Malaria: snel herkennen is cruciaal

nieuws Omdat malaria perfect kan worden genezen als men bij de eerste tekenen onmiddellijk kan starten met de behandeling, is het tijdig herkennen van de ziekte cruciaal.

Indien u in malariagebied verblijft, moet u altijd de koorts meten als u zich onwel voelt. Een koortsthermometer is dan ook een onontbeerlijk onderdeel van de reisapotheek. Indien u tijdens een verblijf in malariagebied (niet de eerste 7 dagen van het verblijf) langer dan 24 uur koorts hebt (vanaf 38°C in de oksel gemeten), of tot 3 maanden erna, moet u altijd aan malaria denken. Dat geldt ook wanneer u trouw uw malariapillen hebt ingenomen, omdat die geen 100% bescherming bieden. De koorts kan regelmatig of onregelmatig zijn.

Soms, maar niet altijd, kan de koorts gepaard gaan met rillingen, met hoofdpijn, nek- of rugpijn, buikpijn enzovoort. Verder kunnen diarree, braken en hoesten met kortademigheid voorkomen.
Bij de minste twijfel moet u zo snel mogelijk een malariatest laten uitvoeren door een arts (een bloedafname met edta-tube, waarvan de resultaten binnen enkele uren moeten worden meegedeeld). Indien dat onmogelijk is, moet u onmiddellijk zelf met een noodbehandeling starten. In een aantal gevallen wordt aangeraden om de nodige geneesmiddelen voor een dringende noodbehandeling vanuit België mee te nemen. Vraag hierover uitleg aan uw arts of aan een gespecialiseerd reisadviescentrum.

Bij volwassenen is een chinolon (ciprofloxacine, norfloxacine of ofloxacine) meestal de eerste keuze. Voor reizen naar Azië (van Indië tot het Verre Oosten) beveelt de Belgische Wetenschappelijke Studiegroep voor Reisgeneeskunde enkel azithromycine aan; chinolonen worden voor deze bestemming in geen geval nog aanbevolen gezien de uitgesproken resistentie van campylobacter. De dosis bedraagt 500 mg per dag eenmalig (indien onvoldoende beterschap de behandeling voortzetten voor een totale duur van 2 à 3 dagen). Azithromycine is steeds de eerste keuze bij zwangere vrouwen, alsook bij kinderen (5 à 10 mg/kg/dag).

De zelfbehandeling mag alleen gestart worden wanneer binnen de 24 uur geen betrouwbare medische hulp voorhanden is. Dan nog moet u zo snel mogelijk medische hulp zoeken, omdat niet elke koortsaanval, zelfs met succes behandeld met antimalariamiddelen, ook echt malaria is.

In België is een snelle diagnose altijd mogelijk en is een noodbehandeling op eigen initiatief absoluut af te raden.
Er bestaan momenteel eenvoudige testkits om zelf snel malaria door Plasmodium falciparum (en in de toekomst voor alle vormen van malaria) op te sporen. Deze tests zijn nogal moeilijk om correct te gebruiken, kunnen gemakkelijk verkeerd geïnterpreteerd worden, bij een langdurig verblijf zijn meerdere testkits nodig en ze zijn vrij duur. Het routinegebruik van deze tests wordt daarom niet aangeraden.