Week van de rug: Helpt chiropraxie tegen rugpijn?

Van 15 tot 20 oktober organiseert de Belgische Vereniging van Chiropractors (BVC) de ‘Week van de Rug’. Een week lang krijgt u gratis advies over uw rugpijn en wat een chiropractor of ‘kraker’ doet.

Volgens een rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) krijgen zeven op tien Belgen ooit te maken met lage rugpijn. Gelukkig verdwijnen die pijnen bij de meeste mensen spontaan binnen de zes weken. Bij anderen daarentegen wordt de pijn permanent of komt hij regelmatig terug. Men spreekt dan van “chronische lage rugpijn”: een plaag voor de patiënt, een kopzorg voor de arts en een grote hap uit het budget van de ziekteverzekering. Lage rugpijn is ook verantwoordelijk voor 10 procent van de ziekteverzuimen die langer dan één maand duren. 

Lichaamsoefeningen en een snelle hervatting van de dagelijkse activiteiten zijn vaak de beste manier om van lage rugpijn af te geraken, aldus het rapport van het KCE. 

Heel wat mensen raadplegen een chiropractor of een ostheopaat – in de volksnaam vaak beter bekend als ‘kraker’ – bij rugpijn. Bij beide therapieën worden verschillende manuele technieken uitgevoerd. Deze handgrepen zijn korte en snelle bewegingen die tot doel hebben om een bepaald gewricht terug op zijn plaats te krijgen. Dezelfde technieken worden ook gebruikt door andere manueel therapeuten.

De HVLA (High Velocity Low Amplitude) wordt in beide beroepen gebruikt. Deze techniek bestaat uit het uitvoeren van een korte en snelle beweging (beperkte verplaatsing= ‘lage amplitude’) waardoor het gewricht wordt gekraakt. Deze manipulatie, die zeer precies gedoseerd wordt, kan spiercontracturen in de nabijheid van de desbetreffende gewrichten opheffen. 

Chiropractors gebruiken voornamelijk technieken die gericht zijn op de ‘triggerpoints’, hypergevoelige punten die zich binnen een spanningsgordel van skeletspieren of bindweefsel bevinden. Deze technieken worden ook uitgevoerd door de osteopaten. 

Chiropractors doen, in tegenstelling tot ostheopaten, vaak een beroep op een hele reeks technische hulpmiddelen, zoals de activator (een soort pistool met een veer die een gedoseerde puls geeft ter hoogte van de wervelkolom). Chiropractors voeren hun behandeling grotendeels uit met behulp van een speciale tafel, waardoor het lichaamscontact dat nodig is voor het uitvoeren van manipulaties beperkt is. Dit in tegenstelling tot osteopaten, die veel lichamelijk contact nodig hebben om hun manipulaties uit te voeren.

De grote meerderheid van de osteopaten heeft een basisopleiding als kinesitherapeut, terwijl meer dan de helft van de chiropractors alleen een opleiding in de chiropraxie volgde. In België zijn er verschillende opleidingen voor osteopathie, waaronder sinds kort ook een universitaire. Kandidaat chiropractors moeten voor een opleiding naar het buitenland.

Chiropraxie is geen beschermd beroep. Dit wil zeggen dat in principe iedereen die zich chiropractor noemt, behandelingen kan geven ook al volgde hij of zij hier geen opleiding voor.

Chiropraxie maakt in heel wat Europese landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Noorwegen en Frankrijk, deel uit van de eerstelijnsgezondheidszorg.

Chiropraxie kan de pijn verlichten bij bepaalde vormen van rugpijn. De kwaliteit van de studies over chiropraxie is echter laag en de effectiviteit matig. Maar dat geldt ook voor vele andere ‘klassieke’ behandelingen, zoals pijnstillers, blijven bewegen, rugoefeningen… Er bestaat wel een grote tevredenheid van mensen die hulp zoeken bij een chiropractor.

• Voor acute aspecifieke lage rugpijn heeft chiropraxie (rugmanipulaties en mobilisaties) op korte termijn een klein gunstig effect op pijn en functioneren, in vergelijking met niet behandelen of behandelingen die niet als effectief beschouwd worden (tractie, bedrust). 

• Voor chronische lage rugpijn is er op de korte en lange termijn een klein tot matig gunstig effect. Er is geen bewijs dat chiropraxie beter of slechter is dan andere behandelingsmethoden, waarvan ook geen wonderen te verwachten zijn.

 

• Ook voor chronische en subacute nekpijn (cervicalgie) is de werkzaamheid van chiropraxie vergelijkbaar met andere behandelingen.

Het gemiddeld aantal behandelingen bij een chiropractor varieert van zes tot tien behandelingen. Vaak duren de behandelingen maar erg kort: gemiddeld vijftien minuten. Vaak worden er nadien onderhoudsbehandelingen aangeraden. De meeste ziekenfondsen betalen de prestaties van een chiropractor gedeeltelijk terug. Informeer hierover bij uw ziekenfonds.

Mogelijke bijwerkingen zijn vermoeidheid of stijve spieren. Het is ook mogelijk dat de problemen tijdelijk toenemen. Dit is meestal een teken dat de behandeling aanslaat. Hierbij mag men niet vergeten dat ook aan de niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen, veel gebruikt bij rug- en nekklachten, risico’s zijn verbonden.

• KCE

• UZ Gent

• Gezondheid en Wetenschap

• Socialistische Ziekenfondsen

• Belgische Vereniging van Chiropractors