Hartslagmeting toont of iemand depressief is

Dat er een link is tussen de aard van de hartslag en een depressie, is geen nieuw inzicht in de medische wereld. Maar het was tot nu toe erg moeilijk om precies te achterhalen wat het verband was tussen de twee. Omdat traditionele behandelingen van depressies pas een duidelijke impact hebben na enkele weken, was het tot nu toe moeilijk om veranderingen in de hartslag van patiënten in detail op te volgen.

Ketamine kan echter al na enkele minuten een effect hebben, wat cruciaal was voor het onderzoek. Ketamine, een narcosemiddel dat ook bekend is als partydrug, kan sinds kort in bepaalde gevallen ingezet worden als antidepressivum.

Voor de studie werd de hartslag gemeten van 32 proefpersonen, waarvan 16 mensen met een depressie, gedurende vier dagen en drie nachten. De helft van de personen met een depressie werden behandeld met ketamine, de anderen kregen een placebo. De studie werd geleid door een onderzoekster van de Goethe-Universiteit in het Duitse Frankfurt am Main, maar uitgevoerd in de groep Mind-body Research aan de KU Leuven. 

Zoals verwacht hadden mensen met een depressie voor de behandeling zowel een hogere hartslag in rust als een lagere hartslagvariatie. Gemiddeld lag de hartslag van depressieve patiënten ongeveer tien tot vijftien slagen per minuut hoger dan bij de andere deelnemers. De onderzoekers merkten ook dat de hartslag van mensen met een depressie ’s nachts minder sterk daalde dan gewoonlijk.

Na de therapie met ketamine waren bij patiënten zowel de snelheid als de variatie van hun hartslag veranderd. De gegevens van hun hartslagmetingen waren dan een stuk meer gelijkaardig aan die van de deelnemers zonder depressie. 

De onderzoekers voerden daarop de verzamelde gegevens in in een computerprogramma met kunstmatige intelligentie. Het programma slaagde er met 90% nauwkeurigheid in te detecteren of iemand een depressie had of niet, puur op basis van hartslaggegevens opgemeten gedurende 24 uur.

Dit resultaat zou kunnen leiden tot toepassingen voor het vroeger diagnosticeren van depressies, zodat er ook sneller kan ingegrepen worden. De onderzoekers ontdekten daarnaast dat patiënten met een hogere hartslag in rust beter reageerden op de ketaminebehandeling, een inzicht dat de behandeling van patiënten kan helpen optimaliseren.

De wetenschappers benadrukken wel dat dit nog maar een kleine pilootstudie was. Ze willen een groter onderzoek opzetten, dat ook de hartslag van mensen die geen antidepressiva nemen in kaart brengt. Als de conclusies bevestigd worden, zouden de bevindingen bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden in draagbare gezondheidsapparaten en apps, om tekenen van een depressie snel op te vangen en waarschuwingen uit te zenden.