Omgaan met een depressie: wat kan je zelf doen?

In dit artikel

Erkenning en acceptatie
Actieve houding
Licht aan het einde van de tunnel
Sociaal vangnet
Rol familie en partner
Erger of een terugval voorkomen

dossier

Een depressie hakt in op alle aspecten van je leven. Je eigenwaarde zakt weg, je mijdt sociale contacten en je hebt nergens zin in of energie voor. Hulp is essentieel, maar er zijn ook dingen die je zelf kan doen.

Lees ook: Wat is een depressie en wat zijn de symptomen?

Erkenning en acceptatie

Het kan lastig zijn om voor jezelf ervoor uit te komen en te accepteren dat je een depressie hebt. Bovendien kan je te maken krijgen met veel onbegrip van je omgeving, van de mensen die voor jou belangrijk zijn of van je zorgverlener. Andersom kan ook. Soms ziet je omgeving dat het niet goed gaat, maar wil je dat zelf niet geweten hebben. Erkennen en accepteren dat je een depressie hebt volgt niet altijd meteen na de diagnose. Vaak kost dat tijd. Het is echter wel een essentiële stap in het omgaan met de depressie.

Lees ook: Wat kan je doen bij een postnatale depressie?

Actieve houding

In het begin vinden sommige mensen met een depressie (dit is vaak zo bij een ernstige depressie) het moeilijk om besluiten te nemen over de behandeling. Het kan dan prettig zijn als een ander je daarbij helpt. Soms is het in het begin zo dat mensen met een depressie die verantwoordelijkheid wel willen nemen maar dat het gewoonweg niet lukt. Iedereen is anders dus het verschilt per persoon wanneer je toe bent aan het dragen van die eigen verantwoordelijkheid in de behandeling. Uiteraard is het wel belangrijk dat je op een gegeven moment actief gaat meedenken over en meedoen met je behandeling. Mensen met een depressie zeggen zelf ook dat het aannemen van een actieve houding ten opzichte van de depressie en de zorgverlening heel belangrijk is voor herstel. Er is daarbij een groot verschil tussen de beginperiode van een depressie en de periode die daarop volgt. In de loop van de tijd zal je voelen dat je meer aankunt en die actievere rol kunt nemen.

Lees ook: Hoe omgaan met een depressie: verschillende behandelingen

Licht aan het einde van de tunnel

Tijdens een depressieve periode zijn er veel zaken die kunnen wegvallen. Bijvoorbeeld het gevoel van eigenwaarde, sociale contacten, werk en het vermogen om goed voor jezelf te zorgen. Mensen die een depressie hebben doorgemaakt zeggen vaak dat er weer een moment komt dat je langzaam weer dingen terugkrijgt. Vaak blijkt dan dat zij selectief zijn in wat ze terug willen hebben, namelijk alleen dat wat ze echt terug willen en wat belangrijk voor hen is. Voor wat ze niet terug willen, komen andere dingen in de plaats die meestal beter passen. Ook het gevoel van eigenwaarde weer komt terug na een depressieve periode. Het is belangrijk om hierop te vertrouwen. Hoe donker een depressieve periode ook is, een verbetering van je situatie is te verwachten.

Sociaal vangnet

Tijdens een depressieve periode bestaat vaak de neiging om je af te zonderen en weinig familie, vrienden en andere mensen te zien. Het is waardevol als er in zo’n periode dan toch mensen zijn die als sociaal vangnet voor je kunnen functioneren op een manier die jij prettig vindt. Bijvoorbeeld door je af en toe te bezoeken, door met je te gaan bewegen of door je te helpen met allerhande zaken.

Mensen die regelmatig depressieve perioden hebben, kunnen overwegen om tijdens een niet-depressieve periode zo’n vangnet te regelen en te organiseren, om zo je te kunnen helpen in een periode dat het minder goed met je gaat.

Lees ook: Wat kun je doen voor iemand met een depressie?

Rol familie en partner

Als je een depressie hebt, wil je partner of familie graag ondersteuning bieden en helpen waar mogelijk. Door mee te gaan naar een zorgverlener bijvoorbeeld. Dat kan, maar enkel als jij dat wil. Zonder jouw toestemming wordt je familie namelijk niet betrokken en krijgen zij geen informatie over jouw situatie.

Het komt weleens voor familie en partners zich als een soort therapeut opstellen. Daardoor wordt de normale verhouding verstoord, en die is net zo belangrijk in het herstelproces van een depressie. Mensen met een depressie hebben hun familie en partner net nodig voor de ‘gewone’ ondersteuning.

Lees ook: Omgaan met een depressie: wat kan je doen als partner?

Erger of een terugval voorkomen

Deze 18 tips kunnen je helpen bij het voorkomen van een nieuwe depressie of kunnen je helpen ervoor te zorgen dat je depressieve verschijnselen minder zwaar worden.

Blijf in contact met anderen, zoek in ieder geval één vertrouwenspersoon
Probeer te accepteren dat je ‘ziek’ bent en dat dit veel gevolgen heeft
Blijf lichamelijk actief, zelfs traplopen kan helpen, vermijd te veel stilzitten of op bed liggen
Neem geen belangrijke beslissingen die stress op kunnen leveren of voor verandering zorgen
Vermijd zaken die spanningen kunnen veroorzaken
Vermijd misbruik van middelen zoals alcohol en drugs
Zorg voor een regelmatig slaappatroon, zoek een oplossing voor verstoring van de nachtrust
Zoek hulp als de klachten langer duren of het dagelijks leven sterk beïnvloeden
Zorg voor ontspanning en relaxatie, doe ontspanningsoefeningen of leid jezelf af door plezierige activiteiten
Zorg goed voor jezelf, probeer gezond te eten
Neem jezelf niet kwalijk dat je last hebt van depressie of depressieve klachten
Bespreek je gedachten en gevoelens, zoek iemand die je vertrouwt
Onderneem eenvoudige activiteiten met anderen
Realiseer je dat je negatieve gedachten en gevoelens niet de werkelijkheid zijn, maar onderdeel zijn van een ‘ziekte’
Probeer niet te lang ’s ochtends in bed te piekeren, sta op en ga iets actiefs doen, wat dan ook
Houd rekening met stemmingsschommelingen en probeer te accepteren dat je stemming af en toe zeer somber is
Realiseer je dat een depressie altijd weer overgaat
Probeer een dagboek bij te houden of uit op een andere manier je ervaringen, gedachten en gevoelens.