Gerelateerde artikels
Een open relatie starten: ‘Afspraken maken rond 4 pijlers’
boeken-interviews
“Steeds meer koppels en individuen tonen interesse in andere relatievormen dan monogame of serieel monogame relaties,” vertelt seksuologe en relatietherapeute Vanessa Muyldermans. Een hype? “Nee hoor, polyamorie bestaat al sinds de prehistorie. We hebben echter lange tijd de grote massa gevolgd, dingen verdrukt en verstopt. De laatste jaren gaan mensen veel bewuster en actiever nadenken over wie ze zijn, hoe ze zich voelen. We zien in dat er meer keuzes zijn dan 1 en 0.”
Vanessa: “We zagen een hele LGBTQQIP2SAA-beweging ontstaan: lesbian, gay, bisexual, transgender, queer, questioning, intersex, pansexual, two-spirit (2S), androgynous, en asexual. Ook wat gezinsvorm betreft, zien we nu meer opties. Vroeger zagen we enkel man-vrouw-huishoudens met twee of drie kinderen, vandaag zijn er gezinnen in allerlei vormen. Dezelfde verschuiving zien we bij romantische relaties. Alsmaar meer mensen beseffen dat er meer mogelijkheden zijn dan ofwel in een monogame relatie zitten ofwel single zijn."
De basis van een gezonde relatie
"Het is in élke relatievorm belangrijk dat je communiceert over je behoeftes. Neem niet zomaar aan dat de ander er hetzelfde over denkt als jij, maar ga samen rond de tafel zitten en spreek uit wat jij verwacht en wat je nodig hebt. Bevraag mekaar, motiveer waarom je de dingen zo ziet… En probeer tot afspraken te komen. Tot een soort van ‘denkbeeldig contract’. Als je een nieuw huis koopt of een nieuwe job aanneemt doe je dit toch ook niet blindelings? Je kan eerst voor jezelf gaan kijken wat jij wil van jouw partner binnen jullie relatie. Hoe jij dit ziet. Wat jij denkt nodig te hebben. Wanneer beide partners dit voor zichzelf hebben uitgevlooid, kunnen ze hierover praten en samen gaan uitzoeken hoe ze hun ‘contract’ opmaken. Hoe ze hun relatie gaan vormen. En dat hoeft niet per se de standaardrelatie te zijn zoals we die tot nu toe kenden."
Lees ook: Wanneer is er sprake van emotionele ontrouw?
De 4 pijlers in een relatie
"Om een goed beeld te krijgen van wat je belangrijk vindt in een relatie, kan je best deze vier pijlers bespreken.
1: verliefdheid: Vind je verliefdheid belangrijk en vind je vooral die eerste fase van daten leuk? Als dat voor jullie beiden zo is, dan kunnen jullie samen gaan zoeken hoe jullie dit vuur in jullie relatie kunnen houden. Vindt één van de partners dit heel belangrijk, maar is dit voor de ander minder belangrijk of niet zo haalbaar? Misschien moet je dan tot een afspraak komen waarbij de ene naast de relatie af en toe mag daten, zodat hij/zij dit gevoel blijft hebben en dit als positieve energie in de relatie binnengebracht wordt.
2: romantiek: Vind je het belangrijk dat romantiek iets is wat enkel binnen de relatie mag beleefd worden of kan dit ook erbuiten? Hoeveel behoefte heb jij aan romantiek? En hoe eis dit voor jouw partner? Hoe zien jullie dit? Wat valt er onder romantiek? Waarom heb je dit nodig? Waarom is dit voor jou misschien minder belangrijk?
3: seksualiteit: Wat is de nood, de wens, het verlangen van de ene? En hoe zit dat bij de andere? Stel dat de twee partners op een gegeven moment andere noden hebben op seksueel vlak? Stel dat er bij de ene een nood is die door de andere niet ingevuld kan worden? Is het dan de bedoeling dat de ene op zijn honger blijft zitten? Is het de bedoeling dat de ander over eigen grenzen gaat? Of kunnen jullie samen bekijken hoe het anders kan?
4: verbinding: Hoe kunnen jullie elkaar vertrouwen, wat kan een band creëren, versterken, en hoe kan je er zijn voor elkaar?
Door de vier pijlers te bespreken, kan je uitkomen bij afspraken die duiden op een relatievorm die bij jullie past. Dat hoeft niet per se monogamie te zijn. Het kan ook ethische non-monogamie zijn. Dat is een verzameling voor alle relaties waarin, met instemming van alle betrokkenen, één of beide partners de mogelijkheid heeft tot het invullen van behoeftes op één van die vier pijlers buiten hun relatie."
Lees ook: Communicatie in een relatie: spreken jullie dezelfde liefdestaal?
Regels in een open relatie
"Een open relatie, ook wel ethische monogamie genoemd, is een ‘paraplubegrip’. Onder die paraplu zien we bijvoorbeeld:
- Swingen. Swingen richt zich primair op seks en vaak tussen twee stellen (partnerruil). Vriendschap kan daarbij ontstaan, verliefdheid en relaties worden echter vaak als bedreigend gezien. Meestal wordt afgesproken dat seks kan, maar amoureuze relaties niet.
- Polyamorie. Dit is het hebben van meerdere liefdesrelaties op eenzelfde moment. En alle betrokkenen zijn hiervan op de hoogte en stemmen ermee in. Hier gaat het dus niet (alleen) om het seksuele stuk, maar ook om liefde, romantiek, verbinding, vriendschap, er zijn voor mekaar.
Het is zéker niet zo dat in een open relatie alles zomaar kan en mag. Integendeel. Wanneer er dingen gebeuren die in strijd zijn met de afspraken die onderling gemaakt zijn, is er evengoed sprake van ontrouw of bedrog.
De afspraken, kunnen trouwens ook veranderen. Mensen groeien, mensen evolueren, het is dus logisch dat behoeften ook kunnen verschuiven. Het is belangrijk dat hier altijd ruimte voor is en dat alle relationele afspraken ten allen tijde kunnen besproken en geherevalueerd worden.
Compersie is hierin een zeer belangrijke term en waarde. Compersie of het ‘jaliefgevoel’ is het gevoel dat je zelf gelukkig bent wanneer je ziet dat je partner gelukkig is met een andere persoon of door iets wat een ander voor hem/haar/hen gedaan heeft. Je voelt je blij, omdat je partner blij is.
Als je deze compersie kan voelen, kan je ook komen tot bepaalde afspraken. Tot andere relatievormen dan de klassieke monogame vorm.”
Lees ook: Ontrouw: hoe omgaan met overspel in een relatie?
In de podcast van Vanessa, BRUUT EERLIJK, hoor je meer over het thema polyamorie. Elke woensdag komt er een nieuwe episode online. De podcast kan je beluisteren via alle gekende podcastkanalen, bijvoorbeeld Spotify.
Vanessa Muyldermans heeft naast een Master na Master Seksuologie ook een Master in de Criminologie en een bachelor (sociale) verpleegkunde op zak. Ze is lid van de Vlaamse Vereniging voor Seksuologie en is momenteel bezig aan een vierjarige therapieopleiding van de oplossingsgerichte strekking. Eerder volgde ze al een opleiding partnerrelatietherapie, kinderwensconsulent en een opleiding rouw- en verlieskunde. Vanessa heeft al jaren haar eigen praktijk waar ze mensen helpt met al hun seksuele, relationele en kinderwensvraagstukken.
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
