Luchtvervuiling beschadigt hersenen van jongeren

nieuws Onderzoekers vinden steeds meer bewijzen van de negatieve effecten van luchtvervuiling op onze gezondheid. Zo ontdekten wetenschappers recent in de hersenen van jonge Mexicanen nanodeeltjes afkomstig van de schadelijke uitstoot van voertuigen en legden het verband met neurologische ziektes zoals alzheimer en parkinson. Ze roepen beleidsmakers op tot actie om luchtverontreiniging een halt toe te roepen, om zo een ‘pandemie van neurologische ziektes’ te voorkomen.

Er was al aanzienlijk statistisch bewijs dat een sterke blootstelling aan luchtvervuiling het risico op neurologische ziektes verhoogt. Maar de nieuwe studie van een internationaal onderzoeksteam toont nu concreet welke schade er wordt aangericht. De wetenschappers bestudeerden de hersenen van 186 jonggestorven inwoners van Mexico-Stad, overleden tussen de 11 maanden en 27 jaar oud, die voor hun dood allemaal gedurende lange tijd werden blootgesteld aan hoge niveaus van luchtverontreiniging.

Nanodeeltjes in hersenstam

De wetenschappers vonden in de hersenstam van de Mexicanen minuscule nanodeeltjes, met een vorm en chemische samenstelling die erop wezen dat ze waarschijnlijk afkomstig waren van de uitstoot van voertuigen in het verkeer. De hersenstam stuurt het centrale zenuwstelsel, de hartslag, ademhaling en de manier waarop we de positie en bewegingen van ons lichaam waarnemen – bijvoorbeeld ons evenwichtsgevoel. De nanodeeltjes waren tot daar in de hersenen geraakt nadat ze waren ingeademd en ingeslikt.

De onderzoekers slaagden erin om het verband leggen tussen de aanwezigheid van die nanopartikels en bepaalde kenmerken van de neurologische aandoeningen alzheimer, parkinson en motorneuronziekte (MND) in de onderzochte hersenen. Ze vonden deze kenmerken, waaronder zogenaamde plaques en tangles, zelfs in het brein van een kindje van 11 maanden oud. Voor de zekerheid maakten ze een vergelijking met hersenen van leeftijdgenoten uit gebieden met een lagere luchtverontreiniging en zagen duidelijk dat deze niet dezelfde schade in de hersenstam vertoonden.

Wereldwijd probleem

Op basis van deze resultaten bevestigen de wetenschappers dat zware luchtvervuiling het risico op neurologische aandoeningen inderdaad ernstig lijkt te verhogen. Uiteraard spelen er wel nog vele andere factoren een rol bij het ontwikkelen van deze ziektes, zoals erfelijke belasting bijvoorbeeld. Het voorkomen van de nanodeeltjes leidt niet onvermijdelijk tot symptomen. Maar het is wel bijzonder onrustwekkend dat zelfs jonge kinderen dergelijke neurologische schade vertonen, ook aangezien bij hen verschillende andere mogelijke medeoorzaken zoals alcoholconsumptie kunnen worden uitgesloten.

De onderzoekers waarschuwen dat er een ‘pandemie van neurologische aandoeningen’ op ons af kan komen in sterk vervuilde steden zoals Mexico-Stad, naarmate mensen langer leven en neurologische problemen zich vroeger ontwikkelen. Dit is een wereldwijd probleem, want het wordt geschat dat 90% van de globale bevolking in gebieden met vervuilde lucht leeft. De wetenschappers roepen daarom op tot dringende actie om de oorzaken van deze verontreiniging grondig aan te pakken.