Scholen onmisbare schakels in drugpreventie

nieuws Scholen zijn een onmisbare schakel in de drugpreventie. Dat is niet alleen omdat scholen gemakkelijker bereikbaar zijn dan gezinnen en ‘de gemeenschap’, maar ook omdat een deel van de preventiemethoden thuishoren op school. Sociale vaardigheden zitten in de eindtermen van middelbaar en lager onderwijs vervat. Belangrijke groepservaringen voor kinderen en jongeren vinden plaats op school. De invloed van drugs op de hersenen is een praktische oefening in de lessen biologie.
Het basis- of primaire onderwijs speelt op dit vlak soms een grotere rol dan het middelbare onderwijs. Dat komt door het hogere contactniveau van onderwijzers met hun klas, wat hen een grotere kennis geeft van de vaardigheden en attitudes van de leerlingen. Zo zie je meer kansen liggen om de leerlingen te betrekken in de interactieve aspecten van de lessen. Het zorgt er ook voor dat de lessen beter kunnen aansluiten op wat de leerlingen al weten en dat doelstellingen realistisch worden aangepast. Hoe later jongeren starten met het gebruiken van drugs hoe kleiner de kans dat dit experimenteren uitgroeit tot probleemgebruik later.
Een school met een drugbeleid (inclusief alcohol, medicijnen en tabak) heeft ten eerste goed uitgewerkte regels en procedures voor interventie en begeleiding; ten tweede een uitgestippeld beleidsplan waar ook een gezond en positief schoolklimaat in opgenomen is en ten derde een solide onderbouwd lesprogramma dat de leerkracht op klasniveau uitvoert. Onderzoeken over schoolpreventie wijzen uit dat er drie soorten lessen in een ‘sociale beïnvloeding’-programma moeten zitten:

1. Kennis en attitude
De leerlingen krijgen in deze lessen informatie over alcohol, medicijnen, tabak, cannabis en andere drugs. Daarin praten ze niet alleen over lange termijn gevolgen op je gezondheid, maar over snelle en merkbare gevolgen in je gedrag en in je uiterlijk. En vooral de cannabisindustrie wordt in het didactische materiaal blootgelegd als een uiterst commerciële zadenhandel die ons geen enkele reden geeft om ze te vertrouwen. Dit soort argumenten slaan niet alleen beter aan bij jongeren, het zijn ook harde argumenten die deel moeten gaan uitmaken van het gesprek van leraar met leerling, ouder met kind, vrienden met vrienden. Het blijft niet bij informatie: je kunt een attitude aanleren waarin minderjarigen geen tabak of illegale drugs gebruiken en zich kritisch voorbereiden op het kunnen omgaan met medicatie en alcohol.

2. Sociale vaardigheden
Piano spelen is een vaardigheid, timmeren ook. Los van talent dat erin meespeelt kun je vaardigheden aanleren, verbeteren en veranderen. Dat is ook zo met sociale vaardigheden: op een eerlijke en veilige manier communiceren, inschatten wat je gaat doen om bij een groep te horen, met vrienden snel of moeilijke beslissingen nemen bijvoorbeeld.

3. Persoonlijke vaardigheden
De competentie van kinderen en jongeren om in hun puberteit beslissingen te nemen over roken, drinken en ander druggebruik heeft ook met hen zelf te maken. Je mening vormen, een grens trekken, doelen stellen en beslissingen nemen bijvoorbeeld. Preventielessen in een programma over persoonlijke vaardigheden geven de leerling instrumenten om dat op een boeiende en toepasbare manier te leren.

Meer info: www.desleutel.be