Hitteslag en zonneslag: symptomen en behandeling
In dit artikel
Hitteslag en zonneslag: symptomen en behandeling
dossier
Hoewel ze ongeveer dezelfde symptomen hebben en dezelfde maatregelen vergen, zijn een zonnesteek of zonneslag en een hitteslag of hitteberoerte verschillende problemen.
Lees ook: Zonneallergie: symptomen, oorzaken en behandeling
Verschil zonneslag en hitteslag
Een zonnesteek of zonneslag is een gevolg van een te langdurige blootstelling aan de zon, vooral van nek en hoofd. Vooral kinderen zijn hier gevoelig voor, maar iedereen kan er mee te maken krijgen. Een zonnesteek kan tot een hitteslag leiden.Een hitteslag of hitteberoerte is een gevolg van oververhitting bij langdurige blootstelling aan hoge temperaturen, waardoor de thermostaat in de hersenen ontregeld raakt en de lichaamstemperatuur sterk kan oplopen. Een hitteslag kan ook zonder sprankeltje zon, bijvoorbeeld bij inspanningen in vochtige warmte wanneer je zweet niet verdampt, of binnen als je te warm gekleed bent. Dit kan een levensbedreigende situatie zijn. Ouderen en zieke mensen lopen een verhoogde kans op een hitteslag bij heet weer.
Hittekrampen zijn spierkrampen die zich vooral voordoen in de buik, de armen en de benen en die plotseling opkomen bij overvloedig zweten tijdens zware fysieke inspanningen. De krampen verdwijnen meestal zodra de fysieke activiteit wordt stopgezet.Uitputting als gevolg van de hitte treedt op na meerdere warme dagen: door hevige transpiratie verliest het lichaam veel vocht en zouten. Deze uitputting gaat gepaard met duizeligheid, flauwte en vermoeidheid, slapeloosheid of ongewoon onrustige nachten, eventueel misselijkheid of braken. Als uitputting niet behandeld wordt, kan ze leiden tot een hitteslag.
Lees ook: Uitdroging: symptomen en wat te doen?
symptomen zonnesteek of zonneslag
Een zonnesteek (soms ook zonneslag genoemd) is een gevolg van directe zonnestralen op het lichaam, vooral op het hoofd en de nek. Hierdoor kan het warmtecentrum in de hersenen ontregeld worden. Als je niet tijdig ingrijpt kan ook een (soms levensbedreigende) hitteslag ontstaan.
Symptomen van een zonnesteek
- Rood of bleek aangezicht
- Gloeiende huid en/of zweten
- Soms opeens kippenvel
- Snelle hartslag
- Hoofdpijn
- Duizeligheid
- Verwardheid
- Dorst
- Soms spierkrampen
- Braakneigingen
- Ernstige vermoeidheid, soms flauwvallen
Wat moet je doen?
- Ga direct uit de zon.
- Ga halfzittend in de schaduw of op een koele plaats liggen.
- Maak spannende kleding los.
- Leg koude kompressen of natte doeken op het voorhoofd en in de liesstreek.
- Neem een koele douche.
- Drink kleine slokjes water met een beetje zout (ongeveer een koffielepel per liter) of een niet te koude (sport)drank.
- Verwittig gespecialiseerde hulp als de toestand verergert of niet snel verbetert.
Lees ook: Zonnecrème en insectenrepellent: wat komt het eerst?
Symptomen hitteslag of hitteberoerte
Een hitteslag of hitteberoerte is een gevolg van oververhitting bij langdurige blootstelling aan hoge temperaturen, waardoor de thermostaat in de hersenen ontregeld raakt en de lichaamstemperatuur sterk kan oplopen. Je kan een hitteslag oplopen als je lang in de zon blijft (bijvoorbeeld als je in de zon in slaap valt). Maar zon hoeft niet echt, bijvoorbeeld bij inspanningen in vochtige warmte wanneer je zweet niet verdampt, of binnen als je te warm gekleed bent. Vooral bij een hoge vochtigheidsgraad kan de lichaamstemperatuur snel stijgen, ook al is de omgevingstemperatuur niet extreem hoog.
Ouderen en zieke mensen lopen een verhoogde kans op een hitteslag bij heet weer. Hitteslag treedt vlugger op bij baby's dan bij kinderen omdat bij baby's de regeling van de lichaamstemperatuur nog niet volledig ontwikkeld is.
Wat zijn de symptomen van een hitteslag?
- Warme, droge huid
- Niet meer zweten
- Vlugge en plotse temperatuurstijging
- Snelle hartslag
- Snelle, hijgende ademhaling
- Hoofdpijn
- Misselijkheid, braakneigingen
- Bewustzijnsverlies
Als je lichaamstemperatuur boven de veertig graden stijgt, kunnen diverse organen uitvallen, en is dringende medische hulp vereist.
Wat moet je doen bij een hitteslag?
Een hitteslag kan levensbedreigend zijn. Snel optreden is dus nodig.
- Waarschuw onmiddellijk de hulpdiensten (112).
- Leg de patiënt plat in een koele ruimte uit de zon. Zo gaat er meer bloed naar de hersenen.
- Probeer totdat een ambulance is gearriveerd, de patiënt zoveel mogelijk af te koelen zoals bij een zonnesteek. Snel optreden is van vitaal belang. Het slachtoffer is in levensgevaar.
- Alle kleren uit en de betrokkene koelen: bedek de blote huid met natte, koele doeken. Probeer de doeken om de vijf minuten opnieuw nat te maken. Een ventilator kan er voor zorgen dat de afkoeling nog beter is.
- Geef water met kleine slokjes. Want iemand die bewusteloos raakt en braakt, kan verstikken of een longontsteking oplopen.
In het algemeen zijn er geen restverschijnselen na een (goed behandelde) zonneslag.
Lees ook: Verbrand door de zon: wat kan je doen?
Hoe kan je een zonneslag en hitteslag voorkomen?
- Blijf niet te lang in de zon.
- Draag lichte kleding en een hoed of pet.
- Drink voldoende koele dranken (geen alcohol), liefst in kleine hoeveelheden per keer.
- Als je dat niet gewoon bent, doe dan geen zware inspanningen op warme dagen.
- Wees extra voorzichtig met baby’s en jonge kinderen. Zij hebben veel sneller last van de warmte omdat de regeling van hun lichaamstemperatuur nog niet volledig ontwikkeld is.
- Laat nooit iemand achter in een wagen die in de zon geparkeerd staat.
- Wees extra voorzichtig met baby’s en jonge kinderen. Zij hebben veel sneller last van de warmte omdat de regeling van hun lichaamstemperatuur nog niet volledig ontwikkeld is.
Lees ook: Doek op je buggy of wandelwagen? Let op voor het oveneffect!
Bronnen:
https://www.warmedagen.be
https://www.thuisarts.nl
Laatst bijgewerkt: juli 2024
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
