Antibiotica genezen zelden luchtwegen

nieuws Antibiotica nemen tegen een infectie van de luchtwegen is meestal zinloos. Ongeveer een derde van de infecties is viraal. Daartegen helpen antibiotica sowieso niet. Dan zijn er ook nog ongeveer een derde infecties waarvan we de oorzaak niet kunnen bepalen. Ook hierbij zijn antibiotica wellicht niet aangewezen. Daardoor houden we slechts ongeveer een derde bacteriële infecties over waartegen antibiotica kunnen helpen.

'Maar zelfs daarvoor is het meestal niet aangewezen', vertelt Samuel Coenen van de Universiteit Antwerpen. 'In veruit de meeste gevallen gaan luchtweginfecties vanzelf over. Antibiotica zijn enkel aangewezen indien er een kans is op complicaties en die is vrij klein. Het gaat om ongeveer 1 op 1.000 bij infecties van de bovenste luchtwegen, acute keelpijn of een acute middenooronsteking.'

'Net omdat de kans zo klein is, krijgen artsen de aanbeveling niet zomaar te schrijven om complicaties te vermijden', aldus Coenen. 'Veel belangrijker is een goede opvolging van een patiënt. De regel is dat artsen voor luchtweginfecties rust voorschrijven. De patiënt kan dan opnieuw contact opnemen met de arts als de klachten niet beter zijn na een bepaalde termijn of als ze erger worden.'

'Voor infecties van de onderste luchtwegen zijn er wel kwetsbare groepen. Bijvoorbeeld bij oudere mensen is de kans op complicaties, zoals longontsteking, groter', vervolgt Coenen. 'We zien nu dat ziekenhuizen vol liggen met ouderen met dergelijke complicaties. Binnen die groep is het vaak wel aangewezen om antibiotica voor te schrijven en te hospitaliseren. Uiteraard na een objectieve inschatting door een huisarts.'

'Maar België is zeer goed op weg', zegt Coenen. 'Sinds de start van de mediacampagnes in 2001 daalt in ons land het aantal voorgeschreven verpakkingen jaar na jaar. Bijgevolg daalt ook de resistentie tegen antibiotica.'

Dat dit beleid werkt, zien we eveneens in onze ziekenhuizen. Uit recente cijfers van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) blijkt immers dat het aantal gevallen van de ziekenhuisbacterie (MRSA) na een continue stijging tussen 1998 en 2003 nu weer daalt. Sinds 2003 is het aantal gevallen van MRSA-infecties per duizend opnames afgenomen van 4 tot 2,5 in 2006.

Het is echter erg belangrijk dat deze inspanningen worden volgehouden. Daarom wordt op 18 november 2008 de eerste jaarlijkse Europese Antibioticadag gehouden, met het Belgische beleid als voorbeeld. (vch)