Hepatitis A-vaccinatie: voor wie en hoelang geldig?
In dit artikel
Hepatitis A-vaccinatie: voor wie en hoelang geldig?
dossier
Hepatitis A, een zeer besmettelijke leverontsteking, komt voor in de meeste (sub)tropische landen maar ook in landen dichter bij huis zoals Marokko, Egypte en Turkije. Belgische kinderen lopen soms hepatitis A op tijdens familiebezoeken in het buitenland. Wie laat zich beter vaccineren?
Wat is hepatitis A?
Hepatitis A is een zeer besmettelijke leverinfectie die wordt veroorzaakt door een virus. Dit virus verlaat het lichaam via de ontlasting en kan worden overgedragen via besmet voedsel of drinkwater. Bij kinderen verloopt de infectie vaak zonder merkbare symptomen, maar ze kunnen het virus wel doorgeven aan volwassenen, bijvoorbeeld via gedeelde handdoeken of kranen in het toilet. Omdat kinderen met hun handen gemakkelijk oppervlakken en voorwerpen besmetten, kunnen volwassenen sneller ziek worden.
De ziekte begint plotseling met een algemeen gevoel van malaise, griepachtige klachten, koorts, verminderde eetlust, misselijkheid en buikpijn. Enkele dagen later kunnen de huid en het oogwit geel kleuren, krijgt de urine een theekleur en wordt de ontlasting licht en eerder grijs van kleur. Deze fase duurt meestal één tot twee weken, maar het volledige herstel kan maanden in beslag nemen. Gedurende deze periode kunnen vermoeidheid en lusteloosheid doorwegen.
Lees ook: Hoe gevaarlijk is hepatitis A?
Hepatitis A-vaccinatie: hoelang geldig?
© Getty Images
De vaccinatie tegen hepatitis A bestaat uit twee dosissen. De eerste dosis kan toegediend worden vanaf 12 maanden, en de tweede dosis volgt na 6 tot 12 maanden. Deze tussenperiode kan, afhankelijk van het type vaccin, langer zijn. Er zijn aparte vaccins beschikbaar voor kinderen en volwassenen, omdat de samenstelling en dosering verschillen. Het is belangrijk dat volwassenen geen kindervaccins gebruiken en vice versa. Na de eerste vaccinatie is er minstens één jaar bescherming, na de tweede ben je 30 à 40 jaar beschermd.
Er bestaat ook een gecombineerd vaccin tegen hepatitis A en B. Voor dit vaccin zijn drie dosissen nodig vanwege de lagere dosis per injectie. Let op: het gecombineerde vaccin is niet geschikt als noodvaccinatie na recent contact met hepatitis A (randvaccinatie), omdat het niet snel genoeg bescherming biedt. Als je op reis gaat naar een risicogebied moeten twee van de drie vaccins voor de reis worden toegediend.
Hepatitis A-vaccinatie: voor wie?
Hoewel de vaccinatie niet verplicht is, wordt deze sterk aanbevolen voor specifieke risicogroepen:
- Personen die recent in contact zijn gekomen met een hepatitis A-patiënt: Dit kan verdere verspreiding van het virus voorkomen.
- Patiënten met chronische leverziekten: Bijvoorbeeld mensen met hepatitis B of C.
- Levertransplantatiekandidaten: Voor extra bescherming.
- Hemofiliepatiënten: Omdat zij een verhoogd risico lopen.
- Personeel en bewoners van instellingen voor mensen met een mentale beperking: Om uitbraken te vermijden.
- Mensen die werken in de voedselketen: Om besmetting via voedsel te voorkomen.
- Homoseksuele en biseksuele mannen: Deze groep loopt een verhoogd risico.
- Kinderen en adolescenten die reizen naar landen van herkomst: Zij kunnen besmet raken tijdens familiebezoeken.
- Reizigers naar risicogebieden: Dit geldt vooral voor regio’s met lage hygiënestandaarden, zoals (sub)tropische landen, delen van Oost-Europa en de landen rond de Middellandse Zee.
Bijwerkingen hepatitis A-vaccinatie
Het hepatitis A-vaccin wordt over het algemeen goed verdragen, maar kan bijwerkingen veroorzaken door de immuunreactie.
- 10-30%: Pijn, roodheid, zwelling of gevoeligheid op de injectieplaats; vermoeidheid, hoofdpijn en prikkelbaarheid.
- 1-10%: Maagdarmklachten en griepachtige symptomen, meestal kortdurend.
- <1%: Ernstige overgevoeligheidsreacties zoals huiduitslag, zwellingen of benauwdheid. Medische hulp is dan noodzakelijk.
Reisvaccinatie en hepatitis A
Hepatitis A is een veelvoorkomende infectie bij reizigers. Hepatitis A komt voor in de meeste (sub)tropische landen maar ook in landen dichter bij huis zoals Marokko, Egypte en Turkije. In landen met slechte hygiëne is de kans op besmetting groter. Belgische kinderen lopen soms hepatitis A op tijdens familiebezoeken in het buitenland. Voordat je op reis gaat, kan je op
Wanda.be controleren welke vaccinaties voor je bestemming worden aanbevolen.
Hoeveel kost het vaccin?
De hepatitis A-vaccinatie is niet gratis en moet op eigen kosten worden aangeschaft. Je kunt het vaccin met een doktersvoorschrift ophalen bij de apotheek. Het is belangrijk om het vaccin in de koelkast te bewaren totdat je arts het toedient.
Tip: Vraag in de apotheek om een attest voor de mutualiteit. Veel mutualiteiten bieden een gedeeltelijke terugbetaling van de kosten voor bepaalde vaccins.
Laatst bijgewerkt: maart 2025
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
