Wie kanker overleeft, krijgt vaak hartproblemen

Tot een kwart van de patiënten die kanker hebben overleefd, krijgt in de weken, maanden of ­jaren nadien hartproblemen. “Er is betere opvolging nodig”, zegt cardioloog Patrizio Lancellotti (Universiteit Luik). “Dokters zeggen nu te snel: De kanker is weg, u bent van alles af.”

Er is te weinig aandacht voor de nefaste invloed die een behandeling tegen kanker kan hebben op het hart. Dat zegt Patrizio Lancellotti, cardioloog en professor aan de Universiteit Luik. De Belgian Society of Cardiology zal daar volgend jaar een bewustmakingsdag rond organiseren. “Het is een tot nu toe onbekend en onderschat probleem”, zegt Lancellotti. “Maar tot een kwart van de kankeroverlevers lijdt na de behandeling aan hart- en vaatziekten.”

Het is afhankelijk van welk type kanker en welk type behandeling de patiënt ondergaat. “Maar we zien zowel bij chemotherapie als bij radiotherapie maar ook bij doelgerichte behandelingen met bepaalde moleculen, dat er gevolgen zijn”, zegt Lancellotti. “Het kan hartritmestoornissen veroorzaken, een aanhoudend hoge bloeddruk, een trombose, hartfalen, enzovoort. Wat de behandeling ook is, niemand is gevrijwaard van het risico op een cardiovasculaire ziekte achteraf.”

Dit jaar ziet een nieuwe Raad voor Cardio-Oncologie het daglicht, dat het fenomeen beter moet bestuderen. “We moeten de patiënt screenen, zowel voor, tijdens als na de behandeling”, zegt Lancellotti. “Nu is dat vooral na de behandeling vaak nog niet het geval. De dokter zegt soms te snel: Proficiat, de kanker is weg. De problemen zijn voorbij. Terwijl je, als je radiologisch bestraald bent, tot vijftien jaar later hartproblemen kan krijgen die specifiek te linken zijn aan die straling.”

Maar die behandeling is natuurlijk ook wel hetgeen dat net je leven rédt als je kanker hebt. “Uiteraard is het niet de bedoeling om dan maar minder goeie behandelingen toe te passen, die minder schadelijk zijn voor het hart”, zegt Lancellotti. “We willen ook geen onnodige paniek veroorzaken. Maar de opvolging en screening moet gewoon beter.”

Oncoloog Jacques De Grève van het UZ in Brussel noemt het een goeie zaak dat er meer aandacht komt voor mogelijke hartproblemen die na een kankerbehandeling kunnen opduiken. “Vooral kinderen die kanker krijgen, krijgen vaak een zeer intense behandeling. Die kan inderdaad cardiotoxisch zijn. Het zou goed zijn als er vaste schema’s zouden komen voor die opvolging. En ook voor de mogelijke gevolgen op het hart, die vooral de vele nieuwe vormen van kankerbehandelingen hebben. Dat wordt op dit moment nog niet systematisch gedaan.”