Vaginale infecties: het verschil tussen vaginitis, candidiasis en bacteriële vaginose

dossier

Vaginale infecties komen voor bij vrouwen van alle leeftijden. Ze kunnen vervelende symptomen veroorzaken, maar de behandeling varieert afhankelijk van de oorzaak van de vaginale infectie: wat is het verschil tussen vaginitis, candidiasis (schimmelinfectie) en bacteriële vaginose?

Lees ook: Vaginale afscheiding: wat is witverlies?

Wat is het verschil tussen vaginitis (ontsteking van de vagina) en vaginose (vaginale infectie)?

Getty_bacteriele_vaginose_2024.jpg

© Getty Images

De termen vaginitis en vaginose worden soms door elkaar gebruikt. Ze verwijzen echter naar verschillende medische realiteiten. Vaginitis is een ontsteking van de vagina, ongeacht de oorzaak. Het gaat vaak gepaard met abnormale vaginale afscheiding, jeuk, irritatie of pijn. Vaginitis kan al dan niet infectieus van oorsprong zijn.


Besmettelijke vaginitis: ontsteking van de vagina

Vaginale infecties kunnen worden veroorzaakt door : 

  • bacteriën: dit staat bekend als vaginose,
  • gisten (schimmels): dit staat bekend als vaginale mycose of candidiasis, 
  • parasieten, zoals Trichomonas vaginitis of trichomoniasis. 

Niet-infectieuze vaginitis

Vaginitis kan ook een niet-infectieuze oorsprong hebben, veroorzaakt door een reactie op een irriterende stof (wasmiddelen, maandverband, zeep) of door hormonale veranderingen (menopauze). Dit staat bekend als irriterende vaginitis of atrofische vaginitis.

Het identificeren van de oorzaak van vaginitis is essentieel voor het verkrijgen van de meest geschikte behandeling. 

Lees ook: Pijn bij seks: oorzaken, symptomen en behandeling

Bacteriële vaginose

Bacteriële vaginose is de meest voorkomende vaginale infectie bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Het is het gevolg van een verstoring van het evenwicht in de vaginale flora. De hoeveelheid nuttige bacteriën (lactobacillen) neemt af ten gunste van potentieel schadelijke bacteriën.


Oorzaken van bacteriële vaginose:

  • Seksueel contact met meerdere partners
  • Overmatig gebruik van geparfumeerde zeep of douches
  • Roken
  • Onbeschermde geslachtsgemeenschap
  • Intraurethrale anticonceptiva (spiraaltjes)

Symptomen van bacteriële vaginose:

  • Overvloedige vaginale afscheiding, vaak grijsachtig van kleur
  • Visachtige geur, vooral na geslachtsgemeenschap
  • Brandend gevoel bij het plassen
  • Frequente afwezigheid van jeuk, in tegenstelling tot candidiasis

Behandeling van bacteriële vaginose:

De behandeling is gebaseerd op antibiotica, meestal metronidazol of clindamycine, in tablet- of gelvorm. Vaginose wordt niet beschouwd als een seksueel overdraagbare aandoening (soa), maar partners kunnen soms soortgelijke symptomen ervaren.

Lees ook: Bacteriële vaginose: symptomen en behandeling

Vaginale candidiasis (vaginitis door gist): vaginale schimmelinfectie

Vaginale candidiasis is een infectie die wordt veroorzaakt door een woekering van gisten, voornamelijk Candida albicans. Deze gisten zijn normaal gesproken in kleine hoeveelheden aanwezig in de vagina, maar een verstoord evenwicht in de vaginale flora kan leiden tot overmatige proliferatie. 


Oorzaken van vaginale candidiasis:

  • Antibiotica (die de vaginale flora verstoren)
  • Zwangerschap
  • Slecht gecontroleerde diabetes
  • Gebruik van hormonale anticonceptiemiddelen
  • Het dragen van strakke, synthetische kleding

Symptomen van vaginale candidiasis:

  • Intense jeuk
  • Dikke witte afscheiding die lijkt op gestremde melk
  • Roodheid en irritatie van de vulva
  • Pijn tijdens geslachtsgemeenschap en bij het plassen

Behandeling van vaginale candidiasis:

De behandeling van candidiasis omvat antischimmelmiddelen in de vorm van crèmes, intravaginale eicellen of orale tabletten. Het is raadzaam om douchen te vermijden en katoenen ondergoed te dragen om herhaling te voorkomen. Probiotica kunnen ook helpen om de vaginale flora weer in balans te brengen.

