Aantal oproepen naar hulplijnen in 2020 enorm gestegen
Laatst bijgewerkt: februari 2021
nieuws
Een pak meer Vlamingen namen in 2020 contact op met Tele-Onthaal, 1712, Nupraatikerover.be, CAW en JAC, Stop it Now! en de Druglijn. Enkel 1813, de zelfmoordlijn, kende het afgelopen jaar geen stijging. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke (CD&V) bij de diverse initiatieven heeft opgevraagd.
Minister Beke heeft op de stijging geanticipeerd en tijdens de coronapandemie heel wat hulplijnen laten versterken. Het effect van de coronacrisis op het mentale welzijn van Vlamingen was echter groter dan verwacht: zes van de hulplijnen werden in 2020 door heel wat meer Vlamingen gecontacteerd dan tijdens de jaren ervoor.
Lees ook: Een overzicht van de medische en niet-medische noodnummers
Cijfers
Tele-Onthaal, de hulplijn die dag en nacht wordt bemand door opgeleide vrijwilligers, werd tot 15 december 2020 door 132.467 Vlamingen gecontacteerd via telefoon (+13,4 procent) of chat (+24,9 procent). Dat is een toename van bijna 15 procent in vergelijking met 2019. Er werd geen verschuiving opgemerkt in de thematiek van de gesprekken: net als in 2019 gingen die voornamelijk over relaties, gezondheid en eenzaamheid.
Bij 1712 kunnen Vlamingen via telefoon, chat of mail terecht voor vragen over geweld, misbruik of kindermishandeling. Vorig jaar deden 11.171 mensen een beroep op 1712, tegenover 7.402 oproepen in 2019. Dat is een stijging met 66 procent. De toename wordt gedeeltelijk verklaard door de gestegen bekendheid van 1712, want ook al voor maart 2020 waren er hogere cijfers. De sterke stijging vanaf april mildert ook hier in de zomermaanden,
Nupraatikerover.be, dat zich vooral op kinderen en jongeren richt, hielp in 2020 914 minderjarigen via chat, tegenover 601 in 2019. Dat is een stijging van 52 procent. Ook het aantal telefoongesprekken nam met 35 procent toe. Opvallend is dat de pieken in april en oktober heel duidelijk samenvallen met een verstrenging van de maatregelen. De meeste oproepen gingen over seksueel geweld (22 procent), emotionele (20 procent) en fysieke mishandeling en verwaarlozing (18 procent).
Naast de permanente hulp via telefoon, chat of mail, bieden het CAW en het JAC ook fysieke hulpverlening. Die viel volledig weg tijdens de eerste lockdown. Dat leidde in de maand april tot een piek van 1.470 chatgesprekken bij het JAC en 792 bij het CAW. Mits wat aanpassingen kon de fysieke hulp tijdens de tweede lockdown wel doorgaan, wat voor een minder grote stijging zorgde.
Het aantal oproepen naar Stop it Now!, de hulplijn die mensen met pedofiele gevoelens en hun naasten ondersteunt, kende zowel in de eerste als de tweede lockdown een stijging van ongeveer 30 procent tegenover 2019. Twee vaststellingen springen bij die evolutie extra in het oog. Het is opvallend dat er in beide lockdowns telkens pas na de eerste twee weken een stuk meer oproepen kwamen. Bovendien is het opmerkelijk dat in 2020 meer mensen contact opnamen die bezorgd waren over hun naasten, terwijl het in 2019 vooral ging over personen die bezorgd waren over hun eigen gevoelens.
Ook bij de Druglijn werd een stijging in het aantal oproepen vastgesteld. Een analyse van de duur van de contacten maakt duidelijk dat de Druglijn door de impact van de coronacrisis met meer crisissituaties, emotionele noden en expliciete hulpvragen te maken kreeg dan ooit voorheen. Zo was de gemiddelde duur van een chatgesprek tijdens de eerste lockdown dubbel zo hoog als in de periode daarvoor.
Bij 1813 was er vorig jaar geen stijging van het aantal oproepen. De zelfmoordlijn kon een groter aandeel oproepen zelf behandelen door bijkomende vrijwilligers. Het aantal automatische doorschakelingen naar Tele-Onthaal, wanneer de lijn bezet is, van oproepers voor 1813 nam af.
Lees ook: Chatservice van De DrugLijn breidt uit na record-drukke jaren
Meer investeren
Minister Beke kondigt aan dat hij verder in de hulplijnen wil investeren. “Via het actieplan ‘Zorgen voor Morgen’ zal nog 1,5 miljoen euro besteed worden aan het versterken van de hulplijnen. Over de invulling van dat budget zijn we nog in gesprek, maar ik kan alleen maar oproepen om elkaar niet los te laten”, klinkt het.
