht moeilijk verdragen.

De meeste kinderen en jongeren met migraine hebben aanvallen van migraine. Tussen de aanvallen in, hebben ze geen hoofdpijnklachten. 
Meestal duurt een aanval bij kinderen een tot twee uur, maar een aanval kan ook tot drie dagen aanhouden.

Lees ook: Hoe ontstaat angst?

Diagnose migraine bij kind

Om de diagnose te stellen, hoeft de dokter het kind niet noodzakelijk midden in een crisis te zien. Het volstaat om het kind grondig te onderzoeken (reflexen, bloeddruk), maar vooral ook zorgvuldig te ondervragen.

Aanvullende tests worden aanbevolen voor kinderen jonger dan vijf jaar, in geval van symptomen die wijzen op intracraniële hypertensie of indien het neurologisch onderzoek abnormaal is. Als er bij iemand in de familie migraine is vastgesteld (dit is in 90% van de gevallen het geval), is dat al een goede indicatie, aangezien migraine een ziekte is waarbij genetische factoren een rol spelen. De arts zal ook proberen te achterhalen hoe vaak de pijn optreedt, hoe lang hij duurt en wat de kenmerken zijn.

Lees ook: 16 misverstanden over migraine

Vroege symptomen van migraine bij kinderen

Bij jonge kinderen kunnen bepaalde symptomen een voorbode zijn van migraine op latere (kinder)leeftijd. Bij baby’s kan hevige, onverdraagbare buikpijn (kolieken) gelinkt worden aan migraine op kinderleeftijd. Ook bij oudere kinderen kan onverklaarbare buikpijn trouwens een voorloper zijn van migraine. Bij peuters is dat benigne paroxysmale torticollis (kortdurende aanvallen waarbij ze hun hoofd naar een kant draaien en tijdelijk niet kunnen terugdraaien), en bij peuters en kleuters kan paroxysmale vertigo of hevige draaiduizeligheid een vroeg symptoom zijn. Bij lagere schoolkinderen is cyclisch braken mogelijk een voorteken. Ook reisziekte kan gelinkt worden aan kindermigraine. 

Lees ook: Welke soorten migraine zijn er?

Lees ook: Buikpijn bij kinderen: een fysieke of psychische oorzaak?

Oorzaak migraine bij kind

Wetenschappers hebben nog steeds de exacte oorzaak van migraine niet ontdekt, maar mogelijks is er een combinatie van factoren: een overprikkelde hersenzenuw (de trigeminuszenuw), overprikkeling van de hersenen, veranderingen in de hoeveelheid van een bepaald stofje, het optreden van ontsteking en verwijden van bloedvaten. Bij meisjes spelen vrouwelijke hormonen een rol. Zo lijkt een (snelle) daling van het oestrogeengehalte in het bloed vrouwen gevoeliger te maken voor het krijgen van een migraine aanval. Waarschijnlijk is migraine ook erfelijk. Veel kinderen die migraine hebben, hebben meerdere familieleden die ook aan migraine lijden.

De kans dat een migraine aanval optreedt, is groter wanneer het kind veel last heeft van angsten, stress, slaaptekort, te weinig gegeten heeft of hevige inspanning heeft geleverd. Deze uitlokkende factoren worden triggers genoemd. Sommige kinderen en volwassenen merken ook dat een bepaalde geur of bepaald voedsel de aanleiding kan zijn voor het ontstaan van een migraine aanval.

Lees ook: Het effect van ademhalingsoefeningen op migraine

Behandeling migraine bij kind

De behandeling bestaat uit een dubbele therapeutische aanpak waarbij men systematisch geneesmiddelen (ibuprofen en paracetamol) geeft tijdens een crisis, en grotendeels niet-farmaceutische middelen als basisbehandeling inzet (therapeutische ontspanning, opsporen van uitlokkende factoren). Het belangrijkste is je niet te laten verleiden door het idee dat migraine een psychologische ziekte is, ook al kunnen psychologische factoren soms aanvallen uitlokken. Deze simplistische visie is gevaarlijk omdat ze een goede behandeling in de weg kan staan en het kind ten onrechte de schuld van de aanvallen kan geven. 

De levensstijl aanpassen, kan ook helpen om aanvallen te voorkomen: voldoende ontspanning en beweging, gezonde voeding, voldoende drinken, geen schermtijd twee uur voor het slapen en een goede nachtrust. Probeer zeker ook de triggers te ontdekken zodat je die kan vermijden. Vaak gaat het om cafeïnehoudende dranken (energiedranken of thee) of chocolade. 
 

Lees ook: Drie preventieve migrainemedicijnen terugbetaald

Het goede nieuws? Twee van de drie kinderen ervaren een verbetering van hun symptomen, of soms verdwijnen de symptomen zelfs helemaal tegen de leeftijd van 15-20 jaar. Bij andere kinderen blijven de aanvallen voortduren, maar de kinderen zullen beter weten hoe ze ermee om moeten gaan. Een aanval zal dus veel minder impact hebben dan bij een volwassene bij wie migraine net is vastgesteld.

Lees ook: Migraine: welke rol speelt voeding?

Bronnen:
https://www.kinderneurologie.eu
http://www.migraine-enfant.org
http://www.chirecpro.be

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: april 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram