Gerelateerde artikels
Ken jij de signalen van een beroerte (CVA)?
dossier
Iedere dag krijgen een zestigtal mensen in België een beroerte of CVA. Voor alle duidelijkheid: iedereen kan een beroerte krijgen, ook jongere mensen.
Een snelle herkenning van de symptomen is essentieel, zowel om levens te redden maar ook om een zo goed mogelijk herstel te kunnen verkrijgen.
Een beroerte, ook cerebrovasculair accident (CVA) genoemd, is een aandoening waarbij de doorbloeding van de hersenen plots wordt verstoord. Een beroerte kan ontstaan:
• door afsluiting van een bloedvat door een bloedstolsel zodat er geen bloed meer door kan naar een bepaald hersendeel (ischemisch CVA of herseninfarct)
• door een opengebarsten bloedvat in de hersenen (hersenbloeding of hemorragisch CVA). Het hersendeel rond de bloeduitstorting wordt samengedrukt en kan schade oplopen.
Een beroerte wordt soms voorafgegaan door een transiente ischemische aanval (TIA). Deze 'miniberoerte' bestaat uit kortstondige aanvallen met dezelfde (voorbijgaande) symptomen. Bij een TIA is er een tijdelijke vermindering van de bloedtoevoer naar een bepaald gebied in de hersenen, wat leidt tot beroertesymptomen die gelukkig vanzelf weer verdwijnen. Hoewel die verschijnselen niet blijvend zijn, is het belangrijk om snel een dokter te raadplegen. Het is belangrijk om de oorzaak van de TIA te vinden, zodat een beroerte voorkomen kan worden.
CVA is een belangrijke doodsoorzaak en een belangrijke oorzaak van invaliditeit. Welke verschijnselen optreden en in hoeverre ze zich weer herstellen is afhankelijk van het type CVA, het hersengedeelte dat beschadigd is en de grootte van het aangedane gebied.
Bekijk hier een video over CVA en TIA
Herken de symptomen
Bij een beroerte is het van het allergrootste belang om snel in te grijpen om verdere schade te voorkomen.
De symptomen verschillen afhankelijk van de plaats en de ernst van het hersenletsel. Ze treden plotseling op en zijn dezelfde voor een herseninfarct als voor een hersenbloeding. Deze symptomen kunnen zowel samen als apart voorkomen.
Een beroerte herkent u via de FAST-test: "Face - Arm - Speech - Time"
1. Face (gezicht)
Verzwakking of verlamming van het gezicht, verlies van gevoel.?
Gezichtsproblemen: een gehalveerd gezichtsveld voor beide ogen, niets zien door één oog of beide ogen, dubbelzien. ?
• Vraag het slachtoffer om te glimlachen
• Bekijk of een mondhoek naar beneden hangt.
2. Arm (of been)
Verzwakking of verlamming van een of meerdere ledematen, verlies van gevoel, moeite met lopen. Dit verschijnsel treedt over het algemeen aan één kant van het lichaam op.
• Kijk of een arm (of been) minder goed beweegt.
• Laat het slachtoffer beide armen naar voren uitsteken en check of ze tegelijk omhoog gaan.
• Hef vervolgens de arm van de patiënt op – tot ongeveer 45 graden wanneer de patiënt ligt en tot 90 graden wanneer de patiënt rechtop zit – en vraag om deze positie 5 seconden aan te houden. Valt een van de beide armen naar beneden, dan is dit een signaal voor een mogelijke beroerte.
3. Speech (spraak)
Iemand met een beroerte kan plotseling moeite hebben met spreken. Hij kan niet in staat zijn te begrijpen wat je tegen hem of haar zegt.
• Stel vragen en ga na of het slachtoffer moeite heeft om u te begrijpen of moeilijk kan spreken.
• laat het slachtoffer een zin herhalen.
4. Time (tijdsduur)
Ga na hoe lang de klachten al duren.
Plotselinge en ongewoon hevige hoofdpijn kan ook een aanwijzing zijn van een beroerte. Maar een beroerte gaat niet altijd gepaard met hoofdpijn.
Bel onmiddellijk 112
Stelt u een of meer van die symptomen vast, reageer dan onmiddellijk en contacteer 112, zelfs voordat u de huisarts raadpleegt. Elke minuut telt.
Zorg ervoor dat de patiënt gaat liggen tot de ziekenwagen aankomt. Laat het slachtoffer niet eten of drinken.
Zelfs als de symptomen vanzelf verdwijnen, moet u naar het noodnummer 112 bellen voor een correcte verzorging. Het gaat dan waarschijnlijk om een transiënte ischemische aanval of TIA. TIA's zijn vaak een voorteken van een CVA.
Waarom is snel handelen zo belangrijk?
Er bestaan momenteel behandelingen die het risico op blijvende gevolgen beperken. Hoe sneller ze worden gestart, hoe doeltreffender ze zijn. Bij behandeling binnen de 3 uur is de kans op herstel groter.
Sommige ziekenhuizen hebben gespecialiseerde afdelingen voor beroertezorg, de zogenaamde Stroke Units.
In het ziekenhuis wordt meteen een arts ingeschakeld. Er wordt een beeldvorming van de hersenen gemaakt (CT of MRI) om te bepalen of het een herseninfarct of een hersenbloeding betreft. Dit is belangrijk om de juiste behandeling te geven.
Lees ook: Elf tips om een beroerte te voorkomen
Bronnen
