Moet je elke dag 1,5 l water drinken?

nieuws Overal zien we ze: mensen met een flesje water waaruit ze af een toe een slok nemen. In zowat alle gezondheidsadviezen wordt aangeraden om dagelijks 1,5 tot 2 l (= 6 tot 8 glazen) water te drinken. Soms wordt zelfs gezegd dat we 1,5 l water zouden moeten drinken bovenop alle andere dranken. Dergelijk advies mist evenwel elke wetenschappelijke basis, zoals recent nogmaals werd geargumenteerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. We moeten helemaal niet zoveel drinken en ten tweede hoeven we niet alleen water te drinken.

Een gezonde volwassene verliest dagelijks ongeveer 1 l vocht via de huid (zweten), de ademhaling en de stoelgang, plus een variabele hoeveelheid via de urine. Dat vocht moet aangevuld worden via voeding en drank om de vochtbalans in evenwicht te houden. Via onze voeding en het normale metabolisme krijgen we ongeveer 1 l vocht per dag binnen, afhankelijk van het soort en de hoeveelheid voedsel en van het energieverbruik. De rest moet via dranken worden aangeleverd. De urineproductie per dag bepaalt dus de minimale hoeveelheid die een mens dagelijks moet drinken. Onder normale omstandigheden is per 24 u ongeveer 500 ml vocht nodig opdat onze nieren voldoende urine kunnen produceren om alle afvalstoffen te kunnen verwijderen. Alle urine die méér geproduceerd wordt, scheidt men uit als ‘vrij water’. Onder normale omstandigheden zou een gezonde volwassene dus kunnen volstaan met het drinken van 0,5 l per dag. Alles wat je meer drinkt, wordt gewoon uitgescheiden.

Als er bijkomend vochtverlies plaatsvindt, moet de vochtopname uiteraard navenant worden verhoogd. Bij hevig zweten bijvoorbeeld kan het verlies oplopen tot 1,5 l per uur. Verhoging van de vochtopname is ook nodig voor ouderen en voor mensen met een nierprobleem. Ook bij koorts, diarree, braken enz. hebben we veel meer vocht nodig. Maar in normale omstandigheden hoef je dus niet heel de dag met een flesje water rond te lopen en dwangmatig je liters water te slikken, het volstaat meestal om te drinken wanneer je een dorstgevoel hebt. Het kan uiteraard geen kwaad om meer te drinken, want normale nieren zijn uitstekend in staat het teveel aan water uit te scheiden. Maar het is niet nodig, en je wordt er ook niet beter van, zoals wel eens beweerd wordt.

Het is bijvoorbeeld niet bewezen dat veel water drinken het ontstaan van bepaalde aandoeningen, zoals blaas- en darmkanker, kan helpen voorkomen. Of dat veel water drinken een gunstige invloed zou hebben op de huid via een betere doorbloeding, verstopping of hoofdpijn kan helpen voorkomen, zou helpen om afval- of gifstoffen te verwijderen, het korte termijngeheugen verbetert, het lichaam zou beschermen tegen schokken van buitenaf via het water dat zich in en rond de lichaamsweefsels bevindt, of spier- en gewrichtsproblemen zou helpen voorkomen dankzij het water in de ledematen, de spieren, het bindweefsel en het kraakbeen in de gewrichten. Veel water drinken vermindert wel de kans op nierstenen en infecties van de urinewegen. Extra water juist voor de maaltijd draagt bij aan het eten van een kleinere portie, maar een uiteindelijk vermageringseffect is tot nu niet afdoende aangetoond.

Ten tweede is het een fabeltje dat we vooral water zouden moeten drinken om onze vochtbalans in evenwicht te houden. In tegenstelling tot wat dikwijls beweerd wordt, tellen alle drinkbare stoffen mee, dus ook koffie, thee, kruidenthee, melkproducten, fruit- en groentensappen, soep, frisdrank, bier en wijn, ...
Dat koffie of thee de urineproductie opdrijven, waardoor we meer vocht zouden verliezen, is onjuist. Cafeïne zorgt voor een snellere, maar niet voor meer uitscheiding van vocht. Het drinken van een kop koffie heeft dus precies hetzelfde effect als het drinken van een glas water, tenminste wat de vochtvoorziening betreft.

Alcohol heeft wél een diuretisch (vochtafdrijvend) effect, tenminste als we meerdere glazen hebben gedronken.
Wat frisdranken, fruitsappen, melkproducten enz. betreft, moeten we er rekening mee houden dat ze naast water ook energie (caloriën) bevatten. Dat kan misschien minder gewenst zijn in het kader van gewichtscontrole. Maar wat de vochtvoorziening betreft, zijn ze evenwaardig aan water.

Er zijn dus geen overtuigende argumenten om voortdurend met een flesje water ‘op zak’ door het leven te gaan. Het beste is dat je drinkt volgens je dorstgevoel. Laat je lichaam zelf bepalen hoeveel water het nodig heeft en drink nooit grote hoeveelheden in een keer.