Veilig gebruik van insectenwerende huidproducten (repellants)

nieuws In streken waar ziekteoverbrengende muggen (maar ook teken en andere insecten) voorkomen is het zeer belangrijk om alle niet-bedekte delen van de huid (gezicht, handen, enkels…) regelmatig in te smeren met een insectenwerend product op basis van deet (N,N-diethyl-3-methylbenzamide) zoals Care Plus, MoustiMug, Mouskito Muggenmelk, en andere producten. Niet-deet-bevattende repellants zijn minder onderzocht.

Producten op basis van IR3535 (onder andere Mosquitox, Moustidose) en op basis van het citrodiol-extract van eucalyptusolie (Care Plus Natural, Mosiguard) zijn goede en veilige producten. De veiligheid bij baby’s en zwangere vrouwen is echter onvoldoende aangetoond.

Picaridine (Autan-Active, Bayrepel) was tot voor kort niet meer verkrijgbaar in België, maar is nu terug op de markt (Care Plus Repel-it).
Producten op basis van plantaardige stoffen zijn zeer kort werkzaam (bijvoorbeeld citronella is maar enkele minuten werkzaam) en zijn dus niet aan te bevelen.

• De optimale concentratie voor deet ligt tussen 20 en 50%. Hoe hoger de concentratie, des te langer de werkingsduur, wat handig in het gebruik is. Concentraties lager dan 20% hebben een te korte werkingsduur. Sommige preparaten bevatten 50%-100% deet, maar vanaf 50% neemt de werkingsduur niet beduidend toe en hogere concentraties hebben dus geen bijkomend voordeel.

• Voor kinderen vanaf 2 maanden en zwangere vrouwen worden concentraties tussen 20 en 30% aanbevolen. Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven mogen geen DEET producten gebruiken die sterker zijn dan 30%. Gebruik net genoeg product en breng het niet te vaak aan (indien mogelijk slechts 1 keer per dag). Het product werkt hooguit enkele uren, zodat het uitsluitend gebruik van een repellant onvoldoende bescherming garandeert voor de volledige nacht en ook andere maatregelen nodig zijn (zoals een muskietennet).

• Deet-producten moeten om de 4-6 uur aangebracht worden. De werkingsduur is doorgaans korter dan aangegeven staat op de verpakking. Men komt de nacht of een lange avond dus niet door met één applicatie. Er bestaan wel producten met een vertraagde afgifte van deet (zoals Ultrathoncrème) die tot 12 uur actief zijn.

• Omdat deet via de huid kan worden opgenomen, is langdurig en frequent gebruik af te raden. U moet wel beseffen dat er geregeld situaties zijn waarbij u overdag mogelijks meerdere keren deet moet aanbrengen om u te beschermen tegen de dengue-mug en nog eens ’s avonds/’s nachts en in de vroege ochtend om u te beschermen tegen de malariamug. Andere bijkomende beschermingsmethoden zijn dus absoluut nodig.

• Vermijd hoe dan ook overdadig insmeren en voorkom contact met de lippen, de mond, de slijmvliezen en de ogen. Bij kleine kinderen mogen de handen niet ingesmeerd worden, om te voorkomen dat ze de DEET in hun mond of ogen wrijven. Ook op beschadigde of geïrriteerde huid (wondjes, eczeemvlekken, ernstige zonnebrand) moet u voorzichtig zijn. Indien er toch een product op deze plaatsen werd aangebracht, spoel het dan onmiddellijk af met water.
Het zeer kleine risico voor mogelijke nevenwerkingen door deet weegt niet op tegen het risico van de door muggen overgedragen infectieziekten.

• Bij gebruik van zonnebrandcrème en insectenrepellants op basis van DEET blijkt dat de werkzaamheid van de zonnebrandcrème vermindert, maar dat zonnebrandcrème geen negatieve invloed heeft op de werkzaamheid van DEET. Daarom wordt aangeraden om de repellant (DEET of een andere repellant) na het zonnebrandmiddel aan te brengen en bijkomende beschermingsmaatregelen tegen uv te voorzien (bijvoorbeeld een zonnebrandcrème met hogere beschermingsfactor).