Wat te doen bij een slangenbeet

dossier

Als je een top tien van de meest angstaanjagende dieren zou opmaken, hoort de slang er zeker bij. Een slang is een dier dat iedereen kent, maar de gevaren en de mogelijke bijwerkingen van een beet zijn minder gekend. Slangenbeten schrikken af, desondanks het feit dat de meeste slangenbeten geen blijvende letsels veroorzaken. Slechts enkele soorten slangen (250 van de 2700 soorten) zijn zeer giftig en kunnen leiden tot een levensbedreigende aandoening.

Aangezien kinderen een gering lichaamsgewicht hebben, zijn zij ook veel gevoeliger voor slangengif dan volwassenen. Als de beet erg pijnlijk is, het lidmaat sterk zwelt en de huid verkleurt, is de kans groot dat de slang giftig is. Het slangengif bevat meestal stoffen die de cellen (en dus ook het bloed) afbreken en het hart of de zenuwen aantasten. Soms zitten er ook stoffen in die de bloeddruk verlagen.Voor sommige slangenbeten bestaat er een antigif, dit is voorradig bij het Antigifcentrum (070/245.245) en de reptielenafdeling van de dierentuinen.

In België en Nederland is de adder (vipera berus) de enige gifslang die in de vrije natuur voorkomt (zie foto). De ringslang (natrix natrix) en de gladde slang (coronella austriaca) zijn niet giftig. Sommige mensen houden exotische slangen in een terrarium als hobby. Soms zitten daar giftige soorten bij.
Vooraleer we spreken over de behandeling van een slangenbeet is het even belangrijk dat we stil staan bij de preventie van een slangenbeet. De preventietips lijken logisch en spreken voor zich, maar de werkelijkheid leert ons dat we niet altijd stilstaan bij deze eenvoudige raadgevingen.

Hou rekening met volgende tips wanneer je een slangenbeet wil voorkomen:
• Draag gesloten schoenen en een lange broek als je wandelt in een gebied waar slangen zitten. Ga in dit gebied niet door hoog gras, maar blijf op de paden. Je kan ook een wandelstok gebruiken waarmee je voor je uit op de grond tikt.
• Til geen stenen of stukken hout op. Het zijn dé favoriete schuilplaatsen voor slangen.
• Als je een slang aantreft in de natuur, daag die dan niet uit.
• Manipuleer, vang of dood nooit slangen als je daar niet vertrouwd mee bent. Een dode slang kan in een reflex nog bijten.
• Als je reist in een gebied met slangen, informeer je dan vooraf over de giftigheid en de beschikbare medische hulp.

Hoe herkennen we een slangenbeet ?

Wat te doen bij een slangenbeet

Zeker niet doen bij een slangenbeet

alarmeer de hulpdiensten of organiseer transport. breng het slachtoffer naar een veilige plek. vraag het slachtoffer kalm te blijven om de verspreiding van het gif te beperken. hou het lidmaat onbeweeglijk en lager dan het hart. leg een licht drukkend verband aan . Start tussen het hart en de wonde. Verwijder juwelen om belemmering van de bloedtoevoer bij zwelling te vermijden. Registreer de kenmerken van de slang voor latere identificatie

Gebruik nooit een knevel om de verspreiding van het gif proberen tegen te houden. De kans dat nadien het lidmaat moet geamputeerd worden omwillen van het afsterven van de weefsels is veel te groot. Gebruik geen ijs, want dat verhoogt het plaatselijk afsterven van weefsel. Kerf nooit met een mes opdat de wonde beter zou bloeden. Het vermindert de inwerking van het gif niet en verergert alleen maar de verwonding. Zuig nooit met de mond of een pompje de wonde uit. De hoeveelheid gif die je daarmee kan verwijderen, is verwaarloosbaar.

TIP: Als bij een slangenbeet onmiddellijk hevige pijn en een hevige zwelling ontstaat, is het beter om de wonde niet uit te wassen en zelfs geen verband aan te leggen. Meestal is er sprake van een zeer sterk gif en elke beweging verspreidt dit nog meer.

Meer weten over eerste hulp? Dit kan! Volg een gratis eerstehulpcursus bij Rode Kruis-Vlaanderen. Meer info op de website, je vindt er ook een opleidingskalender.