Onderzoeken vóór operaties zijn vaak overbodig

Je bent 55 jaar en gezond, maar je moet wel een knieprothese krijgen. Vóór de operatie word je uitgebreid onderzocht: een bloedonderzoek, een electrocardiogram, onderzoek van urine en een röntgenfoto van het hart en de longen.

Met die testen willen artsen complicaties voorspellen die zich tijdens of na de operatie kunnen voordoen. Maar zijn die onderzoeken wel allemaal nodig? ‘Absoluut niet’, zegt dokter Joan Vlayen. Hij is hoofdauteur van een rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE), dat bekijkt welke testen er beter wel of niet worden uitgevoerd in de aanloop naar een operatie. ‘Bij veel onderzoeken wegen de voordelen niet op tegen de nadelen, zoals schadelijke straling bij een röntgenopname. Een röntgenfoto van het hart en de longen zit ingebakken in de routine van veel artsen, maar tenzij de patiënt specifieke klachten heeft, bijvoorbeeld ophoesten van bloed, is dat onnodig.’

Het KCE nam vijftien testen onder de loep. Afhankelijk van de gezondheidstoestand van de patiënt en de ernst van de ingreep zijn er zeven testen die aanbevolen kunnen worden. Acht onderzoeken, waaronder heel wat harttesten, zijn alleen zinvol in specifieke gevallen, zegt Vlayen.

IHet KCE ontwikkelde nu voor artsen en patiënten een gratis app, zodat je kunt nagaan welke onderzoeken er voor welke operatie nuttig zijn en welke niet.