Pijnstillers verhogen kans op hartaanval en beroerte

nieuws Een nieuwe internationale studie in PloS Medicine waarschuwt opnieuw dat veel gebruikte niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID’s) zoals ibuprofen en diclofenac, die ook vaak als pijnstiller gebruikt worden, het risico op een hartaanval of een beroerte sterk verhogen. NAISD’s worden vaak gebruikt voor spierpijn, rugpijn, bij artritis, na een operatie, enz.

De risico’s verschillen naargelang het type NSAID en de dosis.
• Rofecoxib: verhoogt de kans op hartproblemen bij lage dosis (minder dan 25 mg/dag) met 37%, wat bij hoge dosis (meer dan 25 mg/dag) kan oplopen tot 45%
• Celecoxib (Celebrex) en etoricoxib (Arcoxia en Ranacox): verhoogt het risico bij lage dosis met 26%
• Diclofenac (Cataflam, Motifene, Voltaren...) : bij lage dosis (minder dan 100 mg/dag) met 22%, bij hoge dosis (meer dan 100 mg/dag) met 40%
• Ibuprofen: heeft geen negatief effect bij lage dosis, bij hoge dosis (meer dan 1.200 mg per dag ) verhoogt het risico met 18%
• Naproxen: ook bij hoge dosis werd geen verhoogd risico vastgesteld.

Het risico heeft niet te maken met de duur van de behandeling: al tijdens de eerste maand dat men deze geneesmiddelen neemt, is er sprake van een toegenomen risico.
Tot nu toe werd aangenomen dat vooral patiënten met hartaandoeningen voorzichtig moeten zijn met deze geneesmiddelen. Maar volgens deze studie lopen ook niet-hartpatiënten een risico. Alleen stijgt het risico proportioneel: voor mensen zonder bestaand risico, blijft het absolute risico klein, maar voor mensen die reeds een verhoogd risico op een hartaanval of een beroerte hebben, is het bijkomend risico wel aanzienlijk.

De studie besluit met een aantal aanbevelingen:

• Patiënten met een verhoogd risico op een hartaanval of een beroerte moeten diclofenac en ibuprofen in hoge dosis vermijden. Het enige veilige product voor hen is Naproxen;

• Voor ibuprofen, dat zonder voorschrift te koop is, moet in de bijsluiter worden gewaarschuwd voor hoge dosissen (meer dan 1.200 mg per dag);

• Indomethacin, celecoxib en etoricoxib worden beter uit de handel genomen.
Gezien hun ongewenste effecten dienen de NSAID’s slechts gebruikt te worden als ze werkelijk nodig zijn: in vele gevallen kan een veiliger middel (bv. paracetamol bij artrose of bij koorts) volstaan. Dit geldt zeker voor mensen met hart- en vaatziekten of een hoog risico op een hartaandoening of een beroerte.

Een andere recente studie in het vakblad Surgery waarschuwt dan weer voor het gebruik van NSAID’s, inclusief naproxen bij mensen met een verhoogd cholesterolgehalte. De auteurs van deze studie suggeren om NSAID’s bij deze risicopatiënten te combineren met cholesterolverlangende geneesmiddelen.

PLoS Medicine, 2011; 8 (9): e1001098 DOI: 10.1371/journal.pmed.1001098
PLoS Medicine, 2011; 8 (9): e1001097 DOI: 10.1371/journal.pmed.1001097
Surgery, 2011; 150 (3): 490 DOI: 10.1016/j.surg.2011.07.022