Wat zijn de symptomen van endometriose?

In dit artikel

Pijnlijke menstruaties (dysmenorroe)
Menstruatieproblemen
Pijn bij het vrijen (dyspareunie)
Klachten bij de ontlasting
Plasklachten
Plotse buikpijn
Vermoeidheid
Verminderde vruchtbaarheid
Sociale problemen

dossier

1 op 10 vrouwen in België wordt getroffen door endometriose. Een vaak nog onzichtbare aandoening die veel impact heeft de levenskwaliteit van deze vrouwen.

Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op endometrium (de slijmvlieslaag aan de binnenkant van de baarmoeder) buiten de baarmoeder voorkomt.

Soms veroorzaakt endometriose geen symptomen en is er geen verband tussen het optreden en de ernst van de klachten en de ernst van de endometriose: sommige vrouwen hebben bij uitgebreide endometriose nauwelijks of geen klachten, andere hebben bij milde vormen veel klachten.

Endometriose met ‘chocoladecysten’ op de eierleiders (‘Kystische endometriose’) en zogenaamde diepe endometriose gaan bijna altijd gepaard met veel pijn.

Pijnlijke menstruaties (dysmenorroe)

Endometriose kan buikpijn vlak voor, tijdens en direct na de menstruatie veroorzaken. De pijn wordt meestal beschreven als stekend en aanhoudend, als een soort kramp.

Aanvankelijk is er alleen pijn tijdens de menstruatie, maar na verloop van tijd kan de pijn steeds eerder optreden. Soms is er zelfs chronische pijn die de hele tijd aanhoudt en die tijdens de menstruatie verergert. Naast de buikpijn kan er sprake zijn van lage rugpijn.

Menstruatiepijn duidt niet altijd op endometriose en kan ook een andere oorzaak hebben.

Menstruatieproblemen

Veel bloedverlies en/of onregelmatige menstruaties. Ook herhaalde doorbraakbloedingen bij pilgebruik zouden kunnen wijzen op endometriose.

Pijn bij het vrijen (dyspareunie)

De pijn ontstaat tijdens of vlak na het vrijen en bevindt zich diep in de buik of de schede. Ze wordt veroorzaakt door endometrioseplekjes rond de top van de schede. Pijn aan de ingang van de schede heeft meestal een andere oorzaak.

Klachten bij de ontlasting

Als endometriose zich in de darm bevindt, kunnen problemen met de stoelgang ontstaan, zoals moeizame en/of pijnlijke ontlasting, diarree of constipatie. Bij ingroei van endometriose onder het darmslijmvlies kan anaal bloedverlies optreden. Dit gebeurt vaak tijdens de menstruatie, maar soms ook daarbuiten. Meestal heeft anaal bloedverlies een andere oorzaak, zoals bijvoorbeeld aambeien.

Plasklachten

Plasklachten, zoals pijn bij het plassen of veelvuldige plasdrang, kunnen met endometriose te maken hebben, maar kunnen ook een andere oorzaak hebben. Soms is er ingroei van slijmvlies in de blaas. De urine kan dan tijdens de menstruatie bloederig zijn.

Plotse buikpijn

‘Chocoladecysten’ in de eierstokken, die gevuld zijn met bloed, kunnen na verloop van tijd openbarsten. Dat veroorzaakt plotse hevige buikpijn.

Vermoeidheid

Een chronische aandoening als endometriose waarbij vrouwen dagdagelijks pijn ervaren, weegt fysiek door en kan lijden tot ernstige vermoeidheid en fysieke en mentale uitputting. Het onder controle houden van symptomen zoals endometriose-gerelateerde pijn is van groot belang om de levenskwaliteit van de patiënt te kunnen verbeteren.

Verminderde vruchtbaarheid

Endometriose kan een belangrijke oorzaak zijn van verminderde vruchtbaarheid. Naar schatting drie op de tien vrouwen die moeilijk zwanger worden, hebben endometriose. Wat niet betekent dat endometriose altijd gepaard gaat met een verminderde vruchtbaarheid of onvruchtbaarheid. Uit studies blijkt dat zowat zes à zeven op de tien vrouwen met endometriose vroeg of laat toch zwanger raken.

In het algemeen geldt: hoe ernstiger en hoe uitgebreider de endometriose, hoe kleiner de kans dat men zonder medische hulp zwanger wordt. Bij eierstokcysten en diepe endometriose is de kans op onvruchtbaarheid heel groot.

Hoe het komt dat endometriose leidt tot verminderde vruchtbaarheid, is nog altijd niet helemaal duidelijk. Mogelijk belet het slijmvliesweefsel op de eierstokken de loslating van eitjes om bevrucht te worden, of zijn de eitjes van mindere kwaliteit. Een andere mogelijke verklaring is dat de ontstekingen die een gevolg zijn van endometriose, de kwaliteit van de eicellen of de zaadcellen aantasten.

Lees ook: Hoe weet ik of ik baarmoederfibromen of endometriose heb?

Sociale problemen

Endometriose veroorzaakt niet enkel fysieke pijn, maar de steeds terugkerende (menstruatie)pijn kan het dagelijks leven bemoeilijken: veelvuldige afwezigheid op school of werk, fysiek niet in staat zijn om deel te kunnen nemen aan vrijetijdsactiviteiten (sport, ontspanning...). Te veel pijn om sociale contacten en uitjes te kunnen onderhouden. Endometriose eist een grote sociale tol.

Maar ook pijn bij het vrijen kan dan weer relatieproblemen veroorzaken.

Vrouwen met endometriose maken regelmatig melding van andere symptomen, waarvan het onduidelijk is of deze symptomen daadwerkelijk veroorzaakt worden door endometriose. Gewichtstoename en slapeloosheid bijvoorbeeld.

Herken je deze symptomen ? Praat erover met je behandelende arts en je partner. Blijf er niet mee rondlopen want een vroege diagnose kan erg veel leed voorkomen.

Lees ook: Hoe wordt endometriose behandeld?