Ontwikkelingsdysfasie (OD): spraak- en taalontwikkelingsstoornis bij kinderen

In dit artikel

Kenmerken
Behandeling

dossier Kinderen met een spraak- en taalontwikkelingsstoornis of ontwikkelingsdysfasie (OD) verwerven hun moedertaal langzaam en moeizaam. De spraak- en taalproblemen zijn niet te wijten aan cognitieve problemen, gehoorverlies of een zichtbaar neurologisch letsel. Toch ondervinden ze grote problemen met het uiten van taal en vaak ook met het begrijpen van taal. Kinderen met OD die een twee- of meertalige opvoeding krijgen, zullen problemen ervaren in alle talen.

De precieze oorzaak van ontwikkelingsdysfasie is onbekend. Wellicht ontstaat de aandoening door een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. De erfelijke factor zou zwaarder doorwegen dan de omgevingsfactor.

Lees ook: Dyspraxie: coördinatie-ontwikkelingsstoornis

Kenmerken

Kinderen met OD vertonen niet allemaal dezelfde kenmerken en ze hebben de kenmerken ook niet allemaal in even sterke mate. Dat komt doordat de taalontwikkelingsproblemen zich kunnen situeren op vlak van het begrijpen van taal, het uiten van taal of op beide vlakken.

Kinderen met OD:

• Hebben moeilijkheden om zuiver verbale opdrachten te begrijpen en te onthouden.

• Hebben problemen met het begrijpen van abstracte begrippen van tijd en ruimte.

• Hebben een beperkte woordenschat en geraken niet uit hun woorden (woordvindingsproblemen).

• Kunnen zich moeilijk uitdrukken in mooie volzinnen.

• Maken veel fouten tegen de grammaticale regels (bv. vervoegingen).

• Vertellen een verhaal moeizaam en weinig gestructureerd.

• Vertellen weinig spontaan.

• Maken opvallend veel gebruik van niet-verbale communicatie zoals gebaren, wijzen, aanraken, gelaatsuitdrukkingen.

• Zijn moeilijk verstaanbaar.

• Hebben vaak moeite met het reguleren van hun emoties en het begrijpen van emoties van anderen.

• Vinden het moeilijk te plannen en hun dag of activiteit te organiseren.

Lees ook: Hoe herken je autisme bij baby’s en kleuters?

Behandeling

Ontwikkelingsdysfasie behandelt men met intensieve, aangepaste logopedische therapie. Ook is ondersteuning op school aangewezen en is overleg nodig met andere diensten waarmee het kind te maken heeft.

Als ouder kan je zelf enkele zaken doen om je kind te ondersteunen:

• Overlaad je kind niet met taal.

• Gebruik korte zinnen met basiswoordenschat.

• Vertraag je spreektempo.

• Bied veel herhaling aan van zowel woorden als zinsstructuren.

• Ondersteun de communicatie met iets concreet zichtbaar (bv. een gebaar, een voorwerp, een foto of een prent)

• Moedig je kind aan om te communiceren en ook zelf gebruik te maken van visuele ondersteuning.

• Geef je kind tijd om te communiceren: laat hem/haar uitspreken.

• Stel niet te veel vragen en verplicht je kind niet om te spreken.

• Vermijd frequent corrigeren.

Lees ook: Logopedie: van spraakproblemen tot hulp bij leermoeilijkheden

Bronnen: