Gerelateerde artikels
Is kauwgom doorslikken gevaarlijk of ongezond?
In dit artikel
Is kauwgom doorslikken gevaarlijk of ongezond?
dossier
Er zijn mensen die geloven dat als we kauwgom doorslikken, het zeven jaar lang onverteerd in de darmen blijft zitten. Anderen geloven dat hun maag zal dichtslibben of dat de darmen aan elkaar zullen plakken. Maar wat gebeurt er eigenlijk echt als je kauwgom doorslikt? Dr. Ir. Eric De Maerteleire, auteur van verschillende boeken rond gezondheid en voeding, geeft antwoord.
Waaruit bestaat kauwgom?
© Getty Images
Kauwgom wordt gemaakt uit de volgende ingrediënten: gombasis, suiker, geur- en smaakstoffen. Hieraan worden dikwijls nog suikerstroop, kleurstoffen, glansmiddelen en weekmakers toegevoegd. Voor het maken van suikervrije kauwgom doet men beroep op kunstmatige zoetstoffen zoals aspartaam, acesulfaam-K en de suikeralcoholen mannitol, maltitol, sorbitol en vooral xylitol. De gom is het belangrijkste ingrediënt. En alhoewel nog sporadisch het sap van de Sapodilla boom wordt gebruikt (zie verder, red.), worden ook diverse andere natuurlijke gommen benut, omdat deze goedkoper zijn. Maar het gros van het kauwgom bestaat tegenwoordig uit synthetisch rubber. In plaats van het natuurlijk hars worden op olie gebaseerde polymeren gebruikt.
Lees ook: Hoe ongezond is suiker en zoetstof echt?
Is kauwgom doorslikken dan zo slecht voor ons?
Er stelt zich geen enkel probleem wanneer we een stukje kauwgom inslikken. Alhoewel de maag en de darmen niet in staat zijn deze natuurlijke, zeer complexe gommen af te breken, zoals met andere voedselcomponenten gebeurt, blijven ze ook nergens aan plakken, maar worden ze met de normale maag- en darmperistaltiek uitgescheiden via de fecaliën. Met andere woorden: ze komen eruit zoals ze erin gekomen zijn.
Lees ook: Hoe kan je verborgen suikers herkennen?
Dus het is ongevaarlijk als een kind kauwgom doorslikt?
Er kunnen soms complicaties optreden, vooral bij heel kleine kinderen. In de medische literatuur zijn uitzonderlijke gevallen te vinden van kleine kinderen bij wie, na het inslikken van kauwgom, intestinale obstructies werden waargenomen. Zo vermeldt het gezaghebbende tijdschrift ‘Pediatrics’ in 1998 een geval van drie kleine kinderen die met intestinale pijnen, constipatie en andere symptomen in het hospitaal werden opgenomen na het inslikken van kauwgom. Een van de drie was een 4-jarig jongentje dat ‘altijd zijn kauwgom inslikte, gemiddeld zeven stukken per dag’. Een ander patiëntje was een 4-jarig meisje dat er ook een gewoonte van maakte om haar kauwgom in te slikken. De onderzoekers wijzen er op dat dit zeldzame, maar reële gevallen zijn. Daarom raden zij af dat vooral kinderen kauwgom zouden inslikken. Maar als dit een keertje toch zou gebeuren is dit geen reden om meteen naar de spoedopname te rennen.
Lees ook: Mag je chocolade die wit uitslaat nog opeten?
Kunnen er nevenwerkingen ontstaan bij het doorslikken van kauwgom?
Volgens Dr Karl Kruszelnicki, een vooraanstaande arts en auteur uit Australië, kan het veelvuldig inslikken van kauwgom leiden tot de volgende klachten: diarree, darmpijnen, flatulentie, mondaften, verhoogde bloeddruk en een verminderde kaliumconcentratie in het bloed, naast mechanische schade aan de tanden en het loskomen van tandvullingen. Hij voegt er echter direct aan toe dat dit veeleer te wijten is aan de geur- en smaakstoffen in de kauwgom (bijvoorbeeld, kaneel, drop, munt, …) en aan het overmatig gebruik ervan eerder dan aan het inslikken. Deze redenering is correct want, zoals gezegd is de basis van de kauwgom inert maar zullen het veeleer de bijvoegingen zijn die voor neveneffecten kunnen zorgen.
Zijn er ook voordelen aan het gebruik van kauwgom?
Zeker. Verschillende studies tonen voordelen aan.
- Reeds in 1939 werd begonnen met wetenschappelijk onderzoek naar de rustgevende effecten van het kauwen op kauwgom. Het bleek al snel dat mensen door het kauwen zich meer op hun gemak voelden en dat de stressverschijnselen afnamen. Het maakte niet uit waarop men kauwde, al was kauwgom, door de betere smaak, wel de meest populaire vorm.
- Kauwgom heeft ook een gunstig effect op de tanden, mits een kleine nuance. Kauwen verhoogt de toevoer van speeksel en dat helpt om mondbacteriën en voedselresten weg te spoelen. Speeksel brengt ook extra mineralen aan, wat gunstig is voor het glazuur. Maar poetsen blijft nodig, zeker na het kauwen op gesuikerde gom. Kauwgom met xylitol als zoetmiddel beschermt de tanden beter tegen cariës dan die met sorbitol.
- Japanse artsen, hierin gevolgd door andere auteurs, merken op dat het kauwen op kauwgom de darmwerking na een operatie sneller weer op gang brengt. Kauwgom zou kunnen helpen omdat de patiënt meer speeksel inslikt.
