Roodvonk (scarlatina): keelpijn met huiduitslag

dossier Roodvonk of scarlatina is een relatief onschuldige besmettelijke ziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie (groep-A streptokokken of GAS). Belangrijkste kenmerken zijn felle keelpijn en een rode huiduitslag.

Lees ook: Koorts bij kinderen: waarop moet je letten?

Lees ook: Welke kinderziekten met vlekjes zijn er?

Symptomen roodvonk

• Hevige keelpijn met hoge koorts (tot 40°C).
• Pijnlijke klieren in de hals. De amandelen zijn gezwollen en ontstoken.
• Daarna ontstaan er meestal felrode vlekjes op het lichaam, vooral op de borst, in de oksels en de liezen. Er zijn geen vlekjes bij de neus of mond. De huid met de vlekjes ziet eruit als rood kippenvel en voelt aan als schuurpapier. De vlekjes jeuken niet.
• De tong is gezwollen met felrode puntjes (aardbeien- of frambozentong).
• Na een paar dagen begint de huid te vervellen, vooral aan de vingers en tenen.
• Soms hoofdpijn, misselijkheid en braken.
  
  

Lees ook: Zijn infecties met streptokokken gevaarlijk?

Hoe kan je roodvonk krijgen?

De GAS-bacterie kan van nature in de neus, de keel en op de huid zitten. Veel mensen hebben de bacterie bij zich zonder er ziek van te worden. Door hoesten, niezen en praten, komen kleine druppeltjes met de bacterie in de lucht terecht. Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en zo besmet raken.

Iemand met roodvonk is besmettelijk als de klachten beginnen, al voordat er vlekjes zijn. Dit duurt totdat het vervellen van de huid over is (10 tot 20 dagen). Bij behandeling met antibiotica is de ziekte na één tot twee dagen niet meer besmettelijk. De tijd tussen besmet raken en ziek worden is 2 tot 7 dagen.

Lees ook: Wat is het best bij keelpijn: koude of warme dranken?

Lees ook: Wat kan je doen als je kind keelpijn heeft?

Wie kan roodvonk krijgen?

Iedereen die de ziekte nog niet gehad heeft, kan besmet raken en ziek worden. Roodvonk komt het meest voor bij kinderen van 3 tot 6 jaar oud. Maar het kan ook op oudere leeftijd opduiken. Zo werd de voormalige Italiaanse premier Berlusconi enkele jaren geleden nog geveld door roodvonk.

Kan je roodvonk voorkomen?

Er bestaat geen vaccin tegen de GAS-bacterie die roodvonk veroorzaakt.

• Netjes hoesten en niezen kan helpen om roodvonk te voorkomen. Het beste is om een papieren zakdoekje te gebruiken.
• Was regelmatig je handen met zeep, zeker na een flinke hoest- en niesbui.
  
  

Hoe ziet de behandeling eruit?

Roodvonk gaat meestal vanzelf over na één week tot 10 dagen.

• Laat je kind voldoende rusten en veel drinken. Geef het eventueel een waterijsje. Het hoeft niet in bed te blijven en mag ook naar buiten.
  
• Geef een geneesmiddel op basis van paracetamol als je kind zich ziek voelt of veel pijn heeft.
• Eventueel kan de arts antibiotica voorschrijven, bijvoorbeeld als de infectie erg heftig verloopt of bij iemand die veel met kinderen in contact komt. Maak een antibioticakuur altijd af, ook als je je niet ziek meer voelt.
  

Lees ook: Ken jij de aanbevolen dosis paracetamol en de gevaren van een overdosis?

Wanneer is roodvonk gevaarlijk?

Heel zelden kan iemand met roodvonk een ontsteking krijgen van de hartkleppen, gewrichten of de nieren. Gelukkig komt dit bijna niet meer voor.

• een erg zieke indruk maakt;
• twee tot drie weken na het begin van de ziekte lusteloos en bleek wordt, de oogleden dik worden of de plas roze of rood wordt;
• een tot vijf weken na het begin van de ziekte last krijgt van dikke rode gewrichten en/of plotselinge kortademigheid en koorts.
  
  

Mag een kind met roodvonk naar opvang of school?

Als het kind zich niet echt ziek voelt, mag het gerust naar de opvang of de school.