Duister mysterie ontsluierd: wanneer is griezelen amusant?

Angst wordt normaal gezien als een negatieve emotie, maar toch zoeken velen graag dat gevoel op door bijvoorbeeld een horrorfilm te kijken of een spookhuis te bezoeken. Onderzoekers bestuderen al jaren wat griezelen zo plezierig maakt en vermoeden dat fysieke opwinding, door een versnelde hartslag en het vrijkomen van hormonen in de hersenen, een sleutelrol speelt.

Eerdere testen konden echter nooit een duidelijke link leggen tussen angst en plezier. Dat komt omdat ze meestal in een laboratoriumomgeving plaatsvonden en relatief zwakke prikkels gebruikten, zoals korte fragmenten uit griezelfilms. Onderzoekers van de Universiteit van Aarhus in Denemarken pakten het helemaal anders aan en zetten een experiment op in een spookhuis met zo’n 50 kamers, waar 110 vrijwilligers in de naam van de wetenschap de stuipen op het lijf werden gejaagd.

Tijdens hun tocht door het spookhuis droegen de deelnemers een hartslagmonitor en camera’s legden hun reacties vast wanneer ze te maken kregen met zombies en andere monsterlijke bewoners. Na het bezoek maakten ze zelf een evaluatie van hun eigen ervaringen. De onderzoekers combineerden al deze gegevens om na te gaan wanneer de proefpersonen genoten van de angst en wanneer niet.

Uit de resultaten bleek duidelijk dat deelnemers zich amuseerden wanneer ze sterk schrokken, maar de angst niet te lang aanhield. Het griezelen was plezant wanneer hun hartslag telkens voor korte tijd de hoogte in werd gejaagd, maar werd werkelijk onbehaaglijk wanneer de hartslag voor langere periodes werd versneld. De scheidingslijn tussen de twee ervaringen was erg dun. Er is dus een ideale mate van angst die griezelen plezierig maakt, niet te sterk en niet te zwak, al verschilt die uiteraard van persoon tot persoon.

Dat griezelen ook nuttig kan zijn in deze coronatijden, werd eerder dit jaar aangetoond in een studie geleid door een onderzoeker van de Amerikaanse Universiteit van Chicago. Het bleek dat horrorfans in de eerste maanden van de pandemie minder last hadden van angstgevoelens. Waarschijnlijk reageren deze mensen rustiger op beangstigende situaties in het echte leven omdat ze zich door het kijken van griezelfilms in een veilige omgeving bekwaamden in het omgaan met negatieve emoties. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat iedereen op dit moment deugd heeft van griezelfilms. Als je er echt een hekel aan hebt, zullen ze je waarschijnlijk ook nu geen goed doen.