Seksueel overdraagbare aandoeningen: Dit is de SOA top 6
nieuws
Seksueel overdraagbare aandoeningen of soa's zijn infecties die u kan oplopen door seksueel contact. Soa's kunnen veroorzaakt worden door bacteriën, virussen, schimmels of parasieten.
Een seksueel overdraagbare aandoening kan u oplopen door onbeschermd te vrijen. Sommige sekstechnieken houden meer risico in dan andere.
Het aantal diagnoses van soa's blijft stijgen in België.
De meest vastgestelde soa is veruit chlamydia, en dat vooral bij jonge heterovrouwen en -mannen en homomannen. Ook herpes en genitale wratten (HPV) komen vaak voor bij hetero's. Syfilis en gonorroe worden dan weer het meest vastgesteld bij homo's, en gonorroe ook frequent onder heteromannen en -vrouwen. Hiv wordt het meest vastgesteld bij homo's, en bij mannen en vrouwen afkomstig uit sub-Saharaans Afrika.
1. Chlamydia
Chlamydia wordt veroorzaakt door een bacterie. Het is de vaakst voorkomende soa bij heterovrouwen en -mannen, vooral bij jongeren en jongvolwassenen tussen 15 en 34 jaar: op basis van een steekproef van gediagnosticeerde gevallen wordt geschat dat 1 op 20 jongeren besmet met is met Chlamydia. Chlamydia wordt bijna twee keer zoveel vastgesteld bij vrouwen als bij mannen. Ook onder jonge homomannen wordt vaker chlamydia vastgesteld.
Het aantal geregistreerde gevallen van chlamydia is tussen 2003 en 2015 verviervoudigd: van iets meer dan 500 gevallen in 2003 naar meer dan 3.300 gevallen in 2014.
In 2014 was het aantal gerapporteerde gevallen het hoogst bij de 20-24 jarigen: 409 gevallen per 100.000 vrouwen en 180 gevallen per 100.000 mannen in die leeftijdsgroep.
Kort op elkaar volgende monogame relaties (seriële monogamie) waarbij het condoom wordt weggelaten zonder zich voorafgaand te laten testen, is wellicht de belangrijkste oorzaak van de stijging in de leeftijdsgroep van 15-35 jaar.
Als u bent besmet met chlamydia hebt u vaak geen of weinig klachten. Het kan maanden tot jaren onopgemerkt blijven.
Daarom wordt aangeraden om u te laten op chlamydia als u tussen 15 en 35 jaar bent als u onveilig hebt gevrijd of als u een nieuwe partner hebt, ook als u geen symptomen hebt.
Chlamydia kan goed worden behandeld met antibiotica. Onbehandelde chlamydia kan ernstige gevolgen hebben, vooral bij vrouwen, zoals verminderde vruchtbaarheid.
2. Gonorroe
Gonorroe, beter bekend als druiper, is een zeer besmettelijke soa. Ze wordt veroorzaakt door een bacterie (gonokokken) die zich bij mannen in de urineleider nestelen. Het gevolg is een hevige ontsteking van de urinebuis. Die zorgt meestal voor felle pijn bij het plassen en overvloedige, geelgroene afscheiding uit de penis: de 'druiper'.
Ook het aantal vaststellingen van gonorroe neemt toe in Vlaanderen, de laatste 12 jaar van 186 gevallen in 2002 tot 655 gevallen in 2014. Dat komt overeen met een stijging van het aantal gerapporteerde gevallen van 3,1 per 100.000 inwoners in 2002 tot 10,2 per 100.000 inwoners in 2014.
Er worden 3 keer meer infecties geregistreerd bij mannen dan bij vrouwen. In 2014 werd gonorroe voornamelijk geregistreerd voor mannen tussen 20 en 39 jaar met 40 gevallen per 100.000 mannen in die leeftijdsgroep. Bij vrouwen werd het hoogste aantal gerapporteerde gevallen genoteerd bij de 20-24 jarigen met 24 gevallen per 100.000 inwoners.
Bij mannen wordt in 8 op de 10 gevallen de diagnose gesteld bij mannen die seks hebben met mannen.
