Vlaams bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker neemt goede start

nieuws Eind oktober 2013 startte het Vlaams bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker. Dikkedarmkanker is de tweede meest voorkomende doodsoorzaak door kanker, bij mannen en vrouwen. Elk jaar wordt bij ongeveer 5.000 Vlamingen dikkedarmkanker vastgesteld en jaarlijks overlijden ongeveer 1.750 Vlamingen aan de ziekte.

Een eenvoudige en makkelijke test laat toe om dikkedarmkanker in een vroeg stadium op te sporen, zodat de kans op genezing groot is. Deelname aan het onderzoek is gratis. De deelnemer stuurt enkel een staal van de stoelgang - met ingevuld antwoordformulier - naar het labo. Het resultaat wordt binnen 14 kalenderdagen per post opgestuurd naar de deelnemer en de huisarts. Bij een afwijkend resultaat is verder onderzoek nodig. Een afwijkend resultaat betekent nog geen dikkedarmkanker.

De eerste resultaten van de groep die in 2013 uitgenodigd werd, zijn intussen gekend: In 2013 werden er 248.970 mensen uitgenodigd. 43% daarvan stuurde een staal naar het labo. 8% liet weten waarom ze niet deelnamen: bijvoorbeeld mensen die via de huisarts recent een stoelgangstest lieten doen of mensen die liever geen uitnodiging meer willen ontvangen. Tegen 2020 wil men een participatie van minstens 60% halen, wat overeenkomt met deelname van 400.000 Vlamingen per jaar.
Provinciaal zijn er verschillen in deelname: koploper is de provincie Limburg (50.3%), gevolgd door Antwerpen (43.9%), Oost-Vlaanderen (42.1%), West-Vlaanderen (41.4%) en Vlaams Brabant (39.2%). Slechts iets meer mannen dan vrouwen namen deel (43.6% mannen versus 42.5% vrouwen).

Van de onderzochte stalen bleken er 9,3% afwijkend (onzichtbaar bloed in de stoelgang = 75 ng/ml). Dat percentage ligt hoger dan verwacht. Dit komt omdat de groep die in 2013 uitgenodigd werd bestaat uit de 66, 68, 70, 72 en 74-jarigen. De kans op bloed in de stoelgang neemt toe met de leeftijd. Dit omwille van meer kans op poliepen, verhoogde kans op dikkedarmkanker, maar ook verhoogd medicatiegebruik en goedaardige aandoeningen die mogelijk bloed geven in de stoelgang. Lang niet al deze mensne zullen bij verder onderzoek dus gediagnosticeerd worden met darmkanker.

700 mensen die via het bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker een staal van hun stoelgang lieten onderzoeken, kregen een verkeerde brief waarin stond dat hun staal een afwijkend resultaat vertoonde, terwijl dat niet zo was. Het Centrum voor Kankeropsporing, dat het onderzoek in onze opdracht organiseert, merkte de menselijke fout meteen op en kon de meeste mensen snel telefonisch contacteren en geruststellen. Ook hun huisartsen kregen meteen de correcte informatie, zodat onnodige onderzoeken vermeden werden. Het centrum en Zorg en Gezondheid excuseren zich bij deze mensen. Maar ondanks deze vergissing blijft het preventieve onderzoek naar dikkedarmkanker via het bevolkingsonderzoek zeer zinvol en kwaliteitsvol.

Zo'n 10.000 mensen kregen wel terecht het bericht dat er een afwijkend resultaat is, zodat zij de kans hebben zich verder te laten onderzoeken. Het onderzoek maakt het mogelijk om poliepen of dikkedarmkanker vroeg vinden. De behandeling is dan meestal minder zwaar en er is meer kans om te genezen. Het bevolkingsonderzoek geeft ook de garantie dat de kwaliteit van het onderzoek sterk bewaakt wordt en dat alle resultaten worden opgevolgd.

In 2014 en 2015 worden ook de 56, 58, 60, 62, 64-jarigen uitgenodigd. In die jongere groep zal het percentage afwijkende tests vermoedelijk lager zijn. Indien de test afwijkend is (te veel bloed in de stoelgang), wordt aangeraden een vervolgonderzoek (coloscopie) te plannen om na te gaan wat en of er iets aan de hand is.
Tegen eind 2015 zal de volledige doelgroep van 56 t.e.m. 74-jarigen een eerste keer uitgenodigd worden. In 2015 zal ook de groep die in 2013 een uitnodiging kreeg, opnieuw uitgenodigd worden. De stoelgangstest wordt om de twee jaar aangeraden.

Meer info:
www.bevolkingsonderzoek.be/dikkedarmkanker.

Op deze site kunnen burgers hun geboortejaar invullen om na te gaan of en wanneer ze een uitnodiging voor deelname ontvangen.