Konijnenkoorts of hazenpest bij mensen (tularemie): zeldzaam maar gevaarlijk
In dit artikel
Konijnenkoorts of hazenpest bij mensen (tularemie): zeldzaam maar gevaarlijk
dossier
Tularemie, ook bekend als konijnenkoorts of hazenpest, is een infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Francisella tularensis. Deze ziekte kan zowel dieren als mensen treffen en wordt beschouwd als een zoönose, wat betekent dat de bacterie van dieren op mensen kan overgaan. In Europa is de belangrijkste dierlijke bron van menselijke besmettingen de Europese haas (Lepus europaeus), maar ook konijnen, knaagdieren en insecten kunnen een bron zijn.
Hoewel tularemie zeldzaam is in België en Nederland, kan de ziekte zonder behandeling ernstig verlopen en zelfs fataal zijn. Het is daarom cruciaal om alert te zijn voor de symptomen en bij vermoeden direct medische hulp te zoeken.
Lees ook: Dit zijn de 13 meest voorkomende bacteriële infecties
Symptomen tularemie of konijnenkoorts bij mensen
Na besmetting met Francisella tularensis verschijnen de eerste symptomen meestal binnen 3 tot 5 dagen, maar dit kan variëren van 1 tot 14 dagen. De ziekte kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de wijze van besmetting en de gezondheidstoestand van de persoon. Veelvoorkomende symptomen zijn:
- Koorts
- Hoofdpijn
- Spierpijn
- Keelpijn
- Zweren op de huid op de plaats van infectie
- Oogontsteking
- Opgezwollen lymfeklieren
- Buikklachten of diarree
- Longontsteking
De ernst van de ziekte varieert en kan mild tot ernstig verlopen. Niet iedereen die besmet raakt, wordt daadwerkelijk ziek; dit hangt af van het type bacterie, de hoeveelheid bacteriën die het lichaam binnendringen, de weerstand van de persoon en de wijze van besmetting.
Hoe besmettelijk is tularemie?

© Getty Images
Mensen kunnen op verschillende manieren besmet raken met Francisella tularensis:
- Direct contact: Bij het hanteren of in contact komen met de huid van een besmet dier.
- Insectenbeten: Via beten van teken of muggen die de bacterie bij zich dragen.
- Omgevingscontact: Door direct contact met besmette gewassen, grond of water.
- Inhalatie: Door het inademen van besmette luchtdeeltjes.
Overdracht van mens op mens is niet mogelijk.
Lees ook: Welke ziektes kan je krijgen door een tekenbeet?
Behandeling tularemie
Tularemie kan effectief worden behandeld met antibiotica. Het is belangrijk om bij vermoeden van tularemie tijdig medische hulp in te schakelen voor een juiste diagnose en behandeling. Zonder behandeling kan de ziekte ernstig verlopen, maar met de juiste therapie is de prognose over het algemeen goed.
Lees ook: Waarom moet ik de hele doos/fles antibiotica uitnemen eens ik begonnen ben ?
Preventie konijnenkoorts

Preventieve maatregelen om tularemie te voorkomen zijn onder andere:
- Beschermende kleding: Draag handschoenen en andere beschermende uitrusting bij het omgaan met dieren of tijdens het tuinieren.
- Insectenwering: Voorkom insecten- en tekenbeten door beschermende kleding te dragen en een insectenwerend middel te gebruiken.
- Voedselhygiëne: Kook wild vlees grondig en zorg ervoor dat je veilige watervoorzieningen gebruikt.
- Huisdierbescherming: Bescherm huisdieren tegen vlooien en teken en voorkom dat ze in contact komen met dode dieren.
Door deze voorzorgsmaatregelen te nemen, kan het risico op besmetting met tularemie aanzienlijk worden verminderd.
Bronnen:
https://www.rivm.nl
https://www.sciensano.be
https://hvv.be
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist