Hoge Gezondheidsraad waarschuwt voor risico’s alcohol tijdens zwangerschap

nieuws Alcohol (en de afbraakproducten van alcohol) dringen gemakkelijk de placenta door en worden door de foetus veel trager gemetaboliseerd dan door de moeder. Ze kunnen rechtstreeks op het organisme in ontwikkeling inwerken en cel- en membraanveranderingen veroorzaken. De prenatale blootstelling aan alcohol kan zeer uiteenlopende afwijkingen van het organisme in ontwikkeling veroorzaken. Die afwijkingen kunnen zich voordoen in de vorm van spontane abortus en foetale dood, vroeggeboorte, groeiachterstand, allerlei misvormingen, functionele en ontwikkelings- en gedragsstoornissen kunnen omvatten. De effecten betreffen niet alleen het pasgeboren kind, maar kunnen ook op latere leeftijd, zelfs tot op volwassen leeftijd optreden.
• Er bestaat geen drempel (minimumdosis) waaronder alcoholgebruik werkelijk als gevaarloos voor het embryo of de foetus kan worden beschouwd.
• Alle soorten alcoholhoudende dranken zijn inbegrepen, wijn, alcopops, cider en bier inbegrepen.
• Alcohol is schadelijk voor de ontwikkeling in alle stadia van de zwangerschap zelfs in de allereerste weken wanneer de vrouw nog niet weet of ze zwanger is.

De Hoge Gezondheidsraad stipt ook aan dat alcoholgebruik bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd het risico van een ongewenste zwangerschap kan verhogen. In onze maatschappij van steeds meer vroegtijdige zwangerschappen bij tieners zijn deze laatste zelf nog in volle ontwikkeling (bv. wat de hersenen betreft). Naast het gevaar van alcoholgebruik voor hun eigen ontwikkeling (bv. onderbreking van bepaalde sleutelprocessen van de ontwikkeling van de hersenen) kan hun gebrek aan rijpheid een bijkomende risicofactor voor het ongeboren kind vormen.
Alcoholgebruik tijdens borstvoeding kan leiden tot een verminderde borstvoeding, voedingsproblemen, slechtere slaapgewoonten en vertraging in de psychomotorische ontwikkeling bij het kind.
Daarom raadt de Hoge Gezondheidsraad alcohol voor en tijdens de zwangerschap en tijdens borstvoeding af. De meest uitgesproken schadelijke effecten worden bij grote hoeveelheden alcohol waargenomen, maar het is onmogelijk om op basis van de huidige gegevens een veilige grens te bepalen waaronder alcoholgebruik door de moeder gedurende de zwangerschap geen gevaar voor het nog ongeboren kind zou inhouden.

1) Voor de vrouwen in de vruchtbare leeftijd vóór een zwangerschap: indien u zwanger wenst te worden, stop dan volledig elk alcoholgebruik.
2) Voor de zwangere vrouwen:
• drink geen alcohol tijdens de zwangerschap, ongeacht het stadium van de zwangerschap
• als u al alcohol gebruikt hebt terwijl u zwanger was, stop ermee om verdere risico’s te vermijden;
• elke zwangerschap is verschillend en dat u al een kind gekregen hebt dat in goede gezondheid verkeert terwijl u toch alcohol gebruikt had, betekent niet dat het kind dat u draagt, geen risico’s loopt.

3) Aan de lacterende vrouwen:
• vermijd zoveel mogelijk het verbruik van alcohol;
• als u toch alcohol gebruikt, pas dan de uren waarop u borstvoeding geeft, aan: wacht met de borstvoeding ( wachtperiode afhankelijk van de hoeveelheid verbruikte alcohol en het gewicht van de moeder, bv. voor 1 glas verbruikt in minstens 30 minuten voor een vrouw van 70 kg wordt er aangeraden om minstens 2 uur te wachten vooraleer borstvoeding te geven). U kunt de melk ook afkolven alvorens alcohol te drinken.

Anderzijds wil de Hoge Gezondheidsraad het risico ook weer niet overdrijven en vrouwen niet nodeloos ongerust maken: het bestaan van een risico wil nog niet zeggen dat het in alle gevallen ook tot daadwerkelijke schade komt. De weerslag van een prenatale blootstelling aan alcohol op de ontwikkeling van het embryo of de foetus kan aanzienlijk variëren in functie van bijvoorbeeld de hoeveelheid verbruikte alcohol, de wijzen van verbruik, de gezondheids- en voedingstoestand van de moeder, het gebruik van andere psychotrope stoffen (zoals tabak, cannabis…), de metabolische vermogens van de moeder, de individuele gevoeligheid van het ongeboren kind die op zijn beurt door het eigen genenbestand bepaald wordt.