Diabetes omkeren met je dieet, kan dat?
In dit artikel
Diabetes omkeren met je dieet, kan dat?
dossier
Diabetes, ook wel suikerziekte genoemd, is een chronische aandoening die wereldwijd steeds vaker voorkomt. Er zijn twee hoofdtypen diabetes: type 1, waarbij het lichaam geen insuline aanmaakt, en type 2, waarbij het lichaam niet goed reageert op insuline. Hoewel diabetes type 1 niet te genezen is, zijn er steeds meer aanwijzingen dat diabetes type 2 door middel van voeding en leefstijlveranderingen in remissie kan gaan. Dr. ir. Eric De Maerteleire, auteur van verschillende boeken rond gezondheid en gezonde voeding, geeft uitleg.
Lees ook: Krijg je diabetes door te veel suiker te eten?
Wat is diabetes type 2?
Diabetes type 2 ontstaat wanneer het lichaam insulineresistent wordt. Dit betekent dat de cellen minder goed reageren op insuline, een hormoon dat essentieel is voor de regulatie van de bloedsuikerspiegel. Hierdoor blijft er te veel suiker in het bloed circuleren, wat op termijn kan leiden tot ernstige complicaties zoals hart- en vaatziekten, nierziekten en zenuwbeschadigingen.
Kan je genezen van diabetes?
Steeds meer onderzoek wijst erop dat je diabetes type 2 kunt terugdraaien. Het is cruciaal om zo snel mogelijk na de diagnose drastisch in te grijpen en ook de leeftijd van patiënten zou een aanzienlijke rol spelen. Er is alsmaar meer bewijs dat je zo in vele gevallen de ziekte effectief kunt omkeren, zodat patiënten terug kunnen naar een leven zonder diabetesmedicatie en klachten. Patiënten die daarin slagen zijn ‘in remissie’. De meeste wetenschappers gaan er wel vanuit dat je niet echt kunt genezen van diabetes. Zodra je de goede gewoonten loslaat, zullen de ziekteverschijnselen waarschijnlijk weer de kop opsteken.
Wat is de rol van de voeding bij diabetes?
Voeding speelt een cruciale rol bij het beheer van diabetes. Een dieet dat rijk is aan vezels, gezonde vetten en magere eiwitten, en dat arm is aan bewerkte voedingsmiddelen en suikers, kan helpen om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
Maar kan een dieet diabetes ook daadwerkelijk omkeren?
Uit een aantal studies blijkt dat een strikt dieet en gewichtsverlies kunnen leiden tot de remissie van diabetes type 2. Een bekend voorbeeld is de DiRECT-studie (Diabetes Remission Clinical Trial) in het Verenigd Koninkrijk, waarbij deelnemers een zeer caloriearm dieet volgden. De resultaten toonden aan dat bijna de helft van de deelnemers na een jaar niet langer aan de criteria voor diabetes voldeed.
Tot deze conclusie komt ook een Qatarese studie. Nieuw onderzoek van het medisch centrum Weill Cornell Medicine in Qatar biedt diabetespatiënten opnieuw hoop dat ze in relatief korte tijd hun aandoening kunnen terugdraaien, door hun levensstijl radicaal om te gooien. Ongeveer 160 mensen, gemiddeld 42 jaar oud, namen deel aan de studie. De deelnemers hadden hun diagnose ten hoogste drie jaar ervoor gekregen.
Een aantal personen kreeg gedurende een jaar de standaardbehandeling, waarin medicatie een bepalende rol speelt. De anderen kregen een vernieuwende behandeling waarin de focus lag op gezond eten, met in het begin een bijzonder strikt dieet, en veel beweging. Die laatsten moesten ten minste 150 minuten per week aan lichaamsbeweging doen en liefst ook minimum 10.000 stappen per dag zetten. Na een jaar had de vernieuwende behandeling ervoor gezorgd dat deelnemers gemiddeld 12 kg waren afgevallen, terwijl de standaardbehandeling maar tot een gemiddeld gewichtsverlies van 4 kg had geleid. In de groep die focuste op levensstijlveranderingen slaagde maar liefst 61% van de personen erin om de aandoening om te keren, terwijl het percentage met 12% een stuk lager lag in de groep met de gebruikelijke methode.
Dit sluit aan bij de resultaten van de DiRECT-studie uit het VK. Volgens de onderzoekers in Qatar waren hun resultaten nog beter omdat hun deelnemers gemiddeld ongeveer een tiental jaar jonger waren en recenter waren gediagnosticeerd met diabetes.
Volgens hoofdonderzoeker Shahrad Taheri zou dit onderzoek wel eens een keerpunt kunnen betekenen. “Het toont dat je, als je vroeg genoeg in het ziekteproces gewicht verliest, de ziekte daadwerkelijk kunt terugdraaien”, stelde hij. “Zo kan je alle gerelateerde gezondheidsproblemen en beperkingen van je levenskwaliteit vermijden.” Taheri pleit ervoor om vroege screening te combineren met aanpassingen van de levensstijl om zo meteen de aandoening de kop in te drukken, "in plaats van mensen voor de rest van hun leven meerdere medicijnen te laten nemen.”
Is ketogeen dieet gezond voor wie diabetes heeft?
Het ketogeen dieet is zeer laag in koolhydraten en hoog in vetten, waardoor het lichaam in een staat van ketose komt. Tijdens ketose verbrandt het lichaam vet in plaats van glucose voor energie. Verschillende kleine studies hebben gesuggereerd dat het ketogeen dieet de insulinegevoeligheid kan verbeteren en de bloedsuikerspiegel kan stabiliseren. Maar, voor alle duidelijkheid, dit dieet is moeilijk vol te houden en is interessant als het gedurende enkele maanden wordt toegepast met als voornaamste doel gewichtsverlies. Vooral mensen met obesitas zijn erg kwetsbaar voor het ontstaan van diabetes type 2.
Is intermittent fasting goed voor mensen met diabetes?
Intermitterend vasten, waarbij men gedurende bepaalde periodes vast en dan weer eet, heeft ook veelbelovende resultaten opgeleverd. Dit eetpatroon kan helpen bij het verlagen van de insulinespiegels en het bevorderen van gewichtsverlies, wat beide gunstig zijn voor mensen met diabetes type 2.
|
Hoewel er geen one-size-fits-all benadering is, zijn er enkele algemene voedingsadviezen die kunnen helpen bij het beheersen en mogelijk terugdraaien van diabetes type 2:
- Beperk de inname van suikers en geraffineerde koolhydraten: Vermijd zoete dranken, snoep en bewerkte voedingsmiddelen.
- Eet meer vezels: Vezelrijke voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, volle granen en peulvruchten helpen de bloedsuikerspiegel te stabiliseren.
- Kies voor gezonde vetten: Avocado's, noten, zaden en olijfolie kunnen helpen bij het verbeteren van de insulinegevoeligheid.
- Blijf gehydrateerd: Voldoende water drinken is belangrijk voor de algehele gezondheid en het beheer van de bloedsuikerspiegel.
- Regelmatige lichaamsbeweging: Combineer een gezond dieet met regelmatige fysieke activiteit om de beste resultaten te bereiken (10.000 stappen/dag).
|
Conclusies
Hoewel het terugdraaien van diabetes type 2 via voeding mogelijk is, vereist het een aanzienlijke inzet en leefstijlverandering. Het is belangrijk om samen te werken met zorgverleners om een persoonlijk plan te ontwikkelen dat past bij de individuele behoeften en doelen. Voeding kan een krachtige tool zijn in de strijd tegen diabetes, maar het is slechts één aspect van een holistische benadering van gezondheid en welzijn. Je moet vooral uitkijken voor overgewicht en zeker mensen met obesitas hebben een hoog risicoprofiel. Ook beweging speelt een zeer belangrijke rol.
Bronnen:
https://news.weill.cornell.edu
https://newatlas.com
https://www.webmd.com
https://www.diabetesfonds.nl
https://www.gezondheidenwetenschap.be
https://www.thelancet.com
Michael Ej Lean et al. (2018). Primary care-led weight management for remission of type 2 diabetes (DiRECT): an open-label, cluster-randomised trial. Randomized Controlled Trial. Lancet. Feb 10;391(10120):541-551.
Michael Ej Lean et al. (2024). 5-year follow-up of the randomised Diabetes Remission Clinical Trial (DiRECT) of continued support for weight loss maintenance in the UK: an extension study. Randomized Controlled Trial. Lancet Diabetes Endocrinol.; Apr;12(4):233-246.
Samuel Klein , Amalia Gastaldelli , Hannele Yki-Järvinen , Philipp E Scherer (2022). Why Does Obesity Cause Diabetes? Cell Metab.; Jan 4;34(1):11–20.
Laatst bijgewerkt: januari 2025
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
