Meer voordelen dan nadelen voor borstkankeropsporing

nieuws Er bestaat voldoende bewijskracht dat opsporing van borstkanker door middel van tweejaarlijkse mammografie bij vrouwen tussen 50 en 69 jaar doeltreffend is om de sterfte door deze kanker te doen dalen met ongeveer 40 percent in deze leeftijdsgroep. Het voordeel van verminderde borstkankersterfte zet zich ook nog verder bij vrouwen tussen 70 en 74 jaar die worden gescreend. Dat is de conclusie van een studie van het International Agency for Research on Cancer van de wereldgezondheidsorganisatie.

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen met nu al meer dan 10 000 nieuwe gevallen per jaar in België. 75% van de gevallen van borstkanker komen voor na de leeftijd van 50 jaar. Hoe vroeger de kanker kan worden vastgesteld en behandeld, des te groter te kansen op genezing, zelfs tot meer dan 90 % voor gezwellen in een vroegtijdig stadium. In ons land kunnen alle vrouwen tussen 50 en 69 jaar om de 2 jaar gebruik maken van de gratis borstkankeropsporing door middel van mammografie. Deze screening geldt voor vrouwen met een gemiddeld risico voor borstkanker, dus niet voor vrouwen met een sterk verhoogd risico (zoals met een erfelijke genmutatie BRCA1 en/of2): bij hen geldt een ander specifiek screeningsprogramma.

Voordelen van borstkankerscreening
• Door opsporing met mammografie kunnen borstkankers worden vastgesteld in een beginstadium die anders niet zouden zijn opgemerkt maar wel reeds schade zouden hebben berokkend indien de vrouwen niet waren gescreend.

• Vrouwen tussen 50 en 70 jaar die tweejaarlijks een mammografie laten uitvoeren, hebben 40% minder kans om te overlijden door borstkanker in vergelijking met vrouwen die zich niet laten onderzoeken. Een recente Noorse studie spreekt over een gemiddelde daling van het aantal overlijdens door borstkanker met 20%, wat zou neerkomen op 2 tot 3 minder overlijdens per duizend vrouwen boven 50 jaar die gedurende 20 jaar om de twee jaar wordt gescreend.

• Ook bij vrouwen tussen 70 en 74 vermindert screening door mammografie de kans op overlijden door borstkanker.

• Bij vrouwen tussen 40 en 49 jaar is er onvoldoende bewijs dat screening door mammografie de kans op overlijden vermindert.

• Er is onvoldoende bewijs dat zelfcontrole van de borsten de kans op overlijden door borstkanker vermindert.

Nadelen van borstkankerscreening
• Door screening met mammografie worden borstkankers ontdekt en behandeld die ook zonder behandeling geen enkel probleem zouden veroorzaken indien ze niet zouden ontdekt zijn. Volgens de hoger geciteerde studie komt dit neer op 200 vals positieve testen en 15 overdiagnoses per 1000 vrouwen boven 50 jaar die gedurende 20 jaar gescreend worden.

• Er bestaat er een beperkt risico op borstkanker als gevolg van bestraling (door de herhaalde mammografie. Dit risico is bij vrouwen boven 50 jaar echter minder groot dan de voordelen door de verminderde borstkankersterfte dankzij de screening.

• Een vals positieve mammografie (waar wordt vermoed dat er borstkanker kan zijn maar die er eigenlijk niet is) kan op korte termijn negatieve psychologische gevolgen hebben. Bovendien worden bijkomende onderzoeken uitgevoerd zoals een biopsie (afname van een stukje borstweefsel) om de diagnose van borstkanker te bevestigen.