Omgaan met pesten

dossier Pesten is grensoverschrijdend gedrag waarbij een pestkop iemand herhaaldelijk en met opzet pijn doet, kwetst en/of vernedert. Vaak gebeurt het in alle stilte. Welke signalen wijzen op pestgedrag? En hoe ga je er dan best mee om?

Lees ook: 15 procent werknemers wordt gepest op het werk

Wat is pesten?

Getty_pesten_kind_school_2024.jpg

© Getty Images

Pesten is grensoverschrijdend gedrag waarbij een pestkop iemand herhaaldelijk en met opzet pijn doet, kwetst en/of vernedert. De pestkop is vaak sterker en groter dan zijn slachtoffer en omringt zich met meelopers die zorgen voor zijn aanzien. Het slachtoffer is vaak op de ene of andere manier anders, angstig en kwetsbaar. Sommige klasgenoten gaan supporteren, meelopen. Andere vinden het pesten vervelend maar durven niet reageren, uit schrik om zelf slachtoffer te worden.

Gepeste kinderen kunnen angstig worden, zich afzonderen en gaan iedereen wantrouwen.
Hardnekkige pestkoppen zouden meer kans hebben om later in de criminaliteit te verzeilen.

Lees ook: Sexting: onschuldig of niet?

Lees ook: De impact van sociale media op de mentale gezondheid van jongeren

Welke tekenen of signalen wijzen op pestgedrag?

De volgende signalen kunnen erop wijzen dat een kind wordt gepest.

  • Niet meer naar school, sportclub of vereniging willen, uitvluchten verzinnen
  • Niets meer vertellen over school
  • Geen klasgenoten mee naar huis nemen
  • Slechte prestaties
  • Slaapproblemen, nachtmerries
  • Concentratieproblemen
  • Somber, futloos of teruggetrokken gedrag
  • Lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn of buikpijn, moeheid
  • Blauwe plekken
  • Beschadigde of kwijtgeraakte spullen.

Ouders spelen een sleutelrol in de mate waarin kinderen zelfvertrouwen en een gevoel van eigenwaarde ontwikkelen. Dagelijks zijn er kansen om zo met hen om te gaan zodat ze zichzelf en anderen leren aanvaarden en waarderen.

Lees ook: Buikpijn bij kinderen: een fysieke of psychische oorzaak?

Wordt je kind gepest?

Gepeste kinderen zwijgen vaak. 40% van de gepesten erkent dat ze nooit en van niemand hulp hebben gekregen.

Niet doen/zeggen:
Ga niet beschuldigen ('Het is jouw schuld, je moet maar terugslaan'), niet minimaliseren ('Iedereen wordt wel eens geplaagd. Je wordt daar groot van') en word niet boos ('Ik bel meteen de ouders van de pestkop op!'). Ga ook niet beloven wat niet kan ('Ik zorg er wel voor dat dat morgen niet meer gebeurt'.)

Wel doen/zeggen:
  • Luister aandachtig naar zijn verhaal en stel vragen. Waarom pesten ze je? Hoe lang al? Wie pest, hoe, waar en wanneer? Stel je kind gerust. Zeg dat het zo niet verder kan.
  • Verwittig de school. Richt je niet alleen tot de klasleraar. Verwittig ook de directeur, een vertrouwenspersoon. Zet deze stap nooit zonder de toestemming van je kind. Praat erover, zodat je kind gelooft in de aanpak.
  • Beschuldig de school niet. Het is geen schande voor de school dat kinderen elkaar pesten. Het is wel een schande als ouders en leerkrachten er niks aan doen. Neem het niet alleen op voor je eigen kind. Via het oudercomité, de participatieraad of schoolraad kan u de school stimuleren om een pestactieplan uit te werken.
  • Ondersteun je kind. Gepeste kinderen verliezen hun zelfvertrouwen. Leerkracht en ouders kunnen samen met het kind nagaan waar het goed in is (op welk gebied dan ook). Moedig het hierin aan. Lees samen boeken over pesten.
  • Oefen thuis sociale vaardigheden: iets leren vragen, opkomen voor wat je denkt en voelt, leren inschatten wat anderen denken, leren reageren op treiterijen
  • Raadpleeg de CLB-medewerker. Zeker als je merkt dat je kind erg in de knoei zit of als je het moelijk vindt om zélf naar de school te stappen.
  • Stimuleer je kind om aan sport te doen, een theatercursus te volgen, iets te zoeken waar hij goed in is. Daardoor wordt hij lichamelijk en mentaal sterker.

Lees ook: Week tegen Pesten: wat als jouw kind gepest wordt?

Is je kind een pestkop?

Pestkoppen slagen er goed in hun pestgedrag te verbergen. Slechts één op vier van de pesters in de basisschool spreekt hierover met zijn ouders. In het secundair is dat amper 14 %.

Mogelijke signalen:
Je kind is impulsief, omringt zich met meelopers, is agressief, wil altijd de baas zijn, andere kinderen zijn bang van hem...

Niet doen/zeggen:
Word niet boos en ga niet ontkennen ('Zo is mijn kind niet, daar ken ik hem te goed voor'). Pestkoppen gedragen zich thuis soms heel anders dan op school. Ga ook niet anderen beschuldigen ('Het slachtoffer lokt het uit').

Wel doen/zeggen:

  • Ga na wat er precies aan de hand is. Spreek erover met jr kind, zijn vrienden, de leerkrachten, leiders in de jeugdbeweging, trainer...
  • Vraag de school om voldoende toezicht en meld dat je bereid bent om mee te werken. Hoe volgt de school elk kind op? Is er een vertrouwensleerkracht?
  • Maak het kind gevoelig voor wat het de anderen aandoet. Pestkoppen zijn zich vaak niet bewust van wat ze iemand aandoen. Wijs op de gevolgen van pesterijen voor de pestkop zelf en het slachtoffer. Stel grenzen en duld niet dat je kind agressief doet.
  • Vertel hoe belangrijk je het vindt dat je kind positief leert omgaan met anderen: zich inleven, samenwerken Dat zijn vaardigheden die je kan oefenen. Vraag advies bij het CLB.
  • Pestkoppen hebben het niet gemakkelijk om plotseling op school een andere rol te gaan spelen. Soms helpt aansluiten bij een jeugdbeweging of sportorganisatie. Daar leren ze dat ze vrienden kunnen maken zonder te imponeren, stoere taal of agressief gedrag.
  • Sport kan helpen om vitaliteit of agressie positief aan te wenden. Ook spelregels zijn er om gerespecteerd te worden.

Lees ook: Hoe als ouder omgaan met kinderen die pesten?

Bronnen:
https://kieskleurtegenpesten.be
https://www.onderwijs.vlaanderen.be
https://www.grenswijs.be

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: februari 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram

[ X ]

Blijf op de hoogte!

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.



Nee, bedankt