Moet helft bevolking preventief behandeld worden voor hart- en vaatziekten?

Indien de nieuwe richtlijnen van de European Society of Cardiology (ESC) uit 2016 voor de preventie van hart- en vaatziekten strict zouden worden toegepast, dan zou bijna de helft van de volwassen bevolking een of andere behandeling moeten krijgen. Dat blijkt uit onderzoek in Denemarken bij bijna 1000 mannen en vrouwen tussen 40 en 65 jaar. Het onderzoek verscheen in het European Journal of Preventive Cardiology.

Op basis van de risicofactoren (zoals een eerder hartprobleem, diabetes, te hoge bloeddruk, overgewicht, te hoog cholesterol, roken…) zou 12,5 procent van de onderzochte personen onmiddellijk met geneesmiddelen moeten behandeld worden om een hart- of vaatziekte te voorkomen. 30,4 procent zou medicinaal moeten behandelend worden als leefstijl-interventies (gezonder eten, meer bewegen…) onvoldoende resultaat hebben. In de groep van 60 tot 65 jaar zou 79 procent medicinaal moeten behandeld worden, in de groep van 50 tot 59 jaar 44,9 procent. 

De onderzoekers besluiten dat de Europese richtlijnen weinig realistisch en in de praktijk moeilijk toe te passen zijn.

In een begeleidend editoriaal stipt een van de opstellers van de richtlijnen van de ESC aan dat medicatie alleen nodig is als leefstijl-interventies niet volstaan. En daar loopt het fout als we zien dat bijna een kwart van de onderzochte Denen rookte, te weinig bewoog te veel woog (een BMI van gemiddeld 28,8 kg/m2). 

Volgens een ander Deens onderzoek gepubliceerd in met medisch tijdschrift  Annals of Internal Medicine zijn de ESC richtlijnen van 2016 met betrekking tot het gebruik van statines (een cholesterolverlagend geneesmiddel) om atherosclerose (aderverkalking) te voorkomen, dan weer te zwak en gebruiken wij te weinig statines. 

Dat onderzoek vergeleek de ESC-richtlijnen met de strengere richtlijnen van het American College of Cardiology/American Heart Association (ACC/AHA), het United Kingdom's National Institute for Health and Care Excellence (NICE), de Canadian Cardiovascular Society (CCS) en de U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF). De onderzoekers bekeken wat die richtlijnen zouden betekenen voor ruim 45.000 gezonde Deense mannen en vrouwen tussen 40 en 75 jaar. 44 procent daarvan zou volgens de CCS-richtlijnen statines moeten nemen, volgens de ACC/AHA richtlijnen 42 procent, volgens de NICE richtlijnen 40 procent en volgens de USPSTF richtlijnen 31 procent. Volgens de Europese richtlijn zou slechts 15 procent van de bevolking een statine moeten nemen. 

Indien de CCS en ACC/AHA richtlijnen zouden gevolgd worden, hadden over een periode van 10 jaar 34 procent van de incidenten door een hart- en vaatziekte kunnen vermeden worden, met de NICE richtlijnen 32 procent en met de USPSTF richtlijnen 27 procent, tegenover slechts 13 procent met de minder strenge Europese richtlijnen. Richtlijnen waardoor meer personen statines gebruiken voorkomen dus meer hart- en vaatziekten dan minder strenge richtlijnen, besluiten de onderzoekers.  

ESC-guidelines

European Journal of Preventive Cardiology

Annals of Internal medicine