- Kauwen stimuleert ook de nervus vagus, een grote zenuw die begint in het hoofd en lange uitlopers heeft tot aan de darm. En dit is ook interessant, want wanneer deze nervus vagus wordt gestimuleerd, verbetert de werking van het geheugen. Vandaar dat sommige studies tot de conclusie komen dat kauwen op kauwgom de intellectuele prestaties verbetert.
- Kauwgom is ook een goed middel tegen zure oprispingen. Speeksel helpt immers om het branderige maagzuur te neutraliseren.
- Volgens een studie gepubliceerd in 1999 zou kauwgom helpen om te vermageren. Bij een ritme van 100 kauwbewegingen per minuut stijgt het energieverbruik met 8 tot 14 kcal. Wie dat de hele dag en alle dagen van het jaar volhoudt, zou volgens de studie tot 5 kilo vet per jaar kunnen verliezen. Een leuke studie, maar niet erg realistisch. Wel tonen verschillende andere studies aan dat kauwen op kauwgom juist vóór een maaltijd de eetlust afremt en dus minder doet eten. Een interessant gegeven, zeker voor mensen met overgewicht en een onstilbaar hongergevoel.
Lees ook: Tandbederf voorkomen met kauwgom?
Hoe is kauwgom eigenlijk ontstaan?
De geschiedenis van kauwgom gaat ver terug in de tijd . De oude Grieken kauwden op een soort natuurlijke gom, die zij wonnen uit een boom afkomstig uit Turkije en Syrië, en die zij de naam mastiche gaven. Vandaar nog steeds ons woord ‘mastiek’, zij het in een andere betekenis. Zij deden dit vooral voor het verkrijgen van een frisse adem. Aan de andere kant van de wereld, in Midden- en Noord-Amerika, kauwden de Indianen ook op een soort hars, meestal afkomstig van naaldbomen. De blanke kolonisten die in de 18e eeuw de Nieuwe Wereld binnentrokken, namen deze gewoonte over. Ze begonnen ook het witte sap te oogsten, op een gelijkaardige wijze als voor het winnen van rubber. Men maakte een inkeping in een boom en ving het sap op. Na indikking van dit sap voegde men er soms nog bijenwas aan toe.
In 1848 werd de eerste commerciële kauwgom gemaakt, door John B. Curtis (1827-1897) in Maine, in de VS onder de naam ‘State of Maine Pure Spruce Gum’ . Aanvankelijk produceerde hij kauwgom van het sap van bomen, maar in 1850 ging hij over op het gebruik van paraffine, gewonnen uit aardolie. Paraffine leverde een betere kwaliteit kauwgom dan het dennensap, in eerste instantie omdat het veel minder verontreinigingen en bijsmaken bevatte. In 1869 nam een zeker William Finley Semple het eerste patent op kauwgom.
In 1869 verschijnt de moderne kauwgom op het toneel. De Mexicaanse general Antonio Lopez de Santa Anna, de overwinnaar van de slag om de Alamo, huurt de uit New York afkomstige uitvinder Thomas Adams in om voor hem een nieuw soort kauwgom te ontwikkelen op basis van het sap van de Mexicaanse Sapodilla boom. De nieuwe kauwgom kreeg de naam chicle, vandaar de nu nog bekende naam chicklets. Vanaf 1871, het jaar waarin Adams een patent nam op deze nieuwe soort kauwgom, volgen de technologische ontwikkelen elkaar snel op om te eindigen in de eindeloze reeks soorten kauwgom die we de dag van vandaag kennen.
Lees ook: Waarom zijn gaatjes in je tanden besmettelijk?
|
Wist je dat kauwgom ons het woord ‘gumfitti’ heeft gegeven, verwijzend naar kauwgomvervuiling op openbare plekken? Gumfitti heeft een hele nieuwe dure industrie gecreëerd met dure kauwgomverwijderaars (oplosmiddelen, vloeibare stikstof, etc.). Singapore heeft zelfs de meeste niet-medische toepassingen van kauwgom illegaal gemaakt en als je daar een stukje kauwgom op de grond gooit of ‘ergens aanplakt’ dan wacht je een boete van 100.000 dollar of een gevangenisstraf van maximaal twee jaar. Singapore heeft trouwens nog van die rare wetten, die je zware boetes kunnen opleveren: zo mag je niet spontaan duiven voeren, thuis naakt rondlopen of vergeten het toilet door te spoelen.
|
Bronnen:
David E. Milov D et al.; Chewing Gum Bezoars of the Gastro-intestinal Tract.; Pediatrics (1998); Vol. 102 No. 2, p. e22
Kruszelnicki K.; Chewing Gum; ABC – Science; 16 mei 2005. Zie: https://www.abc.net.au/science/articles/2005/05/16/1366318.htm
Zhang Q, Zhao P.; Influence of gum chewing on return of gastro-intestinal function after gastric abdominal surgery in children.; Eur J Pediatr Surg. (2008); Feb;18(1):44-6.
Scholey A.; Chewing gum and cognitive performance: a case of a functional food with function but no food?; Appetite. (2004); Oct;43(2):215-6.
Levine J, Baukol P, Pavlidis I.; The energy expended in chewing gum.; N Engl J Med. (1999); Dec 30;341(27):2100.
Kathleen J. Melanson, Kaitlyn E. Reti, and Daniel L. Kresge. Impact of chewing gum on appetite, meal intake, and mood under controlled conditions. Obesity (2009);Washington, D.C. – October.
De Maerteleire E.; Geschiedenis op uw Bord; Roularta Books, oktober 2008.
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
