Gerelateerde artikels
Hoe ga je om met emotionele afhankelijkheid in een relatie?
In dit artikel
Hoe ga je om met emotionele afhankelijkheid in een relatie?
dossier
In een relatie is het normaal dat je bij je partner emotionele steun zoekt, als je het even wat moeilijker hebt. Emotioneel afhankelijk zijn, gaat nog een stapje verder: je hebt je partner dan nodig om al je emotionele behoeften te vervullen. Deze totale afhankelijkheid kan uiteindelijk een negatieve impact hebben op je relatie en op je eigen mentale welzijn.
Wat is emotionele afhankelijkheid?
Emotionele afhankelijkheid is een spectrum: aan de ene kant bevindt zich emotionele onafhankelijkheid. Volledig onafhankelijke mensen gaan liever alleen om met hun emotionele behoeften, of negeren ze zelfs.
Relaties die van elkaar afhankelijk zijn, de gezondste relatievorm, bevinden zich in het midden van het spectrum. Wederzijdse afhankelijkheid betekent dat je je eigen emotionele behoeften kunt herkennen en aan veel van die behoeften zelf kan voldoen. Als dat niet lukt in je eentje, kan je terecht bij je partner. Met andere woorden, je bent van je partner afhankelijk voor sommige emotionele behoeften, maar niet voor allemaal.
Aan het andere uiteinde van het spectrum ligt emotionele afhankelijk. Dan ben je afhankelijk van je partner om aan bijna alle behoeften te voldoen. Als je het moeilijk hebt, wend je je onmiddellijk tot hem of haar in plaats van zelf eerst te proberen om te gaan met je emoties. Je krijgt het gevoel dat je niet zonder de emotionele steun van je partner kan leven.
Mogelijke signalen
Signalen die daarop wijzen zijn:
- een geïdealiseerd beeld hebben van je partner of de relatie
- de overtuiging dat je leven geen betekenis heeft zonder hem/haar
- de overtuiging dat je alleen geen geluk of veiligheid kunt vinden
- een aanhoudende angst voor afwijzing
- een constante behoefte aan geruststelling
- gevoelens van leegte en angst wanneer je tijd alleen doorbrengt
- je partner nodig hebben om je gevoel van eigenwaarde en (zelf)vertrouwen op te bouwen
- gevoelens van jaloezie of bezitterigheid
- moeite om te vertrouwen op zijn of haar gevoelens voor jou
Als je emotioneel afhankelijk bent, word je angstig bij het idee dat je partner je zou verlaten, en je dus niet meer de geruststelling krijgt die je nodig hebt. Die verlatingsangst kan ervoor zorgen dat je het gedrag van je partner probeert te controleren en zo probeert vast te houden aan hem of haar. Die controlepogingen hebben meestal echter een averechts effect: wanneer een partner zich gemanipuleerd voelt en niet in staat is zijn eigen keuzes te maken, is de kans groot dat hij of zij uit de relatie stapt. Een patroon van mislukte relaties is dan ook gebruikelijk bij emotionele afhankelijkheid.
Hoe ga je ermee om?
Er bestaan gelukkig ook manieren om dit patroon te doorbreken.
- Leer je emoties te erkennen als je ze ervaart. Wees je ervan bewust dat er in het leven ups en downs zijn en dat de slechte ervaringen nodig zijn om de goede te herkennen.
- Krijg controle over je emotionele behoeften. Als je het gevoel hebt dat je partner je verwaarloost, waardoor je je jaloers of eenzaam voelt, probeer de situatie dan eens vanuit een ander perspectief te bekijken. Misschien heeft je partner ruimte nodig om zijn eigen problemen te verwerken.
- Probeer erachter te komen wat je triggers zijn voor het emotioneel afhankelijk gedrag. Dat kan bijvoorbeeld stress zijn, zoals problemen op het werk of conflict met vrienden. Als je die triggers kan identificeren, kan je ook zoeken naar manieren om ermee om te gaan: in gesprek gaan met je vrienden of jezelf een peptalk geven waarin je benadrukt wat je positieve kanten en succeservaringen zijn.
- Praat met een therapeut. Hij of zij kan helpen om patronen te herkennen en te doorbreken. Emotionele afhankelijkheid heeft namelijk vaak te maken met de kindertijd. Als je geen veilige band hebt opgebouwd met je ouder(s), kan je problemen krijgen met hechting in je volwassen relaties.
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
