Te veel keizersneden in België

nieuws Sinds de jaren zeventig stijgt het percentage keizersneden in de meeste geïndustrialiseerde landen, zonder dat dit bijkomend voordeel oplevert voor de gezondheid van moeder of kind. Ook in België is er sprake van een verontrustende stijging: in 1988 beviel 11,5 procent van de Belgische vrouwen via een keizersnede en in 2004 was dat al 18,45 procent. Daarbij worden grote verschillen tussen ziekenhuizen geconstateerd die niet kunnen verklaard worden door verschillen in pathologie.
Het Intermutualistisch Agentschap (IMA), dat de gegevens van alle ziekenfondsen verzamelt en analyseert, heeft de situatie in België in kaart gebracht.
De studie omvat 104.807 bevallingen die in 2002 in het ziekenhuis plaatsvonden en bij de ziekenfondsen werden gefactureerd. 18 procent van deze bevallingen gebeurde via een keizersnede.
- Hoe hoger de leeftijd van de vrouw op het moment van de bevalling, hoe groter het risico op een keizersnede. Ook patiënten uit sociaal minder bevoorrechte milieus hebben een licht verhoogd risico.
- De woonplaats van de vrouw speelt eveneens een rol. Vrouwen uit de provincies Luik en Limburg, hebben meer kans om te bevallen met een keizersnede dan vrouwen die in Brussel, Namen of Waals-Brabant wonen.
- Gynaecologen die meer dan 100 bevallingen per jaar uitvoeren, hebben een beduidend lager percentage keizersneden. Ook de toename van het aantal jaren beroepservaring doet het risico op een keizersnede dalen. Het feit dat een verstrekker in meerdere ziekenhuizen werkt, heeft geen effect. Het aantal bevallingen (per jaar) van een materniteit daarentegen, heeft geen invloed op het percentage keizersneden. Maar als de bevalling plaatsvindt in een materniteit die verbonden is met een dienst Neonatal Intensive Care (NIC) – waarvan er in België 19 erkend zijn – ligt het risico om te bevallen via keizersnede 1,09 maal hoger.
Belangrijker is evenwel de enorme variabiliteit in percentage keizersnede tussen ziekenhuizen van hetzelfde type. In ziekenhuizen met NIC-dienst varieert dit van 13,3 tot 26,8 procent; in ziekenhuizen zonder NIC-dienst varieert het van 8 procent in één ziekenhuis tot 31,8 procent in een ander.
De stijging van het percentage keizersneden in België kan niet verklaard worden door een gelijktijdige toename van de obstetrische risico’s. Ook de grote variabiliteit tussen ziekenhuizen doet vragen rijzen en kan niet alleen verklaard worden door verschillen in pathologie.
Volgens het rapport wordt het tijd het toenemende gebruik van keizersneden in België af te remmen. De ziekenfondsen zullen hun zwangere leden informeren over de voor- en nadelen van keizersneden. Zij zullen hun gegevens ter beschikking stellen van de artsen om hen toe te laten hun verloskundige praktijk te evalueren in de schoot van hun ziekenhuis. De ziekenfondsen pleiten daarnaast voor de invoering van een accreditatiesysteem voor de ziekenhuizen, waarbij ondermeer ook kwaliteitsstandaarden gelden voor de obstetrische aanpak. Ook een herijking van de financiering van de vaginale bevalling versus de keizersnede wordt overwogen.
Het volledige rapport is te vinden op www.nic-ima.be.