Steeds meer moedervlekken: hoe kan dat?

dossier

Moedervlekken verschijnen vooral tijdens de kindertijd of adolescentie, maar kunnen eigenlijk op elke leeftijd ontstaan. Zo kan het goed zijn dat je steeds meer moedervlekken opmerkt naarmate je ouder wordt. Hoe komt dat? En zijn ze onschuldig of potentieel gevaarlijk?

Lees ook: Witte vlekken op de huid: welke soorten zijn er?

Hoe verschijnen moedervlekken?

Getty_moedervlekken_2024.jpg

© Getty Images

Een moedervlek, of nevus, is een klein stukje huid dat een hogere concentratie melanocyten bevat. Melanocyten zijn de cellen die verantwoordelijk zijn voor de productie van huidpigmenten die melanine worden genoemd. 

Ze beginnen te verschijnen in de kindertijd. Eenmaal gevormd verdwijnen moedervlekken nooit, maar kunnen ze lichter, donkerder, verhevener of vleziger worden. 

Lees ook: Wat zijn die rode vlekken of bultjes op je huid?

Waarom verschijnen moedervlekken plotseling?

Onderzoekers weten niet precies waarom moedervlekken plotseling op volwassen leeftijd verschijnen. Maar bepaalde factoren kunnen deze veranderingen verklaren: 

  • Een kleine moedervlek die groot wordt. Moedervlekken die tijdens de kindertijd verschijnen, groeien vaak evenredig met de groei van het lichaam. Met de leeftijd kunnen ze ook donkerder worden. Bij sommige mensen blijven de moedervlekken zich hun hele leven ontwikkelen. Het is dus mogelijk dat kleine moedervlekken - die je nooit eerder zijn opgevallen - zo groot worden dat ze van de ene dag op de andere je aandacht trekken.
  • UV-stralen: UV-stralen van de zon of zonnebank zijn een veel voorkomende oorzaak van het plotseling verschijnen van moedervlekken. Bij blootstelling aan UV-licht produceren melanocyten melanine (een beschermend pigment dat de huid donkerder maakt) en klonteren samen om moedervlekken te vormen. Dit fenomeen treft vooral mensen met een lichte huid. Na een langere periode in de zon kun je merken dat er nieuwe moedervlekken zijn ontstaan of dat bestaande moedervlekken donkerder zijn geworden.
  • Hormonale veranderingen: tijdens periodes waarin je hormonen erg actief zijn (adolescentie, zwangerschap), kunnen er (bijna) van de ene op de andere dag moedervlekken verschijnen. Dit komt doordat oestrogeen de activiteit van melanocyten stimuleert. Dit kan leiden tot een verhoogde melanineproductie en mogelijk tot het verschijnen van nieuwe moedervlekken of het donkerder worden van bestaande vlekken.
  • Seborroïsche keratosen: Seborroïsche keratosen (ook wel seborroïsche wratten of ouderdomswratten genoemd) worden vaak verward met moedervlekken. Ze verschijnen vanaf de leeftijd van 30 jaar, maar komen vaker voor bij mensen ouder dan 50 jaar. Hoe ouder je wordt, hoe meer ze verschijnen. In het begin zijn ze vleeskleurig of lichtbruin. Daarna worden ze donkerder en gaan ze steeds meer op moedervlekken lijken.
  • Medicatie: Bepaalde medicijnen kunnen van de ene op de andere dag het uiterlijk van (bestaande) moedervlekken veranderen. Dit is het geval bij hormonale geneesmiddelen en immunosuppressiva. Andere geneesmiddelen zijn fotosensibiliserend en kunnen de gevoeligheid van de huid voor de zon verhogen en indirect de melanocyten aantasten. Dit is het geval bij bepaalde antibiotica, niet-steroïde ontstekingsremmers (ibuprofen), antidepressiva, schimmelwerende middelen, enz.

Lees ook: Soorten pigmentvlekken: witte, bruine en rode vlekken op de huid

Sproeten of moedervlekken: wat is het verschil?

Sproeten of epheliden verschijnen op elke leeftijd, bij mensen met een lichte huidskleur of rood haar. Ze worden vaak verward met moedervlekken. Ze verschillen echter in verschillende opzichten:

  • Ze nemen in aantal toe met de leeftijd.
  • Ze zijn lichter van kleur dan moedervlekken.
  • Ze verschijnen en verdwijnen onder invloed van UV-stralen. In de lente kunnen sproeten binnen een dag verschijnen als je aan de zon bent blootgesteld. Ze vervagen in de winter en verdwijnen soms helemaal.
  • Ze vormen zich in clusters op het gezicht, de handen, armen, schouders en bovenrug.
  • In tegenstelling tot moedervlekken ontwikkelen ze zich nooit tot melanoom.

Lees ook: Ouderdomsvlekken of levervlekken (Lentigo)

Wanneer moet ik me zorgen maken over nieuwe moedervlekken?

Hoewel de meeste moedervlekken goedaardig zijn, kan een klein percentage na verloop van tijd kankerachtig worden. Nieuwe moedervlekken die bij volwassenen verschijnen, hebben meer kans om kanker te worden dan oude. Uit een casestudie uit 2017 bleek dat 70,9% van de melanomen zijn oorsprong vindt in een nieuwe moedervlek.

Als je een volwassene bent en een nieuwe moedervlek ziet, kun je deze laten onderzoeken door je huisarts of een dermatoloog. Raadpleeg ook een specialist als je veranderingen aan bestaande moedervlekken of het verschijnen van een vreemde plek opmerkt. 
Het is raadzaam om je huid elk jaar te laten controleren door een dermatoloog.

Lees ook: Controleer jezelf op huidkanker: waarop moet je letten?

Kunnen moedervlekken verdwijnen?

Moedervlekken kunnen verdwijnen, maar zelden van de ene dag op de andere. Het proces verloopt meestal geleidelijk. Dit is het gevolg van veroudering. Over het algemeen is er geen reden tot bezorgdheid.

Bronnen: 
https://www.healthline.com
https://www.medicalnewstoday.com
https://pulsations.hug.ch
https://www.msdmanuals.com

auteur: Olivia Regout, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: juni 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram

[ X ]

Blijf op de hoogte!

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.



Nee, bedankt