Gerelateerde artikels
Een relatie met een narcist? Dit zijn de kenmerken
In dit artikel
Een relatie met een narcist? Dit zijn de kenmerken
dossier
Een narcistische persoonlijkheidsstoornis of NPD is - net als de meeste mentale of persoonlijkheidsstoornissen - niet zwart-wit. Narcisme bevindt zich op een spectrum en kan zich dus in sterke of mindere mate manifesteren. Waar het op neerkomt, is dat een narcist zeer egoïstisch is ten koste van de gevoelens van anderen.
Het is echter niet altijd makkelijk om een narcist onmiddellijk te herkennen, vooral niet als je een romantische relatie hebt met deze persoon. Wel zal je je stilaan afvragen of de manier waarop je behandeld wordt, wel gezond is. Een narcist kan namelijk veel schade toebrengen aan je mentale gezondheid.
Lees ook: Wat zijn de kenmerken van narcisme?
Kenmerken van een relatie met een narcist
© Getty Images
- Je hebt waarschijnlijk een relatie met een narcist als je partner je grenzen niet respecteert. Een narcist geeft alleen om zijn eigen behoeften en respecteert die van anderen niet. Hun enige prioriteit zijn zijzelf. Ze lenen bijvoorbeeld geld van je dat ze nooit teruggeven, of ze ondermijnen jouw gevoelens en prestaties.
- Narcisten willen de relatie niet precies definiëren. Ze verwachten van jou dat je hen behandelt alsof ze je partner zijn op intiem, emotioneel en seksueel vlak, terwijl ze zelf hun opties openhouden voor eventueel betere partners.
- Narcisten denken dat ze gelijk hebben over alles en zullen zich nooit verontschuldigen. Debatteren of compromissen sluiten met een narcist, voelt onmogelijk. Ze zullen een meningsverschil niet per se zien als een meningsverschil, maar als een manier om jou de waarheid te leren.
- Een narcist was charmant toen hij je probeerde voor zich te winnen. Hij sms'te je constant, bewonderde je intelligentie en vertelde al de eerste maand dat hij van je hield. Je vond hem dan ook charismatisch, overtuigend en attent. Naarmate de relatie vorderde en de interesse om je te veroveren verdween, begon hij zich echter te vervelen en veranderde zijn houding. Van zodra je iets doet dat een narcist teleurstelt, keert hij zich bovendien tegen je. En meestal heb je geen idee van wat je precies hebt gedaan.
- Een narcistische partner voedt zich met je complimenten. Ze kunnen overkomen alsof ze heel zelfzeker zijn, maar eigenlijk hebben ze een gebrek aan eigenwaarde waardoor hun ego makkelijk kan worden gekrenkt. Narcisten gebruiken andere mensen - mensen die typisch zeer empathisch zijn - om hun gevoel van eigenwaarde op te krikken, en hen machtig te laten voelen.
- Sommige narcisten wentelen zich in een slachtofferrol. Op die manier willen ze je aandacht trekken. Hun bedoeling is dat jij jouw eigen behoeften vergeet en je op die van hen concentreert. Een narcist kan je met schuldgevoelens opzadelen over hoe je hen behandelt als dat niet volledig naar hun zin is.
- Een partner met NPD vit voortdurend op jou. Het voelde misschien eerst aan als plagen, maar al snel neemt de frequentie van de opmerkingen toe en wordt de toon gemener. Plots is alles wat je doet, een probleem. Hun doel is om je zelfvertrouwen te verlagen zodat hun eigen zelfvertrouwen groter wordt. Bovendien versterkt je reactie op die opmerkingen hun gedrag alleen maar. Door te reageren, laat je hen zien dat ze de macht hebben om je emotionele toestand te beïnvloeden.
- Narcisten doen aan gaslighting, een vorm van manipulatie en emotioneel misbruik. Ze kunnen flagrante leugens spuwen, je vals beschuldigen, de waarheid verdraaien en uiteindelijk ook jouw realiteit. Ze doen dit om je aan jezelf te laten twijfelen zodat ze zich superieur kunnen voelen. Ze gedijen als ze aanbeden worden, dus gebruiken ze manipulatietactieken om je zover te krijgen.
Tekenen van gaslighting zijn onder andere:
o Je voelt je angstiger en minder zelfverzekerd dan je vroeger was.
o Je vraagt je vaak af of je niet te gevoelig bent.
o Je hebt het gevoel dat alles wat je doet verkeerd is.
o Je denkt altijd dat het jouw schuld is als er dingen fout gaan.
o Je verontschuldigt je vaak.
o Je hebt het gevoel dat er iets mis is, maar bent niet in staat om te identificeren wat het is.
o Je vraagt je vaak af of je reactie op je partner wel gepast is.
o Je maakt excuses voor het gedrag van je partner.
Lees ook: Gaslighting: de manipulatietechniek van narcisten
Lees ook: Love bombing: manipulatietechniek van narcisten
Lees ook: De effecten van opgroeien met een narcistische ouder
Wat kan je doen?
Een relatie hebben met iemand die je altijd bekritiseert, kleineert, gaslight en zich niet aan je toewijdt, is emotioneel uitputtend. Dat is waarom experts aanraden om de relatie te beëindigen in het belang van je mentale gezondheid. Je kan een persoon met een narcistische persoonlijkheidsstoornis namelijk niet veranderen of gelukkig maken door genoeg van ze te houden, of door jezelf te veranderen om aan hun grillen en verlangens te voldoen. Je zal nooit genoeg voor hen zijn, omdat ze nooit genoeg zijn voor zichzelf.
Het beste wat je kan doen, is de banden verbreken. Omdat een narcist waarschijnlijk pogingen zal ondernemen om contact met je op te nemen en je lastig te vallen met telefoontjes of sms'jes, blokkeer je het best de communicatiekanalen. Voorts is het belangrijk dat je jezelf er voortdurend aan herinnert dat je beter verdient. Versterk daarnaast de relatie met je empathische vrienden en familie en zoek ten slotte ook therapeutische begeleiding.
Lees ook: Zo herken je een verborgen narcist
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
