Doorbraak in celonderzoek bij leukemie werpt nieuw licht op behandeling van de ziekte

T-cel leukemie is een zeldzame vorm van leukemie die vooral kinderen treft, maar ook bij volwassenen kan voorkomen. Net als bij andere vormen van kanker wordt leukemie veroorzaakt door de opeenhoping van genetische veranderingen (‘mutaties’), waardoor het gedrag van de cellen verandert en ze kwaadaardig worden.

“In eerdere studies ontdekten prof. Jan Cools en prof. Kim De Keersmaecker (KU Leuven) dat T-cel leukemiecellen 10 tot 20 van deze genetische veranderingen herbergen, maar het was onmogelijk om te zeggen of alle leukemiecellen dezelfde mutaties hadden of niet. Met de nieuwe onderzoeksmethode kunnen de onderzoekers meer dan 5000 individuele cellen tegelijkertijd onderzoeken in elk bloed- of beenmergmonster van patiënten met T-cel leukemie”, zo staat in het verslag.

De onderzoekers analyseerden duizenden individuele leukemiecellen bij diagnose en op verschillende tijdstippen tijdens de chemotherapiebehandeling, en stelden vast dat niet alle leukemiecellen dezelfde genetische veranderingen dragen. “Er was bij elke patiënt typisch een grote groep leukemiecellen met dezelfde mutaties die samen voorkomt met kleinere groepen van cellen met andere mutaties.” “Dat is belangrijk om te beseffen”, zegt prof. Cools, “omdat het nieuw inzicht geeft in hoe leukemie zich ontwikkelt, en dat blijkt complexer dan we hadden verwacht.”

"Nu we de individuele leukemiecellen kunnen volgen op basis van de genetische defecten die in elke cel aanwezig zijn, kunnen we nauwkeurige informatie krijgen over welke van deze leukemiecellen minder gevoelig kunnen zijn voor therapie en mogelijks een ziekteherval kunnen veroorzaken," zegt prof. dr. Heidi Segers (UZ Leuven), die ook meewerkte aan de studie.

De nieuwe informatie maakt het misschien zelfs mogelijk om in de toekomst elke leukemiebehandeling te personaliseren, aldus Erwin Lauwers, verantwoordelijke Projectfinanciering Biomedisch Onderzoek bij Kom op tegen Kanker: “Patiënten met kanker met een laag risico op ziekteherval kunnen een minder intensieve behandeling krijgen om hun levenskwaliteit te verbeteren, terwijl patiënten met een hoog risico op herval efficiënter kunnen worden behandeld om hun overlevingskansen te vergroten. Deze studie zou de start kunnen zijn van een grootschalige internationale samenwerking om de prognose en diagnose van patiënten met T-cel leukemie te verbeteren.”