Lees ook: Vaginale schimmelinfecties: onschuldig maar onaangenaam

Trichomonas vaginitis

123m-tichomonas-vaginalis-soa-18-6-21.jpg

Trichomonas vaginalis is een vaginale infectie veroorzaakt door een protozoaire parasiet. Het is een van de meest voorkomende soa's ter wereld. 


Oorzaken van Trichomonas vaginitis:

  • Overdracht door seksueel contact (vaginaal, oraal of anaal).
  • Gebruik van besmette seksspeeltjes zonder bescherming.

Symptomen van Trichomonas vaginitis:

  • Gele of groenige vaginale afscheiding, soms schuimend en vies ruikend.
  • jeuk, een branderig gevoel, roodheid of pijn in de genitaliën
  • pijn bij het plassen en moeite met plassen

Behandeling van Trichomonas vaginitis:

De behandeling is gebaseerd op het toedienen van antibiotica (metronidazol of tinidazol). Zolang de symptomen aanhouden of je partner niet wordt behandeld, is het essentieel om een condoom te gebruiken of je te onthouden van seksuele relaties. 

Lees ook: Trichomonas (SOA): symptomen en behandeling

Irriterende vaginitis

Irritatieve vaginitis treedt op wanneer de vagina reageert op een chemische of fysische irriterende stof. Het wordt niet veroorzaakt door een infectie, maar door blootstelling aan producten die het natuurlijke evenwicht van de vagina verstoren.


Mogelijke oorzaken van irriterende vaginitis: 

  • Agressieve intieme hygiëneproducten (geparfumeerde zepen, douchegels)
  • Veelvuldig douchen
  • Glijmiddelen of zaaddodende middelen die irriterende stoffen bevatten
  • Synthetisch ondergoed dat vocht vasthoudt
  • Allergieën voor producten voor intieme bescherming (inlegkruisjes, maandverband)

Symptomen van irriterende vaginitis: 

  • Roodheid en zwelling van de vulva en vagina
  • Jeuk en een branderig gevoel
  • Vaginale droogheid
  • Lichte of heldere afscheiding

Behandeling van irriterende vaginitis: 

Het belangrijkste is om de irriterende stof te identificeren en blootstelling eraan te vermijden. Kalmerende crèmes, zoals calendulaolie, kunnen de ontsteking helpen kalmeren. We raden aan om zachte, hypoallergene hygiëneproducten te gebruiken.

Lees ook: Vaginale douche: goed idee?

Lees ook: Wat zijn de oorzaken van vaginale droogheid en wat kan je eraan doen?

Atrofische vaginitis

Atrofische vaginitis (of vulvovaginale atrofie) is een andere vorm van niet-infectieuze vaginitis die kan voorkomen bij vrouwen na de menopauze.


Oorzaak van atrofische vaginitis:

Deze ontsteking wordt veroorzaakt door een daling van het oestrogeengehalte, wat leidt tot vaginale droogheid en het dunner worden van het vaginale slijmvlies. Het komt meestal voor na de menopauze, maar kan ook vrouwen treffen die borstvoeding geven of bepaalde hormoonbehandelingen ondergaan.

Symptomen van atrofische vaginitis:

  • Intense vaginale droogheid
  • Brandend gevoel
  • Pijn tijdens geslachtsgemeenschap (dyspareunie)
  • Heldere of licht bloederige vaginale afscheiding
  • Terugkerende urineweginfecties door kwetsbaar vaginaal weefsel

Behandeling van atrofische vaginitis:

De belangrijkste behandeling is hormonaal, in de vorm van vaginale crèmes of eicellen op basis van oestrogeen om de vochtigheid en elasticiteit van de vagina te herstellen. Glijmiddelen op waterbasis kunnen ook helpen om de vaginale droogheid te verlichten.

Lees ook: Waarom verlies je bloed na het vrijen?

Andere vormen van vaginale ontsteking, zoals virale vaginitis (herpes genitalis), komen minder vaak voor en zijn vaak gekoppeld aan seksueel overdraagbare aandoeningen. In deze gevallen wordt een medisch consult sterk aanbevolen.

Lees ook: Seksueel overdraagbare aandoeningen: Dit is de SOA top 6

Bronnen:
https://www.msdmanuals.com
https://www.webmd.com
https://www.acog.org
https://www.sfdermato.org
https://www.allesoverseks.be
https://www.cdc.gov
https://www.pasteur.fr

auteur: Olivia Regout, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: december 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram