Vergiftiging door een geneesmiddel: wat moet u doen?

nieuws Acute vergiftiging door inname van geneesmiddelen, per ongeluk of met opzet, komt vaak voor. Bij jonge kinderen is het zelfs de voornaamste oorzaak van vergiftiging: zowat 40% van de vergiftigingen bij kinderen hebben te maken met geneesmiddelen.

• Bij kinderen, meestal als gevolg van accidentele inname of vergissing (het geven van een te hoge dosis): vooral geneesmiddelen i.v.m. het centrale zenuwstelsel (vooral kalmeermiddelen, benzodiazepines), geneesmiddelen i.v.m. het ademhalingsstelsel (vooral hoestmiddelen, antitussiva), producten voor uitwendig gebruik (vooral ontsmettingsmiddelen op basis van alcohol), pijnstillers, maar ook fluortabletten, ijzertabletten, vitaminesupplementen, de pil,

• Bij volwassenen (in bijna de helft van de gevallen in het kader van een zelfmoordpoging): geneesmiddelen i.v.m. het centrale zenuwstelsel (vooral benzodiazepines en antidepressiva), pijnstillers (NSAID’s, paracetamol, narcotische analgetica).

Symptomen die kunnen wijzen op een acute vergiftiging

Dat hangt sterk af van de soort stof en de hoeveelheid.
De afwezigheid van symptomen kan misleidend geruststellend zijn, bv. bij een overdosis paracetamol waarbij de symptomen pas zeer laattijdig optreden.

Mogelijke verschijnselen zijn:
• misselijkheid, braken of braakneigingen
• bewustzijnsstoornissen;
• ademhalingsmoeilijkheden;
• abnormale polsslag (snel, traag of onregelmatig);
• wijde of nauwe pupillen;
• bleke, blauwe, klamme huid;
• buikkrampen;
• stuipen;
• geur;
• dalende lichaamstemperatuur.

Wat moet u doen?

• Waarschuw altijd zo snel mogelijk een arts of de dienst spoedgevallen.
• Spoel bij huid- of oogcontact met een gevaarlijke stof altijd langdurig met (lauw) water (bv. onder de douche)
• Neem eventueel contact op met het antigifcentrum ( 070–245 245) en vraag wat je kunt doen in afwachting van de komst van de hulpdiensten. Geef zoveel mogelijk informatie door.
• Probeer de aard en de kwantiteit van het ingenomen geneesmiddel te bepalen, en het tijdstip waarop het werd ingenomen. Bewaar zo mogelijk restanten van het middel of de verpakking.

In afwachting van de aankomst van een arts, kunt u volgende maatregelen nemen:
1) Het slachtoffer is bij bewustzijn:
Laat het slachtoffer neerliggen in de laterale veiligheidspositie: liggend op zijn zij.
Probeer niet om het slachtoffer te laten braken, behalve indien het antigifcentrum of de arts dit uitdrukkelijk adviseren. Dit zou er bv. kunnen voor zorgen dat het slachtoffer zich verslikt en gevaarlijke stoffen in de longen krijgt. Daarom is het ook niet aangewezen veelvuldig te laten drinken. Braken mag alleen bij iemand die nog bij bewustzijn is én die in de beschreven houding ligt.

2) Het slachtoffer is buiten bewustzijn:
• leg het lichaam in de laterale veiligheidspositie
• laat het slachtoffer niet braken of drinken,
• controleer ademhaling en hartritme

3) Het slachtoffer ademt niet meer:
Begin onmiddellijk met kunstmatige beademing.

Wat u zeker niet mag doen:

• Geef NOOIT melk aan iemand die het slachtoffer is van een vergiftiging. Melk bevat vetstoffen die de vertering van schadelijke stoffen bevordert.

• Laat het slachtoffer geen olie slikken en geef ook nooit laxativa.

• Geef nooit op eigen houtje medicinale kool toe. Als het slachtoffer bv. minder bewust is, bestaat het gevaar dat het zich hierin zou verslikken. Dit product is bovendien niet altijd aangewezen. Het is eventueel wel handig om het in huis te hebben omdat het Antigifcentrum het in bepaalde gevallen kan aanraden en je dan niet eerst naar de apotheker moet gaan.

Voorzorgsmaatregelen

• Bewaar geneesmiddelen op een voor kinderen onbereikbare plaats, liefst in een vergrendelde kast.

• Laat nooit geneesmiddelen rondslingeren in huis.

• Laat uw kind nooit spelen met lege verpakkingen van geneesmiddelen.

• Breng vervallen geneesmiddelen naar de apotheek.

• respecteer altijd nauwgezet de voorgeschreven dosis, zeker wanneer u geneesmiddelen geeft aan (kleine) kinderen.
• Vertel kinderen over de gevaren van het opeten, opdrinken of aanraken van medicijnen.