Wat zijn de gevaren van te veel nitraatrijke voeding?

Nitriet en nitraat hebben dezelfde bron: stikstof (N). We krijgen deze chemische verbindingen binnen via onze voeding (bepaalde groenten, leidingwater, additieven enz.). Op die manier komen ze onder meer terecht in het speeksel en het bloed. Onder bepaalde omstandigheden kunnen hun effecten schadelijk zijn.

De belangrijkste bronnen van nitraat en nitriet zijn:

Nitraat zelf is niet gevaarlijk voor de gezondheid, maar je lichaam kan nitraat omzetten in nitriet. Nitriet kan een negatief effect hebben op je lichaam, omdat deze stof het zuurstofgehalte in het bloed kan verminderen. Onder bepaalde omstandigheden kan nitriet ook omgezet worden in nitrosamines die waarschijnlijk kankerverwekkend zijn. Maar het is onwaarschijnlijk dat de hoeveelheid die je via je eten binnenkrijgt, schadelijk is.

Ondanks het slechte imago van nitraatrijke groenten zijn experten het erover eens dat het zeer twijfelachtig is dat het eten van deze groenten een gezondheidsrisico inhoudt. Wanneer je veel verschillende soorten groenten eet, levert dat nog altijd meer voordelen op dan nadelen. Groenten verlagen bijvoorbeeld je kans op hart- en vaatziekten en kanker.

Nitraat kan aan drinkwater worden toegevoegd en als additief aan kaas- en vleessoorten om ze langer vers te houden. Maar voor deze toevoegingen gelden er nitraatnormen. Deze maximumhoeveelheden liggen ver onder de nitraatgehaltes in groenten.

De aanvaardbare dagelijkse inname van nitraat is vastgelegd op 3,7 milligram per kilogram lichaamsgewicht. Dat staat gelijk aan 259 mg nitraat per dag voor een volwassene van 70 kilo. Personen die dagelijks 400 g groenten met een gemiddeld nitraatgehalte eten en regelmatig variëren, nemen gemiddeld 157 mg nitraat in. Dat is ruim onder de maximaal dagelijkse aanvaardbare inname. Wie een voedingspatroon heeft met weinig variatie in groenten en met overwegend bladgroenten zoals spinazie en rucola, kan wel de maximale inname overschrijden.

Voor baby’s geldt er wel een beperking op nitraatrijke producten. Baby’s jonger dan zes maanden hebben namelijk een lage maagzuurproductie, waardoor ze bij het innemen van voeding meer nitriet vormen in hun lichaam. Ook bindt nitriet bij baby’s beter aan eiwitten die voor zuurstoftransport zorgen. Daardoor kunnen ze een zuurstoftekort krijgen.

Voor flesvoeding gebruik je dus beter nitraatarm water. Potjes babyvoeding produceert men normaal gezien via processen waarbij er minimale of geen nitrietvorming is.