Seks en depressie: het onlosmakelijke verband

dossier

Lees ook: Omgaan met een depressie: wat kan je doen als partner?

© Getty Images Seks is één van de eerste dingen die we laten vallen wanneer het allemaal wat moeilijker wordt. We ‘moeten’ gaan werken, we ‘moeten’ ons huishouden zien te beredderen, we ‘moeten’ onze sociale contacten onderhouden... Als we dan 's avonds eindelijk klaar zijn, ‘moeten' we ook nog vrijen. Dat zorgt ervoor dat er een soort van druk op seks komt te liggen. Zodra het drukker wordt of als we gespannen zijn, is seks dan ook het eerste dat van die hele waslijst geschrapt wordt.  Het zit dus in onze natuur om ons seksleven op een laag pitje te zetten wanneer we niet goed in ons vel zitten, maar daarom is het nog geen goed idee. Integendeel. Wanneer we seks hebben, maakt ons lichaam (meer) endorfine en dopamine aan. Seks is dus goed voor je algemeen welbevinden. Je voelt je gelukkiger na een vrijpartij. We gaan ons ook meer ontspannen voelen en meer zelfverzekerd.  Lees ook: 10 redenen waarom je voldoende seks moet hebben

Impact van een depressie op je seksualiteit

1. Geen motivatie: weinig of geen zin in seks. Dit is het belangrijkste seksuele aspect waar depressie invloed op heeft. Wanneer we ons niet goed in ons vel voelen, dan zijn we niet gemotiveerd. Dan staan we niet open voor mogelijke prikkels. We zien of horen ze niet. We willen ze ook niet zien of horen. Seksuele motivatie en seksueel verlangen zijn de motor die ons ertoe aanzetten seks te hebben. Als er geen motivatie en geen verlangen is, zal er waarschijnlijk niet veel tot geen seks zijn. Is er wel seks, maar was er geen sprake van seksuele motivatie of verlangen, dan zal er ook een aanzienlijke vermindering van genot zijn… wat de vicieuze cirkel dan weer in gang houdt. Als we niet hebben genoten, voelen we ons niet goed, enzovoort.
2. Antidepressiva werken in op de neurotransmitters in je hersenen. Ze zorgen ervoor dat de stofjes weer goed worden opgenomen. Alleen hebben ook de antidepressiva weer bijwerkingen op je libido. Vrouwen kunnen daardoor last krijgen van onvoldoende lubricatie (vaginale droogheid), en sommige mannen ervaren hierdoor erectieproblemen.
3. Mensen die zich depressief voelen kunnen niet of niet goed meer fantaseren. Het wordt dus ook moeilijk(er) om erotische fantasieën te creëren.
4. Mensen die zich depressief voelen worden minder assertief. Het is nochtans belangrijk om op de juiste manier uit te drukken wat je wil, zonder onder de druk te bezwijken of net agressief over te komen.
5. Mensen met een depressie voelen zich vaak ongelooflijk schuldig, omdat ze niet aan de verwachtingen van andere mensen voldoen. Dit drijft hen tot een compensatiemechanisme, waarbij ze passief communiceren of toegeven aan het intense seksuele verlangen van de partner.
6. Een depressief persoon masturbeert over het algemeen minder vaak of stopt er helemaal mee. Zelfstimulering verdient nochtans speciale aandacht, omdat het een zeer belangrijk deel uitmaakt van wie we zijn. Het is onze bron van zelfkennis, verkenning en genot. Als masturbatie wegvalt, versterkt dat opnieuw de vicieuze cirkel. 
   
   

Lees ook: Heeft een man meer seksueel verlangen dan een vrouw?

Tips voor partners

Het is belangrijk om te onthouden dat depressieve mensen niet depressief willen zijn. Ze willen niets liever dan zich goed voelen en genieten van hun seksuele contact. Elk individu ervaart depressie anders. 

• Het laatste dat een depressieve persoon van zijn partner nodig heeft, is dat hij of zij het gedrag of de beslissingen ter discussie stelt. Aan je partner gaan twijfelen of hem of haar veroordelen zal er alleen maar voor zorgen dat die persoon zich nog slechter voelt.
• Vergeet ook niet dat hij/zij zich al gefrustreerd en schuldig voelt, maak dit dus niet nog erger door elke beweging die hij maakt te bekritiseren. Ook het veroordelen van het gebrek aan seksueel verlangen kan ernstig ongemak bezorgen. 
• Zet hem/haar zeker ook niet onder druk, maar respecteer het ritme en de ruimte. Laat zien dat je er bent. Soms zal je partner gezelschap nodig hebben, soms net niet. Soms wil die persoon praten, soms net niet. 
• Toon je partner respect op een intieme manier en, wat je ook doet, verwar de mentale toestand niet met wat hij of zij voelt voor jou. Vergeet niet dat de lage seksdrift wordt veroorzaakt door de depressie en dus niets te maken heeft met de relatie op zich.
• Als je merkt dat je partner zich terugtrekt, dan is het een goed idee om dit samen te bespreken. Het kan niet genoeg benadruk worden: communicatie is ontzettend belangrijk in alle vormen van relaties, op alle momenten.
  
  

Lees ook: Communicatie in een relatie: spreken jullie dezelfde liefdestaal?

Vanessa Muyldermans heeft naast een Master na Master Seksuologie ook een Master in de Criminologie en een bachelor (sociale) verpleegkunde op zak. Ze is lid van de Vlaamse Vereniging voor Seksuologie en is momenteel bezig aan een vierjarige therapieopleiding van de oplossingsgerichte strekking. Eerder volgde ze al een opleiding partnerrelatietherapie, kinderwensconsulent en een opleiding rouw- en verlieskunde. Vanessa heeft al jaren haar eigen praktijk waar ze mensen helpt met al hun seksuele, relationele en kinderwensvraagstukken.