Klachten van de menopauze: 'Niet enkel opvliegers en gewichtstoename'

In dit artikel

Wanneer start de menopauze?
Hoelang duurt de menopauze?
Wat zijn de klachten tijdens de overgang en menopauze?

dossier Veel vrouwen linken de menopauze aan klachten als opvliegers en gewichtstoename, maar de symptomen van de overgang kunnen bij alle vrouwen anders zijn. Sterker nog, er zijn een hele lijst klachten waarvan vrouwen niet weten dat ze met de menopauze te maken hebben. Menopauzeconsulente Chris Van Gaver zet ze voor ons op een rij.

Lees ook: Menopauze: de verschillende soorten

De vruchtbare periode: hoe verloopt een menstruatiecyclus?

Elke vrouw wordt geboren met een grote voorraad eicellen (miljoenen) welke opgeslagen zijn in de eierstokken of ovaria. Het merendeel van deze eicellen komt echter nooit tot rijping. Het rijpingsproces begint in de puberteit bij de eerste menstruatie. Iedere maand vindt er onder invloed van een complex samenspel tussen verschillende hormonen (oestrogeen, progesteron, follikelstimulerend hormoon en luteïniserend hormoon) een rijping van een eicel, eisprong en opbouw van het baarmoederslijmvlies plaats. Als het eitje niet bevrucht wordt, zal het samen met het slijmvlies afgestoten worden tijdens de menstruatie waarna dit proces terug opnieuw begint.

Wanneer start de menopauze?

Chris Van Gaver: "De premenopauze start wanneer de voorraad van de eicellen zodanig is afgenomen dat de eierstokken minder oestrogeen en progesteron gaan produceren. Er is geen maandelijkse eisprong meer, de menstruatiecyclus wordt onregelmatig, er kunnen overgangsklachten optreden."

Lees ook: Hormonale substitutietherapie: hormonenkuur tijdens de menopauze

Hoelang duurt de menopauze?

Chris: "Als de voorraad eicellen volledig uitgeput is, stopt de aanmaak van oestrogeen en progesteron in de eierstokken. Er is geen menstruele cyclus en dus ook geen menstruatie meer. Als je een jaar geen menstruatie meer gehad hebt, kan je er zeker van zijn dat je je menopauzedag gehad hebt. De menopauze duurt dus eigenlijk maar 1 dag. Vanaf die dag gaat de periode van de postmenopauze in, de langste periode in het leven van de vrouw."

Chris vertelt dat je lichaam tijdens deze periode moet wennen aan de nieuwe hormoonspiegels: "Als het lichaam een nieuw hormonaal evenwicht gevonden heeft zullen de overgangsklachten (meestal) langzaam verdwijnen. Tijdens deze periode wordt het vooral belangrijk om mogelijke gezondheidsrisico’s zoals ziekten van hart en bloedvaten, osteoporose, diabetes type 2, … te voorkomen of te minimaliseren."

Lees ook: Waarom is afvallen tijdens de overgang zo moeilijk en hoe kan het wel?

Wat zijn de klachten tijdens de overgang en menopauze?

Tijdens de overgang en menopauze kan je door de afname van de oestrogeenproductie in je eierstokken of ovaria een heleboel klachten ondervinden. Deze klachten worden opgedeeld in typische en atypische klachten of symptomen.

Typische klachten:

Veranderingen in de menstruatiecyclus
Droge slijmvliezen zoals ogen, neus, mond en ook vaginale droogte
Nachtelijk zweten en/of opvliegers, vapeurs

Atypische klachten:

Vermoeidheid, lusteloosheid
Spierklachten, kuitkrampen, rusteloze benen, zware benen, gewrichtsklachten, …
Veranderingen in het slaappatroon, slapeloosheid, slecht inslapen
Stemmingswisselingen, huilbuien
Depressie, angst, paniek
Verlies van libido (geen zin in vrijen)
Blaasontstekingen, urine-incontinentie
Duizeligheid, hoofdpijn, migraine
Hartkloppingen
Pijnlijke borsten
Vochtretentie
Haaruitval
Gebrek aan eetlust, overeten, gewichtstoename (tragere stofwisseling), verandering van je vetverdeling en van je figuur (appel-peer)
Huidproblemen (droge of vette huid, puistjes, jeuk, …)
Vergeetachtigheid, concentratieproblemen, “mist” in je hoofd

Lees ook: Menopauze en voeding: wat kan je eten om de symptomen te verlichten?

Chris Van Gaver: "Vanuit onze ervaring als menopauzeconsulenten merken we op dat er ook vrouwen zijn die aangeven dat ze geen klachten of symptomen hebben ten gevolge van de overgang en/of de menopauze. Klachten worden echter voor een groot deel gelinkt aan opvliegers. Tijdens het eerste menopauzeconsult bevragen we de vrouw zeer uitgebreid aan de hand van een (internationaal erkende) vragenlijst. Bij het overlopen van deze lijst geven vrouwen zelf een score aan hun klachten. Het gebeurt regelmatig dat vrouwen zich tijdens deze bevraging bewust worden dat ze toch nog andere klachten hebben maar deze nooit gelinkt hebben aan de overgang en/of menopauze. Daarnaast is er ook dikwijls sprake van een domino-effect waarbij een bepaalde klacht een andere kan uitlokken of in de hand kan werken. De gegevens vanuit de vragenlijst bepalen samen met onder andere de medische en gynaecologische voorgeschiedenis van de vrouw én haar persoonlijke voorkeur voor welke aanpak gekozen wordt. Bij elke cliënt is het telkens opnieuw puzzelen, elke vrouw is uniek dus elke menopauze is dat ook."

Een menopauzeconsulent bij jou in de buurt vinden? www.menofocus.be

Laatst bijgewerkt: mei 2023

Delen Whatsapp Tweet Mail