Wanneer gonorroe niet behandeld wordt, kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn, vooral bij vrouwen.
3. Syfilis
Syfilis is een ernstige soa die vooral wordt vastgesteld bij homomannen. De laatste jaren is het aantal gevallen in Vlaanderen verachtvoudigd: van 61 gevallen in 2002 (1 op 100.000 inwoners) tot 859 gevallen in 2014 (13,4 per 100.000).
Syfilis wordt voornamelijk geregistreerd bij mannen in alle leeftijdsgroepen boven 20 jaar, maar vooral bij oudere mannen (50+) waarvan velen ook hiv-positief zijn. Deze soa wordt vijf maal meer vastgesteld bij mannen dan bij vrouwen.
Syfilis kan in het beginstadium goed worden behandeld met antibiotica. Gebeurt dat niet, dan kunnen op termijn vitale organen aangetast worden en kunnen ernstige complicaties optreden
4. Genitale wratten
Genitale wratten worden veroorzaakt door bepaalde types van het humaan papillomavirus (HPV). Het virus kan seksueel of door intiem contact (huid tegen huid) worden overgedragen. Bijvoorbeeld via iemands vingers of een gebruikte handdoek.
Het is een zeer besmettelijke soa. Naar schatting zou minstens één op honderd seksueel actieve Belgen besmet zijn, maar lang niet iedereen vertoont symptomen, maar 1% krijgt de typische wratjes. De aandoening stijgt vooral bij jonge mensen tussen 18 en 25 jaar.
Andere types van HPV kunnen baarmoederhalskanker, keelkanker of anogenitale kankers veroorzaken.
Er bestaat een vaccin dat tegen de types met de hoogste risico's op kanker en dat ook tegen genitale wratten beschermt. Het wordt liefst toegediend alvorens iemand seksueel actief wordt. De kans is anders groot dat hij of zij al in contact is geweest met het virus. In België wordt dit vaccin gratis toegediend aan jonge meisjes, voorlopig nog niet aan jongens.
5. Herpes
Herpes is een zeer besmettelijke soa, die vaak voorkomt en niet te genezen is. Alleen de symptomen zijn te behandelen. Zodra besmet, blijft het virus levenslang in uw lichaam aanwezig.
Of u al dan niet klachten krijgt, is voor iedereen verschillend. U kunt uw hele leven besmet zijn en toch geen symptomen hebben, maar u kunt ook heel regelmatig een opflakkering van symptomen krijgen.
Er bestaan twee types van het herpesvirus die door seksueel contact kunnen worden doorgegeven. Herpes genitalis doet zich voor op de geslachtsdelen. Herpes labialis (of koortslip) zit op de lippen.
Het preciese aantal mensen die besmet zijn met herpes is niet bekend.
6. Hiv
Hiv ( human immunodeficiency virus) is het virus dat Aids veroorzaakt. De meeste mensen raken besmet door onbeschermde seks.
In België is ongeveer 1 op 20.000 mensen besmet met Hiv. Gemiddeld worden er elke dag drie nieuwe diagnoses met hiv gesteld. De meeste diagnoses worden gesteld bij 25- tot 39-jarigen. Bij de helft van de nieuwe diagnoses waarvoor de overdrachtswijze bekend is, is seks tussen mannen de oorzaak.
Hiv treft vooral twee bevolkingsgroepen:
• Mannen die seks hebben met mannen (MSM), vooral met de Belgische of een andere Europese nationaliteit: uit onderzoek blijkt dat ongeveer 1 op 20 homomannen besmet is.
• Mannen en vrouwen die het virus hebben opgelopen via heteroseksuele contacten. Zij zijn vooral afkomstig uit sub-Saharaans Afrika.
Hiv is tegenwoordig goed te behandelen. Hoe vlugger u weet dat u hiv-positief bent, hoe beter voor uw gezondheid. Wie de hiv-medicatie dagelijks inneemt, krijgt geen aids.
Zie ook
SOA van A tot Z
http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=565
Bron
http://www.seksualiteit.be/soas/verspreiding-van-hiv-en-soas
http://www.sensoa.be/feiten-en-cijfers/seksueel-overdraagbare-aandoeningen-soas-feiten-en-cijfers/