Pneumokokken: symptomen en vaccinatie

dossier

Een pneumokokkeninfectie wordt veroorzaakt door de Streptococcus pneumoniaebacterie. Er zijn meer dan 90 verschillende stammen van deze bacterie. Sommige pneumokokkeninfecties zijn ernstiger dan andere. Ze komen het vaakst voor in de piek van het winterseizoen: in de maanden december en januari.

Is pneumokokken gevaarlijk?

Getty_pneumokokken_2023.jpg

© Getty Images

Je kan drager zijn van de pneumokokkenbacterie zonder dat je er ziek van bent. De bacterie huist dan in je neusholte en je kan ze overdragen via fijne druppeltjes (niezen of hoesten).
De infecties door pneumokokkenbacterie kunnen invasief of niet-invasief zijn. De invasieve soort is het gevaarlijkst. De bacterie komt in dat geval in je bloedbaan of zenuwstelsel terecht. Je kan dan bijvoorbeeld meningitis krijgen (hersenvliesontsteking), osteomyelitis (infectie van het bot), septische artritis (infectie van een gewricht) of longontsteking. Als de pneumokokkeninfectie niet-invasief is, manifesteert ze zich onder andere als bronchitis, oorontsteking of sinusitis.

Lees ook: De pneumokok: een gevreesde bacterie

Symptomen pneumokokkenziekte

Doorgaans veroorzaakt pneumokokkenziekte in korte tijd veel klachten, gepaard met hoge koorts of net onderkoeling. De symptomen kunnen verschillen per ziektebeeld, maar meestal gaat het om kortademigheid, pijn bij het ademhalen, hoofdpijn, nekstijfheid, verwardheid en verlies van bewustzijn. Baby's die besmet zijn, krijgen last van pijn bij het verschonen van de luier, prikkelbaarheid, sufheid of ze hebben een grauwe kleur.

Wie loopt risico?

Mensen met een verzwakt immuunsysteem lopen het meeste risico op een pneumokokkeninfectie. Dat verzwakt immuunsysteem kan een gevolg zijn van een ernstige gezondheidstoestand, zoals hiv of diabetes, of van behandelingen of medicatie die het immuunsysteem verzwakken (bijvoorbeeld chemotherapie).

Andere risicogroepen zijn:

  • Baby's en kinderen jonger dan twee jaar
  • Volwassenen ouder dan 65 jaar
  • Mensen die roken of alcohol misbruiken

Lees ook: “Vaccin tegen pneumokokken meer dan ooit noodzakelijk”

Vaccinatie tegen pneumokokken

Baby’s en jonge kinderen kunnen gratis een vaccinatie tegen pneumokokken krijgen, aangezien dit deel uitmaakt van het basisvaccinatieschema. 
Uit onderzoek blijkt dat een vaccin de kans op invasieve pneumokokkeninfecties bij ouderen en sommige risicogroepen onder volwassenen met de helft vermindert. Men raadt deze groep dus ook aan om zich te laten vaccineren. Bij volwassenen wordt een vaccin tegen pneumokokken niet terugbetaald.

Lees ook: Welke volwassenen moeten zich laten vaccineren tegen pneumokokken?

Behandeling van pneumokokken

Niet-invasieve pneumokokkeninfecties zijn meestal mild en gaan vanzelf over. Ben je geïnfecteerd, neem dan veel rust en zorg voor voldoende vochtinname. Je kan eventueel vrij verkrijgbare pijnstillers gebruiken, zoals paracetamol.
Meer invasieve vormen van pneumokokkeninfecties zal de arts met antibiotica behandelen, meestal in het ziekenhuis. Na twee dagen antibiotica nemen, is een patiënt niet langer besmettelijk. De meeste mensen herstellen volledig nadat ze een pneumokokkeninfectie hebben doorgemaakt, maar dat is niet altijd zo. Soms zijn er blijvende gezondheidsklachten, zoals long- of hartproblemen.

Bronnen: 
https://www.laatjevaccineren.be
https://www.rivm.nl
https://www.gezondheidenwetenschap.be

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: maart 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram